Bulimia

Z pewnością każdy z nas zastanawiał się, czym jest bulimia, skąd się bierze zaburzenie i jak się zaczyna. Komuś, kto z powodu bulimii nie cierpiał musi się ona wydawać dziwaczna i przerażająca.W ogólnym scharakteryzowaniu tego przypadku jest istotna teza, iż zaburzenia w łaknieniu rozwijają się wtedy, gdy jedzenie i waga ciała stają się obsesyjnym centrum nie zaspokojonych potrzeb psychicznych.
Sam termin "Bulimia" pochodzi z języka greckiego i oznacza "Wilczy apetyt".
Drugi po Hipokratesie lekarz starożytności GALEN wspomniał w II w n.e. o chorobie, którą nazwał bulimus. Uważał, że powodują ją kwasy żołądkowe, które wysyłają do mózgu fałszywe sygnały.J tak później w przestrzeni wieków bulimia pojawiała się od czasu do czasu w piśmiennictwie medycznym.Do 1980r odmiana anoreksji. Obecnie zaburzenie to jest już dobrze znane współczesnej medycynie, która określa je jako:
Bulimia (hyperorexia, bulimia) oznacza obżarstwo, chorobliwie wzmożony popęd do pożywienia.Objawy te występują w psychozach, niektórych nerwicach oraz niektórych zaburzeniach psychicznych na podłożu organicznym jako sposoby radzenia sobie z lękiem.Na podstawie licznych badań wykazano tendencję występowania bulimii głównie u kobiet i jest to około 90%-95%.Możliwych wyjaśnień tego zjawiska jest wiele, jednak bulimia jest zbyt złożonym zjawiskiem, w którym splatają się elementy fizjologiczne i psychologiczne i nie można jej wyjaśnić w jednoznaczny sposób.
Z natury bulimia jest utajona, jednak można ją zdiagnozować na podstawie pięciu kryteriów wyodrębnionych przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne
( DSN IIIR, 1987):
1. Powtarzające się przypadki objadania się; zjadanie wielkiej ilości pożywienia, w Krótkim czasie: Charakterystyczne jest tu, że duże ilości pożywienia są zjadane bardzo szybko i często zupełnie bez kontroli. Bulimik potrafi przyjąć tysiąc do sześciu tysięcy kalorii na raz.
Najczęściej spożywa potrawy słodkie, wysokokaloryczne, o konsystencji ułatwiającej szybkie jedzenie.
2. Pouczenie braku kontroli podczas objadania się:
Bulimik zupełnie traci kontrolę nad ilością pochłanianego przez siebie pożywienia, czuje się tak jakby coś w środku przejmowało nad nim władzę i sprzeciwiało, że nie zastanawia się on nad tym, co je, i jaka jest tego ilość, po prostu w tej chwili nie dba o to. Osoby cierpiące na bulimię twierdzą, że są w stanie zjeść wszystko nawet papier, czy psie jedzenie.
3. Przeczyszczenie:
Polega na regularnym wywołaniu wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających, moczopędnych, pigułek dietetycznych, trzymania okresowej ścisłej diety, poszczeniu albo uprawianiu intensywnych ćwiczeń, które to czynności wynikają ze strachu przed utyciem spowodowanym bulimicznym popędem do objadania się.
4. Co najmniej dwie sesje objadania się i przeczyszczania na tydzień przez trzy miesiące: Częstotliwość objadania się i przeczyszczania jest ważnym kryterium, ponieważ obżeranie się nie świadczy jeszcze o bulimii. Wśród modelek, tancerzy czy sportowców przypadki wywołania wymiotów w celu zbicia wagi zdarzają się bardzo często, chociaż wcale nie oznaczają bulimii.
5. Trwała przesadna troska o wagę i wymiary ciała:
Osoby z bulimią przypominają chorych na anoreksję pod względem obsesji na punkcie jedzenia, wagi i wymiarów ciała, a także lękiem przed utyciem.

