Zagadnienia na egzamin z teorii i metodyki rekreacji

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN Z TEORII I METODYKI REKREACJI


1.POJĘCIE REKREACJI DAWNIEJ I OBECNIE.

REKREO (z łac.) – kreować, tworzyć
REKREOWAĆ - tworzyć na nowo, przywrócenie do życia
REKREACJA - różnorodne zajęcia podejmowane przez człowieka w czasie wolnym,
poza obowiązkami zawodowymi, społecznymi, domowymi, nauką, dla
odpoczynku , rozrywki i rozwoju własnych zaintersowań.

2. MIEJSCE REKREACJI W KULTURZE FIZYCZNEJ.

KULTURA FIZYCZNA obejmuje dziedzinę kształtowania fizycznych uzdolnień człowieka, naukę o wychowaniu fizycznym ,jest wyrazem określonej postawy wobec własnego ciała i aktywnej troski o swój rozwój, sprawność i zdrowie, jest umiejętnością organizowania i spędzania czasu z największym pożytkiem dla zdrowia fizycznego i psychicznego.
• Kryteriami kultury fizycznej są:
- tryb życia
- ukształtowane nawyki
- przekonania
- zamiłowania
- konkretne umiejętności osobnika
• wychowanie fizyczne stanowi doskonały przykład wychowania przez kulturę i dla kultury – stanowi integralną część wszechstronnego procesu wychowania, a więc takiego, które uwzględnia kształcącą rolę wszelkich dziedzin kultury.
WF – wychowanie w kulturze fizycznej , RR – część fizjoterapii, magnetoterapia,
SPORT – występuje tam gdzie jest rywalizacja, uczestnicy podnoszą swoje możliwości i umiejętności.

3.POJĘCIE CZASU WOLNEGO – TEORIE CZASU WOLNEGO

Zespół ćwiczeń, którym człowiek może się z własnej woli poświęcić w okresie wolnym od obowiązków zawodowych, rodzinnym i społecznym w celu wypoczynku i rozrywki w celu rozwoju własnych nieskrępowanych zdolności twórczych.(wtedy gdy możemy na jakiś czas zostawić obowiązki domowe).

4. UWARUNKOWANIA WYKORZYSTANIA CZASU WOLNEGO – ŚRODOWISKA SPOŁECZNE A CZAS WOLNY.

Warstwy polityczne – bezrobotni, renciści, emeryci muszą mieć potrzeby ograniczone i tańsze .Ludzie klasy średniej czyli ludzie zamożni dużo zarabiający mają oryginalne potrzeby i konwencjonalne, oryginalne zapotrzebowania ,wysublimowane. Mastępuje również w sytuacji wyższej hierarchii potrzeb.

5. WYCHOWANIE DO CZASU WOLNEGO.

Teoretyczne i praktyczne przygotowanie człowieka do umiejętnego spożytkowania czasu wolnego.
Szkoła ma obowiązek wychowywać ,ma uczyć do wykorzystania rekreacji. organizowanie różnych form racjonalnego korzystania z czasu wolnego.
Podstawowa funkcja opiekuńczo-wychowawcza wyraża się w tworzeniu na terenie szkoły i środowiska jak najbardziej korzystnych warunków intensyfikujących rozwój psychiczny i somatyczny dziecka. Warunki te umożliwiać pełną realizację potrzeb uczących się dzieci i młodzieży. Organizacje też mogą wychowywać np. młodzieżowy dom kultury.

6. RODZAJE REKREACJI.

a)rekreacja ruchowo-fizyczna (ćw. ruchowe, zabawy, gry, turystyka piesza związana jest z ruchem)
b)rekreacja twórcza (plastyczna- gdy ktoś rzeźbi, maluje; muzyczna – komponuje; fotograficzna; kształtuje osobowość człowieka)
c)rekreacja kulturowo-rozrywkowa (jest odbiorcą sztuki, tworzoną przez innych- gdy idziemy do teatru, kina, opery, zajmuje się rozrywką)
d)rekreacja przez działalność społeczną- działa dobrowolnie na rzecz innych w czasie wolnym- nie jest działaniem sportowym

7.CECHY REKREACJI.

Wg. Winiarskiego AWF Kraków
-aktywność
-dobrowolność
-odmienność
-bezinteresowność
-zabawa i rozrywka

8.CELE ZACHOWAN REKREACYJNYCH.

Iwona Drozdowska
-profilaktyczno-zdrowotne
-towarzyskie
-prestiżowe-gramy w golfa (np. biznesmeni)
-pogłębianie kontaktów zawodowych
-korekta lub utrzymanie sylwetki

9.REKREACJA JAKO CEL, REKREACJA JAKO ŚRODEK.

REKREACJA- jest czasem celem samym w sobie, albo środkiem do kolejnych celów. Musi być dobrowolność, wykonywana w czasie wolnym, przyjemność i wypoczynek.

10.EDUKACJA RÓŻNYCH ŚRODOWISK SPOŁECZNYCH W ZAKRESIE REKREACJI.

Ma rozbudzać zainteresowanie ,uświadomić ludziom ,że istnieją:
-tworzenie potrzeb i kształtowanie ich
-kształtowanie postaw ludzi wobec rekreacji
-uczyć aktywnego wypoczynku
-wyrobienie u człowieka umiejętności wyboru
Formy rekreacyjne nie mogą być narzucane.

11.STYL ŻYCIA I JEGO ZNACZENIE DLA REKREACJI.

STYL ŻYCIA – to zakres i formy codziennych zachowań grupy i specyficzne i niespecyficzne dla ich usytuowania społecznego.
Specyficzne- jeżeli jednostka przystosowuje się grupy

12.POTRZEBA REKREACJI,FORMY REALIZACJI REKREACJI –ICH UWARUNKOWANIA

Potrzeba rekreacji ruchowej- regenerowana jest fizycznie, zachodzi z organizmu człowieka(z jego biologii) np. wrodzona aktywność ruchowa dziecka
Forma realizacji tej potrzeby – w jaki sposób jest uwarunkowana środowiskowo
- Środowisko geograficzne-potrzeba ruchu realizowana np.narciarstwow gorach
- architektoniczne środowisko -fitness klub, budynki związane z turystyką, baseny
- materialne środowisko- czy nas stać?
- Społeczne środowisko – czy wypada takiej osobie uprawiać sport?

