Romantyzm

1789 Wielka Rewolucja Francuska
1794 Powstanie kościuszkowskie

1795 III rozbiór Polski
1797 Powstanie Legionów Dąbrowskiego
1807 Utworzenie Księstwa Warszawskiego
1812 Wyprawa Napoleona do Rosji
1815 Klęska Napoleona pod Waterloo. Kongres Wiedeński. Utworzenie Księstwa Kongresowego.
1821 Wybuch powstania w Grecji
1824 Proces młodzieży wileńskiej
1825 Powstanie dekabrystów (powstanie grudniowe) w Rosji
1830 Rewolucja lipcowa we Francji. Wybuch powstania listopadowego w Warszawie.
1833 Wyprawa Zaliwskiego – próba wzniecenia powstania
1839 Zniesienie Unii Brzeskiej
1846 Próba wzniecenia powstania. Rzeź galicyjska. Koniec Rzeczpospolitej Krakowskiej.
1848 Wiosna Ludów
1852-56 Wojna krymska
1860-61 Manifestacje patriotyczne w Warszawie
1863-64 Powstanie styczniowe.
Najważniejsze problemy literatury romantyzmu:
• przeszłość i przyszłość; Kult ruin i pamiątek przeszłości, bunt wobec teraźniejszości, dążenie do radykalnego przeobra żenia świata nawet przez krwawą rewolucję.
• nawiązanie do średniowiecza,
Epoka najbliższa duchowi romantyzmu – średniowiecze, a także sarmandzki barok, pogańska Litwa, słowiańszczyzna przed chrześcijaństwem.
• nieskończoność,
Romantyków pociąga świat tajemniczy, szukają drogi do zaświatów. Cechą religijności romantycznej jest łączenie elementów z różnych religii.
• irracjonalizm;
Kult uczucia i fantazji, nieufność wobec rozumu, dystans wobec nauki,
• jednostka poza i prze społeczeństwem;
Indywidualizm, egotyzm, skłócenie z otoczeniem, wybór samotnej ofiary, często konflikt z istniej ącymi normami społecznymi, ucieczka w marzenia.
• naród – rozumiany jako duchowa wspólnota ustanowiona przez Boga.
• Polska.
W myśleniu o historii punktem odniesienia jest Polska przeciwstawiona Zachodowi, często uwa żana za naród wybrany.
• Poezja;
Poeta, wieszcz, duchowy przewodnik narodu, sam ustanawia granice swej sztuki;
• pejzaż romantyczny.
Przyroda dzika, ponura pełna tajemnic, ożywienia symboliczna.
• budowa utworu;
luźna kompozycja, fragmentaryczność, wieloznaczność, symbol.
Ramy czasowe:

Europa: 1789-1848
Polska: 1818-1863 :
- faza wstępna: 1822-1830
- faza szczytowa: 1830-1848
- faza schyłkowa: 1848-1863

Poeta - geniusz, wieszcz, wybraniec.