Bulimicy - szczególnie Ci, którzy na początku mieli nadwagę-modą stracić kilka kilogramów, ale ich waga zwykle nie spada poniżej normy.
W przeciwieństwie do Anorektyków nie stają oni wyraźnie chudzi.Wciągu trzech czy czterech miesięcy może mieć miejsce cykliczne tracenia i przybierania na wadze.
Dla postronnego obserwatora wygląd tych osób się nie zmienia.Rodzina i przyjaciele mogą bardzo długo nie zdawać sobie sprawy z choroby, gdyż przeważnie napady objadania się i przeczyszczenia utrzymane są w tajemnicy.Choć na pozór bulimik wygląda zdrowo, choroba jednak zbiera swoje żniwo.
Czujny lekarz, dentysta, członek rodziny, trener czy psycholog szkolny są w stanie dostrzec następujące symptomy wskazujące na częste, regularne wymiotowanie:
- arytmia pracy serca
- powiększenie gruczoły szyjne
- rany na przełyku
- przepuklina
-zakażenie gruczołów ślinowych
- blizny na grzbiecie dłoni od częstego wkładania do gardła w celu wywołania wymiotów.
Dentysta może zauważyć inne oznaki, takie jak:
-przy częstych wymiotach kwasy żołądkowe niszczą szybko szkliwo, co można zaobserwować po wewnętrznej stronie zębów, a także takich objawów jak:
- liczne dziury w zębach
- ubytki zębów
- poważne schorzenia dziąseł
Rodzina i przyjaciele mogą dostrzec następujące objawy:
- zawroty głowy
- omdlenia
- skargi na zmęczenie, bóle mięśni i gardła.
Jeżeli bulimia nie jest wcześnie wykryta i leczona może prowadzić do poważnych powikłań zarówno fizycznych jak i psychicznych.
Efekty fizyczne nie leczonej bulimii to:
-odwodnienie: brak równowagi elektrolitycznej.
Jest to bardzo niebezpieczne, gdyż prowadzi do zaburzenia pracy serca, a w wyniku tego do nagłej śmierci.
-postępujące uszkodzenie nerek.
Bulimicy, którzy są przez cały czas odwodnieni na skutek utrzymania surowej diety, nadużywania środków przeczyszczających i wymiotów są narażeni na niebezpieczeństwo zachorowania na kamienicę nerkową.
-Hipoglikemia albo niski poziom cukru.
W odpowiedzi na nadmiar cukru trzustka wytwarza nadmiar insuliny, która zmniejsza poniżej normy poziom cukru we krwi.To z kolei wywołuje jeszcze większą ochotę na słodkie potrawy.Częste objadanie się prowadzi do hipoglikemii, która objawia się bladością, skłonnością do pocenia się, dużym rozchwianiem emocjonalnym lub atakami padaczki.
-Wśród bulimików, którzy wymiotują pięć lub więcej razy dziennie może wystąpić samoczynne zwracanie jedzenia. Pacjent może mieć tu duże trudności z utrzymaniem jedzenia przez dłuższy czas w żołądku.
-Nadużywanie środków przeczyszczających wywołuje ubytki potasu, sodu i magnezu w okrężnicy.Rezultatem tego mogą być silne bóle brzucha i zatwardzenia.