13. FORMY REKREACJI.

Formy organizacyjno-metodyczne rekreacji:
a)ze względu na miejsce:
-rekreacja w jednostce oświatowej(dom kultury ,szkoła)
-miejsce pracy
-rekreacja na os. mieszkaniowych, w ośrodku rekreacyjnym, w naturalnym środowisku(na łące ,w lesie, nad jeziorem)
b)ze względu na liczbę uczestników:
-forma indywidualna (1 osoba)
-z partnerem (we dwoje, małżeństwo)
-grupowe, kameralne (mała grupa)
-grupowe
-masowe(wielki festyn za miastem)
c)ze względu na treść
-turystyka
-ćwiczenia gimnastyczne, sprawnościowe, kondycyjne
-gry ruchowe, sportowe, rekreacyjne, zabawy ruchowe, zajęcia kulturalne, taneczne
d)ze względu na intensywność wysiłku
-relaksowe – mały wysiłek
-średnio intensywne
-intensywne
e)stopień trudności techniki ruchu(sposób wykonywania ruchu)
-formy łatwe (zabawy i gry ruchowe, biegi, turystyka piesza)
-średnio trudne(tańce, tenis stołowy, bambington)
-techniczne – trzeba się dłużej uczyć (narciarstwo), łyżwiarstwo, gry sportowe, tenis ziemny)

14.BARIERY REKREACJI.

a)Poznawcze – niski poziom wiedzy o zdrowiu, o profilaktyce zdrowotnej, o możliwościach rekreacyjnych
b)Psychologiczne – brak motywacji (nie wiem po co ma to robić),nietrwała motywacja-zapał
-skromna aspiracja – brak dyspozycji- człowiek chciałby brać w czymś udział ,ale nie ma silnej woli
- operatywność- lęk przed urazem, przed kontuzją, ośmieszeniem
c)Kulturowe – tradycyjne wzorce zachowań w danej społeczności rozwój cyw.ludzie przyjmują bez barier,oporów.
Negatywne postawy wobec kultury fizycznej – ktoś nie lubi kultury fizycznej i rekreacji – uważa to za coś niewłaściwego
d)Ekonomiczne – brak pieniędzy u człowieka
e)Ideologiczna – nie wszyscy ideolodzy uznają tą bareierę

15.REKREACJA JAKO ZAGADNIENIE RYNKOWE.

-wczasy, wycieczki, imprezy, kursy
-udostępnianie obiektów sportowych
-wypożyczanie sprzętu sportowego

16.TWORZENIE OFERTY REKREACYJNEJ.

Oferty poza miejscem zamieszkania np. Puszcza Zielonka, Wielkopolski Park Narodowy, szlak piastowski, rajdy, kolonie

17.CHOROBY CYWILIZACYJNE I PRZECIWDZIAŁANIE IM.

Układ krążenia
Zawał serca
Depresja, używki wszelkiego rodzaju(alkohol, papierosy)
Cukrzyca ,choroby kręgosłupa
Epidemia nowotworowa-rak
Otyłość, wysoki poziom cholesterolu we krwi
Trzeba się ruszać ,być aktywnym, żeby żyć dłużej .Jest to dowiedzione naukowo, ruch zapobiega chorobom.

18.REREACJA W RODZINIE.

Jazda na rowerze, spacery, bieganie, pływanie, rowery wodne. Zajęcia ruchowe w rodzinie niosą wiele wartości wychowawczych ,wpływają na poprawę kontaktów międzyludzkich. Rodzinna aktywność ruchowa wpływa na osobowość rodziców. Kontakt z dzieckiem w atmosferze zajęć sportowych pozwala rodzicom na lepsze poznanie dzieci, ich potrzeb i oczekiwań.

19.WSPÓŁCZESNE POGLĄDY NA STAROŚĆ, STYL ŻYCIA STAREGO CZŁOWIEKA.

W tym okresie pojawiają się różnice dbałości przed latami. Tak jak się dbało w młodości, tak to widać w starości . Aktywność fizyczna u starszych daje jakość życia ,zależy od wielu czynników(rekreacja, styl życia). Niski poziom intensywności, mały wysiłek, starszym ludziom nie wolno dźwigać ciężarów, nie mogą wykonywać gwałtownych ruchów , tracą równowagę.
20.REKREACJA OSÓB W STARSZYM WIEKU.

Od 50 roku życia obniża się wydolność siłowa, zmniejszają się ruchy szybkościowe.
W starszym wieku jest dłuższy powrót po ruchu do stanu wcześniejszego. Obniża się zdolność po 50 roku wytrzymałości. Zdolność wysiłkowa ćwiczona będzie u starszej osoby wzrastać.

21.RUCH W BIOLOGII, RUCH CZŁOWIEKA.

RUCH CZŁOWIEKA- motoryczność człowieka – całokształt czynności ruchowych człowieka i całokształt jego możliwości ruchowych. Cała sfera aktywności ruchowej człowieka.
RUCH W BIOLOGII- przemieszczanie się ciała w przestrzeni( bieg, skoki)

22.MOTORYCZNOŚĆ CZŁOWIEKA – DEFINICJA, ZNACZENIE, PODZIAŁY.

Całokształt ruchów czynności ruchowych człowieka, można mówić o różnych działaniach człowieka, o różnorodnych rodzajach motoryczności:
-motoryczność produkcyjna – głównym celem jest wytwarzanie dóbr materialnych, które wiążą się z pojęciem pracy
-motoryczność sportowa – ruchy zabawowe i sportowe, podnoszące sprawność fizyczną, wzmagającą jego zdrowie, pobudzająco wpływające na rozwój
-motoryczność wyrazowa(ekspresyjna) – obejmuje ona gesty, mimikę, pozy ciała , taniec
-czynności samoobsługi – jedzenie, mycie się, ubieranie
Ruch człowieka ANTROPOMOTORYKA – nauka zajmująca się ruchem człowieka

23.ROZWÓJ MOTORYCZNY CZŁOWIEKA.

