Na kasze przeznacza się ziarno jęczmienia, owsa, prosa, ryżu, gryki, kukurydzy i pszenicy.
Kaszami nazywa się całe lub rozdrobnione ziarna zbóż z których zostały usunięte w mniejszym lub większym stopniu części zawierające składniki nieprzyswajalne .
Zanim powstały młyny i mąka, ludność jadała polewkę z kasz, a ziarno było nie czyszczone, tylko łamane lub gniecione.
Rodzaje
Kasze krupy - kasze, uzyskane przez obłuszczenie i ewentualne polerowanie ziarna, zachowujące w przybliżeniu charakterystyczny kształt ziarna, z których zostały otrzymane. Należą do nich: pęczak, kasza gryczana, jaglana, ryż
Kasze łamane - kasze o większym stopniu rozdrobnienia, uzyskane za pomocą pocięcia lub połamania ziarna obłuskanego, np. kasza jęczmienna łamana, kasza krakowska.
Kasze drobne - kasze uzyskane w wyniku dodatkowego obtoczenia i wypolerowania ziaren uprzednio pociętych lub połamanych, np. kasza perłowa, manna, kuskus
Kasze gniecione – płatki ryżowe, owsiane, jęczmienne i pszenne
CO DO CZEGO ?
Do zup dodajemy najczęściej kaszę jęczmienną – perłową lub pęczak.
Krupnik ugotujemy także używając kaszy jaglanej lub pszennego pęczaku.
Sypkie kasze nadają się do sałatek, a także (głównie perłowa i gryczana) do sporządzania dań jarskich, np. krokietów.
Do słodkich legumin używa się kaszy manny, grysiku kukurydzianego lub jęczmiennej i jaglanej.
- Kasze gruboziarniste najsmaczniejsze są ugotowane na sypko jako danie główne lub jako dodatek do mięs i warzyw
- Kasze drobne są idealne na kleiki oraz jako dodatek do zup, sałatek. Można je też podawać na słodko.
- Kasz mocno rozdrobnionych (kuskus, manna) nie płucze się wcale, natomiast kasze gruboziarniste zawsze przed wykorzystaniem należy przepłukać.
- Kaszę jaglaną, ze względu na jej gorzkawy smak po wypłukaniu trzeba wrzucić do wrzątku, zagotować i odcedzić.
ZDROWOTNE WALORY KASZ - kasze leczą
Z kaszy mannej, jęczmiennej, jaglanej i grysiku kukurydzianego sporządza się kleiki podawane cierpiącym na choroby przewodu pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych, nerek oraz rekonwalescentom po operacjach. Jest to danie lekko strawne, a przy tym dostarczające węglowodanów.
W walce z zaparciami pomaga wprowadzenie do diety grubej kaszy i otrąb. Są to tak zwane pokarmy wysokoresztkowe, działające jak naturalny środek przeczyszczający. Zawarte w nich włókna polepszają perystaltyką jelit. Lekarze radzą zacząć od jedzenia 15-30 g dziennie tych produktów, zwiększając ich ilość, aż do wyregulowania pracy przewodu pokarmowego.
Spożywanie grubych kasz zapobiega też tworzeniu się polipów w jelicie grubym, a co za tym idzie nowotworów tego narządu.
Według najnowszych badań płatki i otręby owsiane należą do grupy pokarmów mających zdolność obniżania poziomu cholesterolu. trzy filiżanki owsianki dziennie mogą go zmniejszyć nawet o 10 %.
Owies zawiera też substancje psychoaktywne, które pomagają w przezwyciężeniu stanów depresyjnych.
Przetwory z tego zboża powinni jadać starający się zerwać z nałogiem palenia.
Kasza jaglana otrzymywana jest z prosa. Ma ona naturę lekko ocieplającą zasadową polecana jest w chorobach trzustki, wątroby, jelit i nerek. Polecana jest obok kaszy gryczanej w wyziębieniu organizmu.
Należy do najbardziej lekkostrawnych produktów zbożowych.
Kasza jaglana zawiera lecytynę i rzadko występującą w produktach spożywczych krzemionkę, mającą zbawienny leczniczy wpływ na stawy.
Kuskus należy do tradycyjnych potraw kuchni Afryki Północnej.
Ta drobna kaszka wytwarzana jest z grysiku pszennego (obłuskane i prażone ziarno). Kuskus zawiera białka i węglowodany będące źródłem energii, jest lekko strawny i sycący. Polecany jako sałatki i desery. Często używany do wypieków.
Kasza manna - z pszenicy, to jeden z najstarszych znanych produktów spożywczych. Obecnie jadamy ją rzadko, niesłusznie – jest bowiem jednym z najzdrowszych produktów.
Kasza jęczmienna - polecana chorym na cukrzycę, przewlekłe zapalanie oskrzeli, niewydolność krążenia.
Płatki owsiane - mają korzystne działanie zwłaszcza u osób starszych, palaczy papierosów, chorych cierpiących na problemy żołądkowe, jelitowe, zwłaszcza częste biegunki.
Ryż - polecany ryż ciemny.
Polecany z sosami mięsno - warzywnymi lub z pokarmami rozgrzewającymi. Można go też mieszać np. z kaszą gryczaną lub jęczmieniem. Jeżeli jemy na słodko to należy zawsze dodać dużo cynamonu.
Kasza kukurydziana korzystna jest w problemach żołądkowych, jelitowych i trzustkowych. Jest również dobrym dodatkiem do pikantnych sosów i zup.
Najwartościowsze są kasze gruboziarniste. Kasze drobne są lekkostrawne. Dostarczają cennych składników:
- Błonnik - oczyszcza organizm ze szkodliwych substancji, chroni przed nowotworem układ trawienny, obniża poziom cholesterolu.
- Witaminy z grupy B - likwidują stres, zapobiegają zmęczeniu i depresji, korzystnie wpływają na układ odpornościowy.
- Magnez - wzmacnia układ nerwowy i krwionośny, hamuje rozwój osteoporozy.
- Rutyna - walczy z wolnymi rodnikami, zapobiega starzeniu się organizmu, wzmacnia naczynia krwionośne.
- Węglowodany - kasze zawierają najwięcej węglowodanów ze wszystkich produktów spożywczych, są łatwo przyswajalne i dostarczają energii.
- Białko roślinne białko pochodzenia roślinnego jest również łatwo przyswajalne. Warto więc kaszami uzupełniać produkty białkowe pochodzenia zwierzęcego (drób, jajka, mleko).
Ostatnio odkryto w produktach zbożowych substancje psychoaktywne, bardzo pomocne w przezwyciężaniu stanów depresyjnych.
PRZECHOWYWANIE
- w suchym i przewiewnym miejscu
- kaszę jęczmienną i pszenną możemy przechowywać ok. 7 miesięcy;
- gryczaną 5-7 miesięcy;
- jaglaną 3-4 miesiące;
- płatki owsiane – 3 miesiące.
Ugotowane kasze przechowujemy w lodówce (do dwóch dni); możemy je także zamrozić.