Oprócz poważnych konsekwencji fizycznych bulimia wywiera różnorodny wpływ na psychikę człowieka.Najpierw należy jednak powiedzieć o rzeczy optymistycznej:
bulimik nie popada w stany apatii albo rozdrażnienia, ponieważ w przeciwieństwie do wycieńczonego anorektyka nie zużywa zapasów tłuszczu z mózgu i całego organizmu.Z tego też powodu jest mniej krnąbrny, od anorektyka i łatwiej go namówić na podjęcie leczenia.Wielu bulimików zdaje sobie sprawę ze swojej choroby i dochodzą do wniosku, iż potrzebna jest im pomoc specjalisty.
Poważną konsekwencją o podłożu psychicznym jest:
poczucie podporządkowania jedzeniu.Kiedy objadanie się i przeczyszczanie jest częste i utrwala się, osoba cierpiąca na bulimię nagle dostrzega, że jej całe życie obraca się wokół żywności.Cykl objadania się i przeczyszczenia staje się podstawową organizacją całego dnia.Bulimik pragnie stłumić w sobie pęd do obżarstwa, ale gdy zaczyna się objadać nie jest w stanie przestać.Jest to silniejsze od niego.Poczucie samotności w tłumie: choć bulimik sprawia często wrażenie osoby towarzyskiej w rzeczywistości czuje się samotny. Niektórzy sądzą, że są jedynymi, którzy postępują w ten sposób i to sprawia, że czują się wybrykami natury i dla innych natomiast „dziwaczne” zachowanie jest źródłem poczucia dumy z własnej wyjątkowości.
Zamęt feministyczny: w przeciwieństwie do dziewczyny chorującej na anoreksję, która niekiedy odsuwa od siebie kobiecość, zatrzymując miesiączkę i utrwalając sylwetkę dziecka,jej rówieśniczka cierpiąca na bulimię może przeżywać rozterki, co do pozycji kobiety we współczesnym społeczeństwie. Niekiedy bywa zawziętą feministką
zarazem jednak pragnie bliskich związków z innymi ludźmi, chce być przez nich akceptowana, co może prowadzić do flirtów, a czasem nawet do rozwiązłości.
Cechy uzależnienia:
Po objedzeniu występują wymioty, aby zmniejszyć bolesne uczucie rozdęcia żołądka.Wymioty pozwalają kontynuować jedzenie i łagodzą niepokój wywołany obżarstwem.
Dla wielu bulimików przeczyszczenie jest formą moralnego uzdrowienia, metodą przezwyciężenia niechęci do siebie spowodowanej obżarstwem. Jak papierosy, czy narkotyki zachowanie bulimiczne dostarczają pewnych swoistych przyjemności, które wzmacniają przywiązanie do choroby i nadają jej właściwości nałogu.
Utrata panowania nad sobą:
Wielu bulimików mówi, że w czasie objadania się tracą zupełnie nad sobą panowanie.Bulimia rozkwita w atmosferze braku kontroli. Chorzy zatracają się w jedzeniu bez reszty, kierowani jakąś niewidzialną zewnętrzną siłą.
Zmienność nastrojów: według lekarzy psychologów bulimii bardzo często towarzyszy przygnębienie, impulsywność i zmienność nastrojów.Poczucie bezradności i braku kontroli przyczynia się do powstania bardzo niskiej samooceny, tworząc w ten sposób błędne koło.
Nałogi: niekiedy bulimicy są nałogowcami uzależnionymi od środków uspokajających, amfetaminy, kokainy czy alkoholu. Bulimikom wydaje się, że nałogi łagodzą stany towarzyszące bulimii, lecz jest zupełnie odwrotnie, gdyż potęgują one chorobę.

Ponieważ bulimia przebiega w ukryciu, trudno ocenić precyzyjne częstości zachorowań.Na podstawie prowadzonych od dłuższego czasu badań stwierdza się,iż częstotliwość występowania tej choroby stale wzrasta.
W przypadku wczesnego wykrycia i podjęcia leczenia symptomy choroby ustają i nigdy nie powracają. Najczęściej jednak zdarza się tak, że dany pacjęt już wyleczony powraca do starych nawyków, szczególnie w momencie stresu albo dużych zmian życiowych. Ten stan rzeczy wskazuje jak bardzo poważną chorobą jest bulimia i jak trudna jest jej terapia.
Niestety żyjemy w czasach sprzyjających rozwojowi zaburzeń nerwicowych i minie chyba jeszcze dużo czasu zanim ludzie będą potrafili skutecznie radzić sobie z lękiem i stresem, jaki jest wytworem współczesnej cywilizacji.



Bibliografia

1. Aleksandrowicz J., Nerwice, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich W-wa 1988
2. Bilikiewicz A., Strzyżewski W., Psychiatria, PZWL, Warszawa 1992
3. Jablow M. M., Na bakier z jedzeniem, G.W.P, Gdańsk 1993