A) W OKRESIE NOWORODKOWYM I NIEMOWLĘCYM.
Okres noworodka – od urodzenia do ok. 1 miesiąca.
W ciągu pierwszych ok. 2-3 tygodni życia organizm przejmuje całkowicie czynności ,które w dotychczasowym istnieniu spełniła matka: oddychanie, odżywianie, wydalanie, regulację temperatury itd..Etap noworodka rozpoczyna się z chwilą oddzielenia się organizmu dziecka od organizmu matki i trwa do ustania fizjologicznych wpływów matki, która obdarza płód znaczną ilością hormonów i ciał odpornościowych, działających jeszcze przez pewien czas po urodzeniu( miękkie kości, błędne ruchy, bezwład tułowia, od 3 mies. Początki ruchowej koordynacji, nauka władania ciałem)
Okres niemowlęcy – do końca pierwszego roku
Pierwszy rok życia to okres wielkich osiągnięć w rozwoju dziecka. Potrafi już nawiązywać kontakt z otoczeniem. Momentem o duzym znaczeniu dla dalszego rozwoju dziecka jest opanowanie ruchów lokomocyjnych. Następuje istotny rozwój aparatu ruchowego i licznych układów z nim współpracujących. Wyraża się to m.in. w szybkim przyroście ciała. Usprawnienie funkcji widzenia, słyszenia, mowa, pojawianie się pierwszych ząbków.

27.MOTORYCZNOŚĆ KOBIETY I MĘŻCZYZNY .

Kobiety odznaczają się niższym poziomem cech motorycznych od mężczyzn, oraz mniejszą odpornością na mechaniczne wstrząsy i intensywne wysiłki. Dlatego niektóre prace fizyczne i pewnie rodzaje sportu jak boks, skoki narciarskie czy podnoszenie ciężarów są dla kobiet nieodpowiednie.
Jednocześnie w pewnych czynnościach ruchowych kobiety mają przewagę nad mężczyznami. Są to globalne ruchy wymagające gibkości tzn. dużej ruchliwości w stawach, płynności, zachowania równowagi.
W sumie motoryczność kobiet wydaje się bliższa motoryczności dziecięcej niż męskiej, a rozwój ruchowy chłopców przechodzi drogę nie tylko dłuższą, ale również bardziej obfitą w przemiany.

28.WYJAŚNIENIE TERMINÓW.

TREŚĆ AKTU RUCHOWEGO-najważniejszy ,zasadniczy element danej czynności ruchowej, który wskazuje na cel jej użytkowości (np. rzut)
TECHNIKA RUCHU I JEJ PODZIAŁY- opisuje wiele uwarunkowań jak pracują mięśnie, jakie jest ułożenie innych części ciała, jakie są zjawiska fizyki, środki ciężkości , współdziałanie przyrządem.
SEKWENCJA RUCHU- to część ruchu odbywająca się w jednym stawie
ALGORYTM RUCHU- kolejność następowania po sobie tych sekwencji ruchowych albo kolejność następowania po sobie ruchów prostych w ruchu złożonym.
PREDYSPOZYCJE MOTORYCZNE I ICH PODZIAŁY:
Cechy budowy i funkcji organizmu człowieka, które warunkują efekty motoryczne
Dzielą się na :
-STRUKTURALNE- które wynikają z budowy ciała np. wysoki łatwo trafia do kosza
-ENERGETYCZNE- związane są z metabolizmem
-KOORDYNACYJNE- posiada je ten kto chce synchronizować swoje ruchy
-PSYCHICZNE- dyscypliny wytrzymałościowe, inne do gier sportowych
ZDOLNOŚCI MOTORYCZNE- zespół właściwości osobniczych, które charakteryzuje poziom możliwości wykonania odpowiedniego rodzaju czynności ruchowych w danej chwili(siła ,szybkość, wytrzymałość ,gibkość, koordynacja)
WYSIŁEK FIZYCZNY A AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
Wysiłek fizyczny – ma miejsce wtedy, gdy organizm człowieka wykonuje pracę fizyczn0-mięśniową, efektem jest ruch, przyspieszenie tętna, wzmożenie oddechu, zmęczenie mięśni.
Aktywność fizyczna- wszelkie ruchy człowieka, wszelkie rodzaje fizycznego ruchu człowieka

29.SIŁA, SZYBKOŚĆ, WYTRZYMAŁOŚĆ JAKO ZDOLNOŚCI MOTORYCZNE.
Są fizycznymi właściwościami człowieka, zależą od funkcji struktury organizmu ludzkiego i rozwijają się w ortogenezie. Człowiek wykorzystuje te osobnicze właściwości fizyczne w czynnościach ruchowych. Optymalne nasycenie ruchu którąś z wymienionych cech zależy głównie od stanu jej rozwoju i umiejętności włożenia w ruch w odpowiednich momentach właściwej jej dawki, porcji.
SIŁA- jest wysiłkiem pracy mięśni. Mięsień przez napięcie swych włókien skraca je, wywołując przemieszczenie elementów kostnych, do których są przyczepione jego zakończenia.
SZYBKOŚĆ- jest trudniejsza do zamierzenia .Na szybkość ruchu składa się prędkość działania, czas reakcji oraz częstotliwość ruchów. Jest związana z rodzajem wykonywanych ruchów. Zależy głównie od stanu jego układów: mięśniowego i nerwowego.
WYTRZYMAŁOŚĆ- wyraża zdolność organizmu do długotrwałego wysiłku i zależy nie tyle od funkcji układu mięśniowego jak to było w przypadku siły i szybkości, ale od sprawności układów krążenia i oddychania. Te układy zapewniają bowiem mięśniom warunki długotrwałej pracy, dostarczają im tlenu, materiały energetyczne ,odprowadzając produkty spalania.
30.KOORDYNACYJNE ZDOLNOŚCI MOTORYCZNE WRAZ Z KOORDYNACJAMI SKŁADOWYMI, WRAŻLIWOŚĆ KINESTETYCZNA.

