Struktura Biosu

BIOS (Basic Input/Output System) - Podstawowy System Wejścia/Wyjścia, to podsystem komputera w którym konfigurujemy jego podstawowe funkcje, tworzy najniższy, sprzętowy poziom oprogramowania, służący do obsługi urządzeń peryferyjnych oraz do komunikacji między tymi urządzeniami jednostką centralną. Można powiedzieć że BIOS to drugi system operacyjny działający w tle i zapewniający dwukierunkową łączność pomiędzy sprzętem a systemem operacyjnym. BIOS kontroluje i konfiguruje poszczególne komponenty komputera oraz przyłączone do niego urządzenia zewnętrzne. Uaktywnia się w momencie włączenia komputera i przejmuje kontrolę nad nim do momentu załadowania właściwego systemu operacyjnego z dysku twardego, dyskietki lub innego nośnika pamięci masowej. Po włączeniu zasilania najpierw testowany jest procesor, potem pamięć RAM, następnie ładowne są sterowniki przerwań a na końcu uruchamiane są urządzenia peryferyjne, takie jak klawiatura, dyski itd. W razie wykrycia jakichkolwiek błędów wyświetlany jest odpowiedni komunikat, bądź z głośniczka komputera wydobywa się odpowiedni sygnał. Ostatnim etapem jest przekazanie kontroli nad komputerem systemowi operacyjnemu.Obecnie na rynku dominują BIOS-y trzech producentów : "AWARD" , "AMI" i "Phoenix". Przy starcie komputera na ekranie monitora powinna pojawić się nazwa producenta BIOS-u i jego wersja. Niemal wszystkie obecnie produkowane płyty główne posiadają BIOS zapisany w pamięci Flash ROM, dzięki czemu można zmienić zapisane tam dane. Dlatego też producenci wypuszczają na rynek zaktualizowane BIOS-y które pozwalają na zwiększenie wydajności komputera. BIOS korzysta także informacji takich jak : data, godzina, ustawienia konfiguracyjne. Informacje te są przechowywane w podtrzymywanej bateryjnie pamięci CMOS, a zmiany poszczególnych wartości dokonywane są za pośrednictwem specjalnego programu SETUP umieszczonego wraz z BIOS-em. Do okna konfiguracyjnego BIOS-u wchodzimy po twardym lub miękkim resecie komputera wciskając w czasie testu urządzeń klawisz DEL, F1, CTRL, ALT lub ESC w zależności od rodzaju BIOS-u. Program Setup umożliwiający zmianę parametrów BIOS-u, w zależności od producenta może mieć różny wygląd, a nawet różnić się interfejsem. Program obsługiwany jest najczęściej przy użyciu klawiatury, za pomocą strzałek przemieszczamy się pomiędzy opcjami. Natomiast wchodzenie do wybranego podmenu i wychodzenie z niego realizujemy za pomocą klawiszy ENTER i ESC. Wybór odpowiednich parametrów dokonywany jest za pomocą klawiszy PAGE DOWN, PAGE UP lub +, -. Odpowiednie skonfigurowanie Setupu może znacznie zwiększyć wydajność komputera, jednak jeżeli z czymś przesadzimy albo włączymy niepotrzebnie opcje, nasz komputer może w ogóle nie wystartować lub odmówić nam posłuszeństwa. Konfigurację BIOS-u należy przeprowadzać z dużą ostrożnością i instrukcją obsługi płyty głównej (w niej powinien być opis konfiguracji BIOS-u i ustawień) - przy jakichkolwiek modyfikacjach należy spisać sobie (na wszelki wypadek) dotychczasową ustawienia i w razie niepowodzenia, po ponownym włączeniu komputera, powrócić do poprzednich ustawień.BIOS nie jest sprzedawany jako gotowy produkt. Producent płyty głównej otrzymuje kod źródłowy BIOS-u i musi go dostosować do parametrów technicznych konkretnego modelu, a zwłaszcza jej chipsetu. To właśnie sposób zestrojenia BIOS-u z płytą główną w dużej mierze decyduje o jakości całego systemu.
OPIS OPCJI BIOS-u.
STANDARD CMOS SETUP - główne opcje dotyczące daty, czasu, pamięci, dysków twardych i stacji dyskietek.
BIOS FEATURES SETUP - opcje umożliwiające zwiększenie wydajności komputera oraz dokonania zmian niektórych opcji według własnego upodobania (np. kolejności przeszukiwania napędów w poszukiwaniu systemu operacyjnego).
CHIPSET FEATURES SETUP - znajdziemy tu ustawienia specyficzne dla danego typu chipsetu, takie jak: czasy dostępu do pamięci operacyjnej, częstotliwość taktowania magistrali systemowej i procesora, ilość pamięci dostępnej dla kart AGP i inne.
INTEGRATED PERIPHERIALS - (zintegrowane peryferia), na tej stronie określamy parametry pracy układów odpowiedzialnych za komunikację wewnątrz komputera oraz między komputerem a urządzeniami peryferyjnymi.
PnP / PCI CONFIGURATION - konfiguracja slotów do kart rozszerzeń. Znajdziemy tu dokładne informacje o wykorzystaniu zasobów komputera, takich jak przerwania IRQ i kanałów DMA. Możemy także zmieniać
POWER MANAGEMENT SETUP - opcje znajdujące się w tym menu umożliwiają redukcję poboru mocy przez nasz komputer.
LOAD BIOS DEFAULTS -ustawienia producenta; LOAD SETUP DEFAULTS -ustawienia producent płyty głównej. Dzięki tym dwóm opcjom możemy powrócić do standardowych ustawień Setupu BIOS-u. Jest to jednak wyjście ostateczne, bo jak ostrzegają sami producenci płyt głównych - ustawienia te nie są optymalne i dalekie od ustawień dla konkretnych konfiguracji.
SUPERVISIOR PASSWORD- dzięki tej opcji możemy zabezpieczyć komputer przed niepożądaną osobą.
USER PASSWORD - określamy hasło użytkownika broniące jedynie dostępu do ustawień konfiguracyjnych samego BIOS-u.
SAVE & EXIT SETUP - polecenie to umożliwia nam zapisanie zmian wprowadzonych w BIOS-ie, wyjście z setupu i restart komputera. Przedtem musimy potwierdzić nasz wybór, zatwierdzając Y lub N.
EXIT WITOUT SAVING - opcja ta pozwala nam opuścić setup i zresetować komputer bez zapamiętywania zmian dokonanych w BIOS-ie.