Gorbaczow Michail Siergiejewicz (ur. 1931), polityk radziecki, prezydent ZSRR Urodzil sie we wsi Priwolnoje w Stawropolskim Kraju w rodzinie kolchozników. Od 14 roku zycia laczyl prace w kolchozie z nauka i dzialalnoscia w Komsomole. W 1950 rozpoczal w Moskwie studia prawnicze na Uniwersytecie im. Lomonosowa. W 1952 wstapil do partii komunistycznej. Po ukonczeniu studiów w 1955 powrócil w rodzinne strony, gdzie pracowal jako funkcjonariusz, najpierw Komsomolu, pózniej (od 1962) KPZR .
W latach 1964-1967 odbyl studia rolnicze w Stawropolu i szybko awansowal w partyjnej hierarchii, by w 1971 zasiasc w Komitecie Centralnym KPZR. Wtedy tez zaprzyjaznil sie z J. Andropowem (szefem KGB ) i M. Sus³owem . Wlasnie dzieki nim w 1978 objal stanowisko sekretarza KC KPZR ds. rolnictwa. Po dalszym awansie zostal czlonkiem Biura Politycznego KPZR.
Od 1982 sprawowal funkcje doradcy nowego I sekretarza J. Andropowa i wszyscy w nim upatrywali jego nastepce. Funkcje te objal dopiero w 1985 po K. Czernience. Jako szef partii zainicjowal polityke “pieriestrojki i glasnosti” tj. przebudowy i jawnosci. Spowodowalo to oslabienie struktur aparatu komunistycznej wladzy i KGB, które to organy zaczely dbac raczej o swój interes ekonomiczny niz wszechwladna pozycje polityczna. W 1989 zaakceptowal obalenie w sowieckim imperium zewnetrznym, tj. w krajach Europy Srodkowej, oraz zgodzil sie na zjednoczenie Niemiec w 1990.
W lutym 1990 zostal prezydentem Zwi¹zku Radzieckiego , jak sie okazalo, pierwszym i ostatnim. W polityce wewnetrznej rosly wplywy B. Jelcyna . W wyniku sterowanych przez KGB wydarzen (tzw. pucz moskiewski) pozbawiony zostal wplywów i musial ustapic 25 grudnia 1991 ze stanowiska prezydenta nie istniejacego juz panstwa.
Podejmowane w pózniejszych latach próby powrotu na scene polityczna Rosji nie daly rezultatu. Znaczenie polityki Gorbaczowa dla rozpoczecia zmian systemowych Zwiazku Radzieckiego, pokojowego rozpadu bloku panstw socjalistycznych jest jednak niekwestionowane. W stosunkach miedzynarodowych odegral wyjatkowa role, podejmujac rozmowy z przywódcami panstw zachodnich, inicjujac nowa faze detente, wspólpracujac z USA w procesie radykalnego rozbrojenia oraz w rozwiazywaniu konfliktów miêdzynarodowych .
Wycofal wojska radzieckie z Afganistanu, zamykajac miedzynarodowy wymiar afgañskiej wojny poparl interwencje Zachodu w wojnie w Zatoce Perskiej. Szybki i bezbolesny demontaz systemu socjalistycznego ulatwil jego sprzeciw wobec pomyslów konserwatywnych przywódców partyjnych w ZSRR i innych panstwach socjalistycznych zapobiegania reformom na drodze przemocy, zaakceptowal takze zjednoczenie Niemiec.
Do konca pozostawal zwolennikiem jednosci ZSRR i w jego zamierzeniu podejmowane reformy wewnetrzne oraz odejscie od imperialnej polityki zagranicznej na rzecz wszechstronnej wspólpracy mialy sluzyc temu celowi, m.in. umozliwiajac odbudowe ekonomiczna kraju.
Opublikowal w 1987 ksiazke Przebudowa i nowe myslenie dla naszego kraju i calego swiata.
W 1990 zostal uhonorowany pokojowa Nagroda Nobla