Wrażliwość dotykowa- jest zróżnicowana osobniczo, kobiety mają lepszą wrażliwość dotykową niż mężczyźni. Dorośli mają lepszą wrażliwość dotykową niż starsi ,a dzieci mają lepszą niż dorośli.
Czucie kinestetyczne- wrażliwość kinestetyczna- różnicowanie umiejętności regulowania ruchu. Różnicowanie kinestetyczne można badać – pomiary siły.
Koordynacja ruchowa – harmonijne połączenie ruchów. Dobra koordynacja nerwowo-mięśniowa jest niezbędna w prawie wszystkich czynnościach życiowych od najprostszych do najbardziej złożonych. W skład koordynacji wchodzi :szybkość i gibkość.

31.GIBKOŚĆ I ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z NADMIERNEGO ZWIĘKSZANIA ZAKRESU RUCHU W STAWACH.
Gibkość – zakres ruchów w stawach naszego ciała (może być wrodzona mała lub duża gibkość w stawach)
Zagrożenia –zwichnięcia stawów ,kalectwo do końca życia, problemy z kręgosłupem

32. HEALTH – RELATED FITNESS

Składa się z komponentów:
a)Morfologiczne – budowa wewnętrzna ciała, należy stosunek masy ciała do jego wysokości, skład ciała: woda, tkanka tłuszczowa. Ilość tkanki tłuszczowej, gęstość tkanki kostnej, zawartość wapnia, stężenie hormonów we krwi, gibkość np. w stawach
b)mięśniowy
c)motoryczne- siła, szybkość, wytrzymałość, zwinność, koordynacja, równowaga.
d)krążeniowo oddechowe – wydajność wysiłkowa, ciśnienie krwi i inne
e) - gospodarka glukozy – metabolizm węglowodanów (czy jesteśmy zagrożeni cukrzycą) metabolizm tłuszczów

34.PŁASZCZYZNY I OSIE RUCHU CIAŁA CZŁOWIEKA.

-płaszczyzna czołowa – dzieli człowieka na bok prawy i lewy
-strzałkowa(lub pośrodkowa)-na przód i na tył, zginanie i prostowanie
-poprzeczna(lub pozioma) – na górę i dół
-kombinowana – wypadkowa

35.RUCH CYKLICZNY I ACYKLICZNY, CYKL RUCHOWY

Ruch cykliczny – chód , bieg, pływanie, jazda na rowerze, wiosłowanie, bieg na nartach biegowych. Składa się z cykli np. w chodzie mamy dwa kroki, które stanowią cały cykl ruchowy
Cykl ruchowy- to pełen ruch od przyjętej pozycji wyjściowej poprzez cały przebieg ruchu do uzyskania pozycji końcowej, która jednocześnie jest pozycją wyjściową do cykli ruchowych
Ruch acykliczny – to pozostałe w których nie powtarzają się cykle ruchowe np. przeskok przez skrzynie, salta itp.

36.ASYMETRIA BUDOWY I RUCHU CIAŁA CZŁOWIEKA

Człowiek pod względem funkcjonalnym i motorycznym jest częścią symetrii i asymetrii.
Asymetria funkcjonalna człowieka jest wrodzona. Człowiek ma dwuboczną symetrię ciała i płaszczyzna pośrodkowa dzieli jego ciało na połowę lewą i prawą.
U człowieka następuje tzw. Przewaga stron czyli dominacji. Oznacza to, że szlaki ruchowe krzyżują się, u człowieka występuje lataralizacja skrzyżna niejednorodna co powoduje , że niektóre organy są częściej używane czyli dominujące są większe, bardziej umięśnione.
37.WYJAŚNIENIE POJĘĆ:

DYSCYPLINY SPORTU – niektóre dyscypliny sportu dzielą się na konkurencje sportu np. lekkoatletyka- biegi krótkie, długie średnie to wszystko to biegi płaskie (olimpijska, nieolimpijska- chód, biegi z przeszkodami, rzuty- pchnięcie kulą , oszczepem, skoki wzwyż)
KONKURENCJA SPORTOWA – np. dwóch zawodników z przeciwnych drużyn rywalizuje ze sobą , konkurują
DYSTANS W SPORCIE – odległość pomiędzy określonymi punktami, które mają do pokonania zawodnicy biorący udział w wyścigu.
IGRZYSKA OLIMPIJSKIE – to wielkie , światowe zawody sportowe
ZWIĄZEK SPORTOWY – Akademicki Związek Sportowy, Polski Związek Lekkoatletyki ,Polski Związek Piłki Nożnej .
PRZEPISY SPORTOWE – ogólna odpowiedzialność , ubiór, ostrzeżenia, sprzęt. Zawodnik musi znać przepisy, i jest odpowiedzialny za sprzęt.

38.TESTY I PRÓBY SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ – OGÓLNY OPIS ZAGADNIENIA

Test sprawności motorycznej dla dzieci przedszkolnych
a)próba siły – rzut znad głowy piłką lekarską o ciężarze 1 kg
b)próba mocy – (mięśni, kończyn dolnych) skok w dal z miejsca
c)próba zwinności – bieg wahadłowy 4X5 m (tam i powrót)
d)próba szybkości- bieg na dystans 20 m

39.METODYKA ZAJĘĆ RUCHOWYCH – DEFINICJA, ZADANIA

Zajmuje się problematyką związków i zależności związanych z procesem nauczania ćwiczeń ruchowych. Mówi o planowaniu zajęć, dokumentacja zajęcia ruchowego, analiza procesu nauczania ruchu w świetle różnych wskazań psychologicznych, społecznych i innych. Zajmuje się także oceną i kontrolą uczenia ruchów, stosowaniem metod , oceną skuteczności zajęć, tworzeniem nowych metod.

40.ZAJĘCIA, LEKCJA, TRENING – ROZRÓŻNIENIE.

Trening- występuje w sporcie wyczynowym, maksymalne podnoszenie swoich umiejętności, przygotowanie do udziału, jest systematyczny i regularny.

