Obleńce inaczej robaki obłe

Obleńce są to robaki obłe, bezkręgowce, wolno żyjące, jak i pasożytnicze. Ciało obleńców jest wydłużone, cylindryczne lub workowatego kształtu, okryte oskórkiem wchodzącym w skład wora skórno - mięśniowego stanowiącego zewnętrzną warstwę. U niektórych gatunków ciało pokryte jest rzęskami. Jelito przednie, środkowe oraz tylne tworzą przewód pokarmowy, zakończone odbytem. Układ nerwowy składa się ze zwoju mózgowego, zwanego też okołogardzielowym, oraz pni nerwowych. Układ wydalniczy jest różny u poszczególnych gatunków np. w postaci protonefrydiów, gruczołu wydalniczego, kanalików, bądź nie występuje w ogóle. Obleńce zamieszkują środowiska wilgotne lub wodne. Robaki te są rozdzielnopłciowe, rozmnażanie następuje na drodze płciowej. Do obleńców należy sześć gromad: wrotki, brzuchorzęski, ryjokrętki, nitnikowce, kolcogłowy oraz nicienie.

Nicienie mają kształt silnie wydłużony. Ciało nicieni tworzy wór skórno - mięśniowy, wewnątrz którego znajduje się pierwotna jama ciała wypełniona płynem. Przewód pokarmowy składa się z otworu gębowego, gardzieli i jelita tylnego. Układ wydalniczy tworzą dwa przewody posiadające wspólne ujście. Układ nerwowy składa się z dwóch ośrodków połączonych kilkoma pniami nerwowymi biegnącymi wzdłuż linii ciała. Posiadają gruczoły wydzielające lepką substancję, umożliwiającą im uczepienie się w danym miejscu. Nicienie są z reguły rozdzielnopłciowe. Większość nicieni jest jajorodna, a tylko nieliczne jajożyworodna. Przedstawicielami nicieni uważanych za pasożytów człowieka są: owsik ludzki, glista ludzka, włosień kręty, włosogłówka ludzka, tęgoryjec dwunastnicy, węgorek jelitowy.

Brzuchorzęski Są to wolno żyjące organizmy, zamieszkujące bentos oceaniczny lub będące składnikiem planktonu zbiorników słodkowodnych na całym świecie. Zwierzęta te odżywiają się mikroskopijnymi organizmami (np. glonami, bakteriami i pierwotniakami, wsysając je nagłym skurczem umięśnionego gardła. Brzuchorzęski dzielimy na dwa rzędy - w większości słonowodny Macrodacyida oraz głównie słodkowodny Chaetonotida.
Nitnikowce typ podobnych do nicieni bardzo długich wodnych bezkręgowców mogących osiągnąć długość 1m. Przedstawiciele tej grupy odnajdywani są w jeziorach, kałużach, wilgotnej glebie, studniach. Nitnikowce, choć prowadzą pasożytniczy tryb życia, nie są groźne dla ludzi ani zwierząt hodowanych. Można odróżnić je od niebezpiecznych dla ludzi nicieni, zwracając uwagę przede wszystkim na charakterystycznie wydłużone proporcje ciała, a pod lupą - na brak haczyka na końcu ciała.

Kolcogłowy endopasożyty z typu należącego do bezkręgowców, charakteryzujące się posiadaniem kolców z przodu ciała na tzw. ryjku, dzięki którym wczepiają się w ścianę jelita żywiciela, którym są przedstawiciele kręgowców. Samice większe od samców, dochodzą do 50 cm długości ciała. Istnieje kilkaset gatunków kolcogłowów, przedstawicielem jest m.in. kolcogłów olbrzymi (Macracanthorhynchus hirudinaceus), pasożytujący w przewodzie pokarmowym niektórych świniowatych, kotowatych, a także naczelnych.

Wrotki w zależności od ujęcia systematycznego stanowią odrębny typ lub podtyp typu obleńców. Wrotki są rozdzielnopłciowe, występuje u nich dymorfizm płciowy. Samce mają uwstecznione narządy wewnętrzne, u większości gatunków przewód nasienny kończy się prąciem. Jajniki mogą być pojedyncze lub parzyste, jajowody otwierają się do kloaki. Wrotki mają zdolność do rozmnażania się w drodze partenogenezy przez kilka pokoleń. Wrotki lądowe w warunkach niekorzystnych przechodzą w stan anabiozy lub encystacji.
Wyróżnia się 3 gromady wrotków:
• dwupłciowe Monogononta
• partenogenetyczne Bdelloidea (inaczej Digononta); w gromadze tej samce nie występują
• dwupłciowe Seisonidae

Tęgoryjce inaczej ryjokrętki jest to rodzina nicieni z typu obleńców. Dł. ciała samca 8–11 mm, samica jest nieco dłuższa; pasożyt człowieka, goryla, szympansa, świni, wywołuje chorobę ancylostomatozę; postać dorosła bytuje w jelicie cienkim, gł. dwunastnicy, odżywia się krwią, uszkadzając naczynia krwionośne.