Paprotniki

PAPROTNIKI


Gromada paprotników liczy około 11000 gatunków. Paprotniki, do których zaliczamy
Psylofity, widłakowe, skrzypowe i paprocie podobnie jak mszaki są roślinami lądowymi. Należą już do właściwych organowców-mają łodygę, liście i korzenie. Ich cykl rozwojowy cechuje przemiana faz jądrowych i związana z nią przemiana pokoleń.

Budowa i rozmnażanie sporofitu.
Rozwijający się sporofit wrasta w gametofit i początkowo odżywia się jego kosztem, lecz bardzo szybko wytwarza korzeń oraz liście i usamodzielnia się, a gametofit zwykle zamiera. Sporofit jest zasadniczą rośliną paprotników, zróżnicowaną na łodygę, liście i korzenie. Budowa wewnętrzna sporofitu jest bardzo złożona i wykazuje obecność tkanek: okrywającej, wzmacniającej, przewodzącej, miękiszowej i twórczej. Łodyga sporofitu pokryta jest skórką zawierającą aparaty szparkowe. Pod nią znajduje się kora pierwotna. W środkowej części łodygi przebiegają wiązki przewodzące utworzone z tkanki przewodzącej i komórek miękiszowych. W skład tkanki przewodzącej wchodzi drewno i łyko, przy czym drewno zbudowane jest z cewek. Korzenie są one zazwyczaj krótkie, cienkie i wyrastają z podziemnej łodygi w postaci wiązki. Powierzchnia wyrośniętego korzenia pokryta jest skórką. Pod nią znajduje się tkanka miękiszowa (miękisz spichrzowy), w której ułożone są zespoły zróżnicowanych morfologicznie komórek tworzących wiązki przewodzące. Zarodnie mają różny kształt i okryte są ścianą wielokomórkową. Osadzone są one na liściach, które w tym przypadku nazywamy sporofilami lub liściami zarodnionośnymi, liście takie często różnią się od liści płonnych, zwanych trofofilami. Sporofile skupione są nie, kiedy na szczycie łodygi tworząc kłos zarodnionośny, czyli sporofilostan. W zarodniach po mejozie tworzą się chaploidalne zarodniki. U większości paprotników, zwanych paprotnikami jednako zarodnikowymi, są one jednakowe i, kiękując, tworzą przedrośla obupłciowe, na których występują zarówno plemnie, jak i rodnie.

Budowa i rozmnażanie się gametofitu
Gametofit paprotników, zwany przedroślem, powstaje z chaploidalnego zarodnika i jest drobną rośliną, w skrajnych przypadkach złożoną zaledwie z kilku komórek. Gametofit paprotników jest najczęściej autotroficzne, bywa jednak częściowo lub całkowicie heterotroficzne i żyje w symbiozie z grzybami (mikoryza). Zwykle jest on krótkotrwały. Gametofity bywają jedno-lub dwupienne. Znajdujące się na nich rodnie i plemnie, zbudowane są podobnie jak u mszaków. W pewnych przypadkach (paprotników różnozarodnikowych) plemnie są silnie zredukowane. Zapłodnienie odbywa się tylko w wodzie, w której plemniki przepływają z plemni do rodni.