Lekcja- służy nauczeniu się ruchu, zawiera element wychowawczy, wiąże się ze szkołą.

Zajęcia- forma organizacyjna, służąca różnym celom

41.ŚRODKI CZYLI ĆWICZENIA – SIŁOWE I INNE, OGÓLNOROZWOJOWE I INNE, BIEŻĄCE I INNE.

ĆWICZENIA IZOMETRYCZNE – ćw. Statystyczne (w miejscu , bez ruchu) np. ściskamy dwoma rękoma piłkę
ĆWICZENIA DYNAMICZNE –oparte głównie na skurczach, w których jest dużo ruchu i tak samo jest to wysiłek.
ĆWICZENIA ZWIĄZANE ZE ZDOLNOŚCIAMI MOTORYCZNYMI:
-siłowe- (piłka lekarska, wspinanie po linie)
-szybkościowe
-wytrzymałościowe – trucht terenowy, odcinki biegowe 1000-15000m w różnym tempie
-gibkościowe – stanie na rękach, piruety w przód i w tył, szpagaty, wymachy nóg
--zwinnościowe
-skoczności – skakanie przez płotki , podskoki w marszu i w biegu
-związane z ruchem (rzutne, kopne, bieżne – starty z utrudnieniem pozycji wyjściowych
ĆWICZENIA OGÓLNOROZWOJOWE – układu ruchu , pobudzają układ krążenia, układ nerwowy
ĆWICZENIA ORGANIZACYJNO – PORZĄDKOWE – np. musztr, marsz
ĆWICZENIA OŻYWIAJĄCE – o dużej dynamice ruchu
ĆWICZENIA ROZLUŹNIAJĄCE – stosuje się je na koniec zajęć
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE – ćw. Uspokajające , mogą być ćwiczenia oddechowe, mogą być używane na koniec ćwiczeń

42.PROCES UCZENIA SIĘ I NAUCZANIA RUCHU W REKREACJI

NAUCZANIE RUCHU – jest to proces długi, permamentny (systematycznie zaplanowany i zorganizowany)
NAUCZANIE – UCZENIE SIĘ – (odnośnie ruchu) i proces i sama czynność zdobywania czy przyswajania wiadomości bądź umiejętności. Gdy zachodzą trwałe zmiany w zachowaniu to nastąpił proces uczenia się np. ruchu (uczenie zamierzone)To proces wymiany informacji pomiędzy nauczającym a uczącym się
Nauczanie to organizowanie prowadzenia procesem przekazywania informacji. Nie ma nauczania bez uczenia się, ale może być odwrotnie.
Nauczanie To proces komunikacji dydaktycznej- najważniejszy jest kontakt między uczniem a nauczycielem, ich próba porozumiewania się , ich wspólny cel, więź emocjonalna.
Uczenie się czynności ruchowej to zmiany dokonujące się w sferze motorycznej, ruchowej człowieka . W sposób elementarny in. Uczenie motoryczne.

43.METODY NAUCZANIA RUCHU – GRUPY METOD I METODY.

Jest ich nieskończenie wiele, jest pod każdym względem bezpieczna, celowa, musi czemuś służyć.
Wg. Strzeżewskiego
I grupa – metoda , oparta na słowie, werbalna (słowna, pisana , czytana) może mieć zastosowanie bardzo szerokie
II grupa – opartych na obrazie – wizualne, oglądanie , poglądowe, stosujemy pokaz obrazu, ilustracje, film, pokaz komputerowy, autoobserwacje
III grupa – oparte na działaniu praktycznym uczniów ( uczenie w praktycznym działaniu)
Wg. Brankowskiego:
- metody syntetyczno –całościowe
- analityczno – częściowe
- mieszana – syntetyczno – analityczna, która łączy w sobie elementy
- kompleksowa – uczy się od razu pewnych kompleksów ruchu
A)Metody reproduktywne – odtwórcze to takie gdzie odtwarza to co wszystko zadamy
-metoda klasyczna – naśladowcza – ścisła, uczniowie naśladują nauczyciela na w-fie. Uczeń w tej metodzie przyswaja sobie algorytm ruchu (czyli kolejność czynników ruchów)
B)Metody usamodzielniające czyli proaktywne:
-zabawowa – naśladowcza – naśladowanie tego co dzieje się wokół otoczenia, naśladowanie ruchów ludzi, mechanizmów, zwierząt (wyciągamy szyję jak żyrafa)
-zabawowa – klasyczna – uczniowie stawiani są w sytuacji zabawowej w sytuacji zadaniowej –przepisy, gry, gra – należy podporządkować się przepisom
-bezpośredniej celowości ruchu – nauka koziołka, przewrót w przód i tył, to zadanie do wykonania
-programowego usprawniania się – sale ćwiczeniowe do odpowiedniego sportu , plac zabaw
nauczania programowego – dowolność wyboru ćwiczeń, każdy uczy się sam w sposób programowy
-nauczania ideomotorycznego – oparta na nauczaniu, gdy kogoś się obserwuje , jakiś ruch to w mózgu tworzy się idea wykonania tego ruchu
Metoda przekazu jest bardzo ważna w nauczaniu ruchu.
C)Metody kreatywne – twórcze – oparte są na poglądzie ,strona fizyczna, intelektualna , emocjonalna , są bardzo ścisłe powiązane ,kształcą samodzielność ,uczą pomysłowości w rozwiązywaniu zadań i problemów ruchowych.
44.CECHY INSTRUKTORA REKREACJI.

