Dodatki do żywności E- przyjaciel czy wróg ?

Dodatkami do żywności nazywa się substancje, które same nie są środkami spożywczymi i najczęściej nie posiadają wartości odżywczej. Do żywności dodawane są celowo, aby oddziaływać na jej charakterystyczne cechy, np. konsystencję, smak, zapach, barwę, itp.

W zależności od pełnionych funkcji wyróżnia się ponad 20 grup substancji dodatkowych np. barwniki, aromaty, konserwanty, przeciwutleniacze, emulgatory, zagęstniki, substancje spulchniające, klarujące, pianotwórcze, itp.

Wykaz substancji dodatkowych według numerycznego systemu oznaczeń Unii Europejskiej (symbol E i numer liczbowy), maksymalne dopuszczalne dawki oraz środki spożywcze, do których mogą być zastosowane są podane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2000 r.(Dz.U 2001 r. nr 9, poz. 72 ze zmianami).

Podane w rozporządzeniu substancje dodatkowe muszą być stosowane zgodnie z ich funkcją technologiczną, w określonych dawkach oraz na określonych warunkach. Dawki stanowią maksymalne ilości dopuszczalne w gotowych do spożycia środkach spożywczych i używkach. Substancje dodatkowe, dla których nie podano dopuszczalnych dawek, należy stosować zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną, czyli w ilościach minimalnych, niezbędnych do osiągnięcia zamierzonego efektu technologicznego.



Przykładowe dodatki do żywności i ich charakterystyka.

E 100 KURKUMA - barwnik żółty naturalny lub syntetyczny, uważany za nieszkodliwy

E 951 ASPARTAM - substancja słodząca, działa około 200-krotnie silniej słodząco niż cukier, dla osób chorych na fenyloketonurię szkodliwy, uważany za najbardziej bezpieczny z substancji słodzących

E 250 AZOTYN SODU - środek konserwujący stosowany powszechnie do peklowania mięsa, może być rakotwórczy, spożyty w dużych ilościach utrudnia krwi transport tlenu, odradza się częste spożywanie

E 251 AZOTAN SODU (saletra) - konserwant stosowany powszechnie do peklowania mięsa, istnieje niebezpieczeństwo jego przekształcenia się w azotyn, odradza się częste spożywanie

E 300 KWAS L-ASKORBINOWY - syntetyczna substancja o aktywności witaminy C, stosowany jako substancja wzbogacająca do napojów bezalkoholowych, soków owocowych, koncentratów napojów w proszku, uważany za nieszkodliwy.



Dopuszczone do stosowania substancje dodatkowe zostały dokładnie sprawdzone pod kątem oceny ich bezpieczeństwa, a więc ich toksyczności, dopuszczalnego dziennego pobrania, wywoływania alergii, nadwrażliwości, nietolerancji, powodowania różnych schorzeń. Stosowane zgodnie z normami są całkowicie bezpieczne. Lecz alergicy, osoby cierpiące na schorzenia przewodu pokarmowego, będące na diecie powinni maksymalnie ograniczyć spożycie produktów zawierających substancje dodatkowe.

Im bardziej przetworzone produkty, tym większe prawdopodobieństwo występowania w nich substancji dodatkowych. Nieprzetworzone produkty, jak mleko, mięso, warzywa, owoce, miód pszczeli nie mogą zawierać żadnych dodatków. Żywność przeznaczona dla niemowląt i dzieci do lat trzech może zawierać niektóre, ściśle określone substancje dodatkowe.