Znaczenie ciśnienia atmosferycznego i hydrostatycznego dla organizmów żywych

Ciśnienie wywierane przez atmosferę nazywamy ciśnieniem atmosferycznym, jest to ciężar warstwy powietrza znajdującego się nad jednostkową powierzchnią. Zależy ono od szerokości geograficznej, wysokości nad poziomem morza (spadek ciśnienia atmosferycznego, na każde 10.5 m. w górę przypada spadek ciśnienia atmosferycznego ok. 1.3 hPa.) oraz temperatury. W przekroju pionowym największą wartość ciśnienia notuje się przy powierzchni ziemi i obniża się ono wraz z wysokością. Dawniej ciśnienie atmosferyczne mierzono w milimetrach słupa rtęci (mm Hg). Ciśnienie normalne na poziomie morza, w temperaturze 0 stopni C, na 45 stopniach szerokości geograficznej północnej równoważy słup rtęci przekroju 1 cm kwadratowy i wysokości 760 mm. W obecnie obowiązującym układzie SI jednostkę ciśnienia atmosferycznego stanowi
Pascal (Pa). Ponieważ wartości podawane w Pascalach byłyby bardzo duże, to wartości ciśnienia atmosferycznego podaje się hektopaskalach (1 hPa= 100Pa). Zależność pomiędzy starsza a nowszą jednostką jest następująca: 750mm Hg= 1000 hPa. A zatem ciśnienie normalne na poziomie morza wynosi 1013,25 hPa.
W Polsce dominuje nieregularna zmienność ciśnienia atmosferycznego, co jest związane z wędrującymi ze wschodu na zachód układami niskiego ciśnienia ( wahania te mogą wynosić ok. 15hPa, w stosunkowo krótkim czasie.

OBNIŻONE CIŚNIENIE
Oddziaływanie obniżonego ciśnienia na organizm człowieka zależy od:
-wysokości wzniesienia ponad poziom morza
-szybkości, z jaką następuje spadek ciśnienia
-czasu pobytu w obniżonym ciśnieniu

PODWYŻSZONE CIŚNIENIE
Podwyższone ciśnienie atmosferyczne oddziaływuje na ludzi nurkujących w wodzie, pracujących kesonach. W miarę wzrostu ciśnienia wdychanego powietrza zwiększa się rozpuszczalność gazów w płynach ustrojowych i tkankach ( zwłaszcza tłuszczowej)

Ciśnienie statyczne - siła, z jaką powietrze wywiera nacisk na jednostkę powierzchni ścianki ciała będącego w spoczynku. W przypadku, gdy ciało znajduje się w ruchu równolegle do napływających strug, siła ta działa prostopadle do powierzchni przedmiotu.

Ciśnienie hydrostatyczne zależy od wysokości słupa cieczy. Inaczej powiedzieć, że na większych głębokościach ciśnienie cieczy jest większe. Np. przy zmianie głębokości wody o 1cm ciśnienie wzrasta o 100 Pa (1hPa). Na ciało zanurzone na różnych głębokościach wywierane jest różne ciśnienie – im głębiej, tym ciśnienie jest większe. Ciśnienie hydrostatyczne zależy nie tylko od głębokości ale także od rodzaju cieczy, tzn. od jej gęstości. Im gęstość jest większa, tym większe ciśnienie.