Trzeba reprezentować się , instruktor powinien mieć prawidłową postawę ciała – sylwetkę
- strój sportowy – styl sportowy lub do uprawiania sportu musi być czysty ,estetyczny, musi zapewniać swobodę ruchu
- sprawność fizyczna im więcej dyscyplin poznamy tym będzie lepiej
- wysoka wydolność fizyczna
- wszechstronne zdolności ruchowe, umiejętności techniczne
- posługiwanie się sprzętem
- wiedza o dyscyplinach sportowych, przepisach
- zdolność mówienia – głos donośny, głośny

45.NAWYK RUCHOWY – FAZY TWOERZENIA SIĘ.
Nawyk ruchowy –nabyta, wyuczona czynność spostrzeżeniowo- ruchowa oparta na mechanizmach neurofizjologicznych, zapewniająca uzyskiwanie z góry przewidzianych wyników działania z dużą pewnością, sprawnie minimalną stratę energii – czyli ekonomicznie.
I faza generalizacji – (zadanie ruchowe do wykonania) mózg wysyła sygnały do mięśni. Pobudzenie pól w ośrodku jest za duże(za mocne ściskanie kierownicy u początkującego) za dużo ruchów
II faza koncentracji – układ nerwowy się uczy i ekonomizuje swoje działanie , wysyła mniej poleceń, te które są potrzebne, czyli ciało już się tak nie angażuje
III faza automatyzacji – wtórna nieświadomość, jak się ten ruch wykonuje (babcia cały czas robi na drutach i patrzy w telewizor)
PRZYRUCHY – uczymy się nowego ruchu, wykonujemy ruchy dodatkowe i niepotrzebne
Nawyk ruchowy jest zamknięty i otwarty czyli:
-zamknięty – ćwiczy się zawsze w jednakowy sposób i w jednakowych warunkach, wtedy gdy sytuacja przewidywalna i otoczenie jest niezmienne
-otwarty – wtedy gdy ćwiczymy w warunkach zmieniających się (dwutakt z lewej i prawe strony)

46.PROGRAM ZAJĘĆ, ROZKŁAD MATERIAŁU.

PROGRAM- te wszystkie treści które chcemy przerobić , przećwiczyć w jakimś ciągu zajęć np. dysponujemy fitnessem 20 godzin dla pań od 20-30 lat, to co umiemy zrealizować
ROZKŁAD MATERIAŁU – porcje tych treści programowych na poszczególne jednostki , zajęcia

Musimy mieć wytrzymałość ,znać granice wieku, znać swoją grupę , mieć możliwości, żeby utworzyć jakieś program

51.SPOSOBY ORGANIZACJI ZAJĘĆ.

-poza jednym frontem – cała grupa ćwiczy jednocześnie to samo na polecenie instruktora
-praca w grupach – ćwiczący podzieleni na grupy, każda grupa ma inne zadanie ruchowe
-tor przeszkód – zestaw zadań ruchowych planowo przygotowany przez instruktora w odpowiedniej kolejności i każdy ćwiczący przechodzi przez wszystkie przeszkody zadane przez instruktora( ścieżka zdrowia)
-forma stacyjna – instruktor przygotowuje stację ćwiczeń ( na kończyny dolne, górne , szybkość) dzieli swoją grupę na tyle ile jest stacji, każda grupa przechodzi wszystkie stacje.
-forma małych obwodów- w każdej stacji są 34 zadania ułożone od najłatwiejszych do najtrudniejszych, zadania ruchowe, każdy ćwiczący przechodzi przez każda stacje
-praca indywidualna – przy stanowiskach do ćwiczeń jest informacja jak się ćwiczy. Jest pełna dowolność. Każdy samodzielnie ćwiczy, przechodzi do innej stacji
-mieszany – dwa rodzaje organizacji np. najpierw ćw jednym frontem , zmiana organizacji zajęć

52.NATĘŻENIE WYSIŁKU PODCZAS ZAJĘĆ – KRZYWA.

Natężenie musi stopniowo wzrastać do 2/3 a później maleje. Ćwiczenia, które bardziej nas męczą i które mniej męczą – grzebień (rys do tego)

54.PRZYBORY I PRZYRZĄDY

Stojaki, piłki koszykowe, lekarskie, ławeczki, płotki, obręcze, hula-hop, skakanki, materace, szafy, stopery

55.BEZPIECZEŃSTWO ZAJĘĆ RUCHOWYCH.

-część wstępna – rozmowa na pierwszych zajęciach , jaki sprzęt, obuwie, zapoznanie się z salą, basenem
-omawiamy zasady bezpieczeństwa, każdy obiekt sportowy ma swój regulamin, omówić najbardziej istotny punkt tego regulaminu
-możemy prowadzić dzienniczek zajęć
-przygotowanie obiektu należy do nas, musi być dobrze zbudowany zgodnie z ustawą higieny i bezpieczeństwa
-jeżeli prowadzimy zajęcia na basenie to na instrument nie możę przypadać więcej niż 15 ćwiczących
-przygotowanie zajęć – jednorodność grupy pod względem wieku, płci

56.ZASADY PRAWIDŁOWEGO POKAZU RUCHU.

Pokaz zadania głównego
Połączony ze słownym poleceniem.
Należy wykonać to doskonale pod względem technicznym (najlepszy z grupy)
Powinien mieć komentarz słowny
Ustawienie grupy względem pokazu , grupa musi mieć dobre warunki patrzenia, może stanąć dookoła
Pokaz może być powtarzany (skok wzwyż) więcej niż jeden raz
- w tempie zwolnionym żeby zobaczyć szczegóły ruchu
- rozdzielić złożony ruch na elementy ( z czego się składa )
- do pokazu musi być tłumaczenie ( dlaczego tak musi być)

57.ZASADY OMAWIANIA ĆWICZEŃ I TWORZENIA POLECENIA SŁOWNEGO.

Polecenie musi być wypowiedziane głosem donośnym ( nie za głośno), język musi być staranny (wymowa staranna) u młodych zbyt szybkie mówienie i połykanie końcówek.
Twarz skierowana do ćwiczących, a nie odwrotnie
Polecenie musi mieć jak najmniej słów i jak najwięcej informacji
Często mówi się bez równoważników (bez orzeczenie)
Głos z temperamentem i głosem , który pobudza do ćwiczeń

58.POPRAWIANIE BŁĘDÓW PODCZAS ZAJĘĆ RUCHOWYCH

-decentralizacja
-koncentracja
-automatyzacja
Błędy trzeba poprawiać na samym początku, żeby się nie utrwaliły. Trzeba zauważyć u ćwiczących i je korygować. Poprawiać błędy można przez uświadomienie lub ćwiczenia eliminujące lub korygujące. W rehabilitacji – lustra w ścianach gdzie można korygować ruch. Można też sfilmować ich ruch i później pokazać (np. nie zginaj nóg i łokci)
Trzeba często przerywać ćwiczenia i później poradzić się instruktorowi
-korygować np.(niech przepłynie 5X25 basenów – niech się zmęczy żeby włączyła się wrażliwość kinestetyczna)- czucie położenia względem ciała. Trzeba dać ćwiczącemu czas. Dobry instruktor nie pozwoli na to, żeby błędy się powtarzały.

