Składniki żywego organizmu

Pierwiastki biogenne: pierwiastki chem., występujące w bardzo małych ilościach, w organizmach żywych(tlen, wodór, węgiel, azot, siarka, fosfor). Mikroelementy: pierwiastki chem., występujące w śladowych ilościach w organizmach żywych, niezbędne w ich życiu i rozwoju(bor, mangan, cynk, miedź, kobalt, jod, fluor- toksyczne w większych ilościach). Makroelementy: pierwiastki chem., występujące w organizmach żywych do kilku%(azot, fosfor, siarka). Skład., żywego org: nieorganiczne pełnią funkcję budulcowe w przypadku kośćca i zębów. Są to sole wapniowe CaCo3, Ca3(PO4)2. organiczne: białka, cukry i tłuszcze. Białka: skład: COHNS, Budowa: każda cząsteczka jest zbudowana z aminokwasów. Aminokwas: zbudowany z grupy aminowej NH2, gr., karboksylowej COOH, atomu wodoru, podstawnika. Podział białek: proste: zbudowane tylko z aminokwasów(kolagen, kreatyna(włosy, paznokcie), miozyna(białko kurczliwe w mięśniach), Złożone: zbudowane z aminokwasów i innych gr., chem.(hemoglobina, mleko) Funkcje: budulcowa: są składnikiem wszystkich błon biologicznych, regulująca: hormony są odpowiedzialne za koordynację, przebieg wszystkich procesów życiowych, łącznie z zachowaniem. Białka regulują też działanie genów, enzymy: enzymy są białkami, ich zadaniem jest przyspieszenie reakcji biochemicznych w komórkach, transportowa: przenośniki białkowe w błonie kom., hemoglobina, wzmacniająca(podporowa): kolagen w skórze i wzmacniający ją, oraz w występujący w mięśniach i ścięgnach, zapasowa: tylko rośliny mają zdolność magazynowania białek jako surowców energetycznych i budulcowych w ziarnach. Komórkę jajową zwierząt możemy traktować jako magazyn dla zarodka, nerwowa: odbiór i przesyłanie sygnałów jest możliwe dzięki białkom umieszczonym w komórkach zmysłowych w ich błonach komórkowych, odpornościowa: dzięki różnorodności w budowie tylko białka są zdolne odróżnić i zidentyfikować obce dla organizmu ciała, izolacyjna: kreatyna buduje włosy i sierść, które stanowią izolację organizmu. Cukry: Skład: CHO, Podział: cukry proste(monosacharydy) C6H12O6(Glukoza, fruktoza), cukry złożone(biosacharydy):np., sacharoza i laktoza C12H22O11, wielocukry:(polisacharydy)budulcowa: rośliny-celuloza, zwierzęta-chityna, zapasowe: roślina-skrobia, zwierzęcy glukagon. Rola: paliwo biologiczne(glukoza), materiał zapasowy energetyczny, prosty i łatwy w użyciu szybko można przeprowadzić go do stanu glukozy, buduje ściany komórkowe grzybów, oskórki owadów, pancerze skorupiaków. Tłuszcze: Skład: CHO, i inne bardziej złożone pierwiastki chem., Rola: materiał zapasowy, energetyczny, składnik wszystkich błon biologicznych w komórce, regulacyjna: niektóre są składnikiem hormonów(sterydowe hormony płciowe), są rozpuszczalnikiem dla wielu witamin, są izolatorem i ochraniają( tkanka podskórna, woski roślinne, tłuszcze okołojelitowe)