Upadek Cesarstwa Rzymskiego

W społeczeństwo rzymskim zaczął się kryzys gospodarczo-społeczny. Panujący od kilku wieków pokój został zerwany. Na wschodzie toczyły się walki z Państwem Patronów, a na zachodzie od II w zaczęły napływać plemiona barbarzyńców. Barbarzyńcy rabowali i brali ludzi do niewoli. Długotrwałe wojny przyczyniły się do znaczącego spadku ludności i zamożności mieszkańców cesarstwa Rzymskiego. Koszty stworzenia nowoczesnej armii były bardzo wielkie. Przybywająca do Rzymu, ludność, była wchłaniana i ulegała romanizacji. Prowadzenie wojny i utrzymanie wielkiej armii spowodowało kryzys finansowy w Cesarstwie zaczęło brakować pieniędzy. Wprowadzono wyższe podatki, które niszczyły finansowo ludność zwłaszcza średnio zamożną. Aby rolnicy nie odchodzili od ziemi zostali przywiązani do ziemi ustawą kolon atu. Chłopi w obronie przed wysokimi podatkami zwrócili się o opiekę do arystokracji, która osłaniała ludność.
Cesarze chcąc zwiększyć ilość sztuk pieniędzy, potrzebnych na utrzymanie armii dodawali do srebra innych metali nieszlachetnych co obniżało wartość pieniądza. W obiegu była większa ilość pieniędzy, ale gorszej jakości. Wzrosła inflacja.
Wielcy właściciele ziemscy zaczęli dzielić swe dobra na działki które dzierżawili rolnikom i niewolnikom. Kryzys gospodarczy, wojny domowe, za mała ilość urzędników, korupcja, spadek liczby ludności, spowodowały kryzys polityczny i załamanie stabilności władzy cesarskiej oraz pojawienie się uzurpatorów. W cesarstwie w latach 235-284 było aż pięćdziesięciu cesarzy.
Nieustające walki w obronie granic cesarstwa uniemożliwiły cesarzom pobyt w Rzymie. W 330r. cesarz Konstanty założył nową stolice na wschodzie państwa-Konstantynopol
Z czasem ziemie na wschodzie zaczęły nabierać charakter terenów barbarzyńskich. W 378 r w bitwie pod Adrianopolem wojska rzymskie przegrały bitwę z barbarzyńcami
.Zagrożenie wschodnich terenów cesarstwa przez Persów spowodowało przeniesienie oddziałów wojskowych w te rejony. Ostatnim cesarzem który kierował całym imperium był Teodozjusz Wielki.
Teodozjusz wielki podzielił w 395 roku cesarstwo między dwóch synów .powstało Cesarstwo Zachodnie ze stolicą w Rzymie i Cesarstwo Wschodnie ze stolicą w Konstantynopolu. W cesarstwie zachodnim sytuacja gospodarcza ulegała pogorszeniu. Wydatki związane z funkcjonowaniem państwa stale rosły. Olbrzymi kryzys dotknął także rolnictwa. Stale były zwiększane podatki ściągane w naturze. Nieliczni właściciele ziemscy posiadali wielkie majątki ziemskie - latyfundia. Z roku na rok zmniejszała się ilość niewolników i nie miał kto uprawiać ziemi. Cały ciężar pracy na roli spadł na wolnych dzierżawców - kolonów. Wielcy właściciele ziemscy, chcąc zapewnić wystarczającą ilość rąk do pracy, zakazali im porzucania gospodarstw. Kolonowie zostali więc przywiązani do latyfundium, w zamian zaś zyskali opiekę właścicieli majątków. Te wielkie, samowystarczalne gospodarstwa przyczyniły się do spadku produkcji rzemieślniczej w miastach oraz ich wyludnienie. Nieustające walki w państwie spowodowały najpierw ograniczenie a w końcu prawie całkowity upadek handlu . Z czasem zaczęły upadać wyludnione miasta. Brakowało rzemieślników świadczących usługi i produkujących różne dobra towarowe. Proces ten był na tyle poważny, że cesarze wprowadzili przymus świadczenia niektórych usług, w większości na potrzeby wojska. W dalszym czasie plemiona barbarzyńskie rozlały się po Europie Zachodniej.
W 410 r. Wizygoci, a w 455 r. Wandalowie złupili Rzym ,na ziemiach zachodnich zadomowiły się liczne plemiona.
Ostatnim cesarzem cesarstwa zachodniego był Romulus Augustulus. W 476r. wódz germański Odoaker usunął go z tronu. Upadło cesarstwo Zachodnie. Na jego terenach powstały państwa plemienne, zalążki późniejsze Europy.

Podsumowując na upadek Cesarstwa największy wpływ miało to że nie było wybitnych przywódców którzy by umieli zapanować nad tak wielkim Imperium. Zabrakło przywódcy pokroju Juliusza Cezara. Ludzie którzy dochodzili do władzy byli chciwi i słabi, nie mieli predyspozycji do kierowania tak wielkim organizmem gospodarczym jakim było cesarstwo.
Cesarstwo wymagało zmian, powinno być unowocześnione w miarę zmiany sytuacji politycznej a niestety nie miał kto przeprowadzić odpowiednich reform
Administracja z której słynął Rzym za czasów Juliusza Cezara, stała się nie udolna.
Było za mało oddanych urzędników którzy by sprawnie wykonywali polecenia kolejnych cesarzy. W IV wieku rozwinęła się korupcja na niespotykaną dotąd skale. Większość stanowisk obejmowali ludzie którzy w ogóle się do tego nie nadawali lecz mieli pieniądze za które kupowali stanowiska i zaszczyty. Zabrakło zdolnych przywódców wojskowych.
Armią dowodzili ludzie nie mający w ogóle pojęcia o wojnie i taktykach wojennych.
Paradoksalnie do upadku przyczyniły się wcześniejsze sukcesy militarne. Liczne wcześniejsze podboje przyczyniły się do tego że cesarstwu przybyło wielu wrogów.
Kolejnym gwoździem do trumny była sytuacja polityczna na sąsiednich terenach.
Plemiona germańskie które zostały wyparte przez Hunów z ziem na których do tej pory przebywały zaczęły napływać na ziemie Cesarstwa i siały duże spustoszenie.
Uważam że gdyby do władzy doszedł jakiś wybitny dowódca i strateg pokroju Juliusza Cezara to do upadku by nie doszło lub nastąpił by o wiele później.