59.SPECYFIKA ZAJĘĆ REKREACYJNYCH W WODZIE – CECHY ŚRODOWISKA WODNEGO – FIZYCZNE, CHEMICZNE , BIOLOGICZNE, TERMOREGULACJA CIAŁA CZŁOWIEKA W WODZIE.

Przystosowanie organizmu człowieka do zmiany temperatur wysokich i niskich nazywamy Termoregulacją. Środkiem temperatur jest optymalna temp. Optimum złoty środek
Reakcja naczynio – ruchowa – żyły i tętnice potrafią związać nasze światło obserwujemy je na policzkach, naczynia krwionośne. Reakcja ciała człowieka w wodzie do 20 stopni.
I reakcja – woda jest o wiele lepszym przewodnikiem, 28 x szybciej zabiera ciepło z powierzchni naszego ciała. Szybko odbiera ciepło. Woda 25 stopni wchodzimy i jest chłodno (np. basen, jezioro) Ciało broni się przed utratą ciepła. Organizm utrzymuje stałą temperaturę wewnątrz ciała.
II reakcja – reakcja w wodzie – jest ruch (pływanie , bieganie)w mięśniach jest więcej ciepła a organizm może pozwolić sobie na większe straty. Możemy się zgrzać w wodzie i wtedy nasza skóra jest różowa.
III reakcja – gdy długo jesteśmy w wodzie organizm nie wytwarza już dużo ciepła. Odczuwamy chłód i jest zimno (gęsia skórka), włosy ustawiają się pionowo, drżenie z zimna (drżenie mięśniowe). Skóra staje się sina. Jest zagrożeniem dla zdrowia.
CECHY FIZYCZNE WODY:
-siła wyporu „prawa Archimedesa” w wodzie następuje pozorna utrata wagi ciała. Na wodzie płytkiej i głębokiej siła wyporu jest jednakowa. Wiąże się to z pływalnością człowieka – pozwala pływać na powierzchni wody. Jest u każdego człowieka inna, każde ciało ma inny opór ciała . Wiąże się ze średnim ciężarem ciała
-pomiary pływalności człowieka
a)od dna do powierzchni – wypływanie
b)w wodzie głębokiej –ustawienia pionowe i zanurzanie
Pływalność zależy od masy ciała, siły wyporu
- siła nośna czyli dynamiczna siła parcia np. płynąca motorówka
- wartość siły dynamicznej
a)odpowiednia siła pływania – szybkie pływanie (kraulem), położenie musi być pod pewnym kątem –między poziomem czyli lustrem wody a ciałem
Jeżeli pływamy szybko to jest mniejsze zanurzenie (opór czołowy jest mniejszy) To jest korzystne dla osiągnięcia szybkości.
-Rodzaje oporu wody – wirowy , opływowy i gładki
Jeżeli nasze ciało ma wklęsłości i wypukłości to tworzy się wir. Zawodnicy golą się przed zawodami pływackimi, żeby zmniejszyć opór wirowy. Opór tworzy się w zagłębieniach, wypukłościach, wklęsłościach.
CECHY CHEMICZNE WODY
-związki chloru występują w wodzie ,jest nieszkodliwa zabija drobnoustroje nie zabija jaj pasożytowych. Woda chlorowana wysusza błony śluzowe, skórę łączy się z wodą, śluz na błonach śluzowych. Staramy się przepłukiwać oczy itd..
CECHY BIOLOGICZNE WODY
W wodzie odczepiają się od skóry włosy i skórki . Opadają na dno zanieczyszczenia wtedy wpływają na przezroczystość wody.
-odciążenie naszego ciała , jest lżej
-pozycja pozioma ułatwia pracę krwi i pracę serca
-woda masuje nasze ciało, masaż delikatny i łagodny , poprawia krążenie (masaż termiczny i mechaniczny)
-dla układu nerwowego wpływa tonizacyjno – łagodząco
-dla układu mięśniowego – wszechstronny, równomierny rozwój umięśnienia , niepełnosprawność człowieka – ćwiczenia w wodzie pomagają po kontuzjach i urazach
-dla układu oddechowego – pływanie poprawia pojemność życiową płuc, pływanie kraulem wyrzeźbia dekolt , skoki do wody – rozwijają naszą odwagę

60.SPOSOBY I TECHNIKI PŁYWANIA.
1. Zapoznanie się ze środowiskiem wodnym (np. fale wodne, siła wyporu wody przy pierwszym wejściu do wody) Zapoznanie się z przemieszczaniem się w wodzie, z przyrządami służacymi w wodzie.
2. Oswojenie z wodą
Oswojenie twarzy np. pod natryskiem
Umiejętność zanurzania całej twarzy w wodzie (lepiej bez okularów) i otworzenie oczu pod wodą.
Pływackie oddychanie – wdech długi, pełny, ustami trochę nosem i aktywny. Wdech jest automatyczny wykonuje się ustami
Prymitywne zanurzenie i nurkowanie
-na płytkiej wodzie w formie zabawowej
-przemieszczanie się pod wodą
-Pływanie statyczne – to wykorzystywanie wyporu wody bez ruchów napędowych np. zanurzenie twarzy, oderwanie stóp od dna
Przybory podtrzymywujące są duże i można się utrzymać na powierzchni (nadmuchiwane materacyki).
Oswojony z wodą uczeń nie ukazuje lęku ani niechęci przed wejściem do wody. Zanurza całe ciało i całą głowę. Otwiera oczy pod wodą, wykonuje wdechdo wody. Umie wyjąć przedmioty leżące na dnie, wykonuje zeskoki do wody.
-Pływanie dynamiczne – poślizgi czyli szybowanie (odbicie się od dna ściany basenu), siła napędu. Pływackie ruchy napędowe czyli pływanie dynamiczne.
Wyróżniamy dwa etapy
Elementarne – podstawowe lub prymitywne (pływanie pieskiem, żabką, na plecach )
Pływanie nie daje prędkości i jest łątwe.
Elementarne to są sposoby, a sportowe to są techniki
E N P E – elementarne
E S P N – na przemian -stronne
E N G P - pieskiem
E S G S – symetryczne
G – grzbietem

61.ZABAWY I GRY RUCHOWE W WODZIE, TWORZENIE AUTORSKICH ZABAW, GIER , ĆWICZEŃ.

Zabawy i gry organizacyjno – porządkowe
- w wodzie (na gwizdek wszyscy są kajakarzami)- dostosowanie zadań
- siedząc na krawędzi i machając nogami
- trzymając się krawędzi, leżenie na plecach
- deska na brzuchu, kolanach i pod głową – machając nogami
- pływanie na grzebiecie – przekładanie pałeczki z ręki do ręki
- trzymając się krawędzi na brzuchu – odepchnięcie się rękoma od krawędzi i płynięcie z powrotem do krawędzi
- pływanie na boku z wyciągniętą ręką
- pływanie na przemian bok – brzuch
- jedna osoba podtrzymuje stopy , druga pływa kraulem
- kraul z deską na przemian rękoma
- kraul z deską pomiędzy nogami
- zmiana tempa pływania
62.BEZPIECZEŃSTWO ZAJĘĆ W WODZIE.

Podczas zajęć na wodzie nad bezpieczeństwem uczestników powinien czuwać ratownik. Zawsze trzeba pływać z druga osobą i pływać tylko na terenia strzezonym. Nigdy nie skakać do wody, w miejscu którego się nie zna, nie wolno żuć gumy, nie wolno jeść w czasie pływania, alkohol i pływanie to złe połączenie.

63.SPORT DLA WSZYSTKICH.

Rekreacja ruchowa określa się jako „sport dla wszystkich” czyli aktywność ruchowa w celu rekreacyjnym.
„Sport dla wszystkich” wprowadziła w 1966 roku Rada Europy . Ma służyć zdrowiu, wydajności w pracy, radości z życia, wartością życia , samorealizacji.

64.SPORTY CAŁEGO ŻYCIA.

„Sport całego życia” – sporty pernamętne – rodzaj aktywności ruchowej, które można wykonywać przez całe życie. (jazda na rowerze , bieganie, pływanie, narciarstwo biegowe , jeździectwo, łyżwiarstwo, zjazdy saneczkowe, żeglarstwo, wioślarstwo, rowery wodne)

65.TRENING ZDROWOTNY – ROZWIJANIE SZYBKOŚCI, WYTRZYMAŁOŚCI, SIŁY I INNYCH ZDOLNOŚCI.

Trening – służy podnoszeniu swoich umiejętności ruchowych. Polega on na wykorzystaniu ściśle określonych ćwiczeń fizycznych dla przeciwdziałania procesowi starzenia się organizmu.
Możliwymi efektami treningu zdrowotnego są : korzystny wpływ na czynniki ryzyka (nadwaga, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów i stres) poprawa tolerancji wysiłku.
-wzrost ciężaru – wzrost siły
-wzrost liczby powtórzeń – wzrost wytrzymałości mięśniowej
-większe tempo ćwiczeń – wzrost siły eksplozywnej
-podwyższenie tempa – wzrost wytrzymałości sercowo – mięśniowej
-więcej wysiłków maksymalnych większa siła i wytrzymałość
-zwiększenie napięcia mięśni – wzrost siły i mocy

66. METODY TRENINGU ZDROWOTNEGO.

Podstawowe zasady treningu sportowego
Zasada:
-systematyczności
-narastanie bodźców treningowych
-specyficzność procesów adaptacyjnych
-cykliczności

Metody przerwane – powtórzeniowa, interwałowa, zmienna
Metody nieprzerwane- ciągła (jednostajna), zmienna o planowanych zmianach intensywności, o nieplanowanych zmianach intensywności.

67.PLANOWANIE TRENINGU ZDROWOTNEGO.

1.Ktoś zaczyna trenować – początkujący
2.osoba , która chce przygotować się pod konkretne zawody ( z jakimś doświadczeniem)

Korzyści ze stosowania zaplanowanego treningu
-osiągnięcie najlepszej formy w porządnym czasie
-osiągnięcie większej wydolności niż w przypadku przypadkowych treningów
-lepsze efekty przy mniejszym nakładzie czasu i sił
-mniejsze ryzyko kontuzji

Pierwszą czynnością przy układaniu planu treningów na sezon jest ustalenie co chcemy osiągnąć i kiedy ma nastąpić „szczyt formy” . Inaczej będzie wyglądał trening zjazdowca , inaczej ambitnego turysty lub maratończyka. We wszystkich przypadkach jednak konieczna jest solidna postawa i co najmniej 3-4 miesiące budowanie formy.

Wytrzymałość ogólna, czyli zdolność do wykonywania określonej pracy (jazda na rowerze, biegu, marszu, pływania) w długim czasie rozwijana . Środkami kształtującymi wytrzymałość ogólną są długie treningi o umiarkowanej intensywności, przeprowadzone na rowerze, nartach, podczas biegu , pływania.
Wytrzymałość ogólną na rowerze rozwija się poprzez treningi tzw. Metodę ciągłą jednostajną lub zmienną.
Metoda jednostajna zmienna to również jazda bez przerwy. Metoda zmienna jest łatwiejsza do zastosowania gdyż zmiany intensywności są narzucane przez ukształtowanie terenu , wiatr , nawierzchnie, łatwo można przeprowadzić trening szybkości lub siły np. sprinty poprzez starty, również pod górę, podjazdy na twardym położeniu.