Wiślanie

Wiślanie-Małopolska Goplanie-Kujawy Polanie-Wielkopolska Ślężanie-Śląsk Pomorzanie Mazowszanie. Pierwsze potężne grody na terenie Polski-Grzybów, Gniezno, Poznań. Arcybiskupstwo-Gniezno. 4 biskupstwa podległe Gnieznu-Kraków, Wrocław,Kołobrzeg, Poznań (pierwsze biskupstwo). Henryk Kietlicz, Jakub Świnka-arcybiskupi gnieźnieńscy. Powstanie antypaństwowe-po śmierci Mieszka II. Ludność zbuntowała się przeciwko coraz uciążliwszym obowiązkom na rzecz państwa, zaatakowała urzędników i duchownych. Dlaczego chrzest? 1) Wpływ żony(czeska księżniczka Dobrawa)była
starszą kobietą, małżeństwo przedstawiono później jako ofiarę,która miała przynieść chrzest Mieszka I i Polski. 2) Układ polityczny: Mieszko postanowił zawrzeć przymierze z sojusznikiem Wieletów(przy udziale saskiego banity Wachmana zadali Polakom klęskę w walce o Pomorze w 963r.)-chrześcijańskim księciem czeskim Bolesławem I-poślubił jego córkę Dobrawę; zawarł układ z Ottonem
I za cenę trybutu stał się „przyjacielem cesarza”. 3) Plan dołączenia do chrześcijańskiej Europy: jeżeli nie możesz pokonać wroga-dołącz do niego (im szybciej i bardziej samodzielnie, tym lepiej dla kraju). 4) Chęć umocnienia władzy książęcej: imponująca organizacja państw
chrześcijańskich; nakaz posłuszeństwa wobec władcy jako prawodawcy, sędziego i obrońcy wspólnoty wiernych; pierwszy biskup w Polsce-Jordan. Dlaczego rozbicie dzielnicowe? Patrymonialny charakter państwa; państwo powstało w wyniku podbica kilku krain geograficznych.
Później po opanowaniu centralnych grodów osadzono tam własnych urzędników. Dochodziło do podziału na dzielnice, które nie tworzyły spójnej całości; mieszkańców poszczególnych dzielnic dzieliły różne tradycje, obyczaje, dialekty i interesy gospodarcze; Krzywousty miał 5
synów. Rozbicie dzielnicowe: Władysław II Wygnaniec-śląsk, ziemie z Lubaszem; Mieszko Stary-Wielkopolska; Bolesław Kędzierzawy-Mazowsze;Henryk Sandomierski-ziemie z Wiślicą; dzielnica pryncypacka-Małopolska.
Polska Stanowa 1) Stan duchowny, zależało im na zjednoczeniu, ponieważ cierpiały dobra Kościelne z powodu wojen, książęta nie potrafili odeprzeć najazdów pogan. 2) Stan mieszczański, zainteresowani usunięciem granic pomiędzy dzielnicami, ujednoliceniem praw, opłat celnych i systemu monetarnego, zaprowadzeniem porządku na drogach. 3) Feudałowie świeccy, popierali zniesienie granic wtedy, gdy im się to opłacało. 4)Rycerstwo, w silnej władzy królewskiej widzieli przeciwwagę dla dominacji możnowładztwa.


Wiślanie-Małopolska Goplanie-Kujawy Polanie-Wielkopolska Ślężanie-Śląsk Pomorzanie Mazowszanie. Pierwsze potężne grody na terenie Polski-Grzybów, Gniezno, Poznań. Arcybiskupstwo-Gniezno. 4 biskupstwa podległe Gnieznu-Kraków, Wrocław, Kołobrzeg, Poznań (pierwsze biskupstwo). Henryk Kietlicz, Jakub Świnka-arcybiskupi gnieźnieńscy. Powstanie antypaństwowe-po śmierci Mieszka II. Ludność zbuntowała się przeciwko coraz uciążliwszym obowiązkom na rzecz państwa, zaatakowała
urzędników i duchownych. Dlaczego chrzest? 1) Wpływ żony(czeska księżniczka Dobrawa)była starszą kobietą, małżeństwo przedstawiono później jako ofiarę,która miała przynieść chrzest Mieszka I i Polski. 2) Układ polityczny: Mieszko
postanowił zawrzeć przymierze z sojusznikiem Wieletów(przy udziale saskiego banity Wachmana zadali Polakom klęskę w walce o Pomorze w 963r.)-chrześcijańskim księciem czeskim Bolesławem I-poślubił jego córkę Dobrawę; zawarł układ z Ottonem I za cenę trybutu stał się „przyjacielem cesarza”. 3) Plan dołączenia do chrześcijańskiej Europy: jeżeli nie możesz pokonać
wroga-dołącz do niego (im szybciej i bardziej samodzielnie, tym lepiej dla kraju). 4) Chęć umocnienia władzy książęcej: imponująca organizacja państw chrześcijańskich; nakaz posłuszeństwa wobec władcy jako prawodawcy, sędziego i obrońcy wspólnoty wiernych; pierwszy biskup w Polsce-Jordan. Dlaczego rozbicie dzielnicowe? Patrymonialny charakter państwa;
państwo powstało w wyniku podbica kilku krain
geograficznych. Później po opanowaniu centralnych grodów
osadzono tam własnych urzędników. Dochodziło do podziału
na dzielnice, które nie tworzyły spójnej całości; mieszkańców
poszczególnych dzielnic dzieliły różne tradycje, obyczaje,
dialekty i interesy gospodarcze; Krzywousty miał 5 synów. Rozbicie dzielnicowe: Władysław II Wygnaniec-śląsk, ziemie z Lubaszem; Mieszko Stary-Wielkopolska; Bolesław Kędzierzawy- Mazowsze;Henryk Sandomierski-ziemie z Wiślicą; dzielnica pryncypacka-Małopolska. Polska Stanowa 1) Stan duchowny, zależało im na zjednoczeniu, ponieważ cierpiały dobra Kościelne z powodu wojen, książęta nie potrafili odeprzeć najazdów pogan. 2) Stan mieszczański, zainteresowani usunięciem granic pomiędzy dzielnicami, ujednoliceniem praw, opłat celnych i systemu monetarnego, zaprowadzeniem porządku na drogach. 3) Feudałowie świeccy, popierali zniesienie granic wtedy, gdy im się to opłacało. 4)Rycerstwo, w silnej władzy królewskiej widzieli przeciwwagę dla dominacji możnowładztwa.

880r. - chrzest ksiecia Wiślan 950 - podporządkowanie Czech przez Ottona I 960 - objęcie rządów przez
Mieszka I 961 - początek zabiegów o utworzenie arcybiskupstwa dla ziem słowiańskich w Makdeburgu
962 - koronacja Ottona I (zdobył zwierznictwo nad ziemiami pogan)963 - podporządkowanie łużyc przez
margrabiego Gerona 963 - klęska wojsk Mieszka I z Wieletami i Wichmanem963r. - pierwsz wzmianka o
Mieszku I 965 - ślub Mieszka z Dobrawą sojusz z czechami14.04.966r. - Chrzest Mieszka966 - układ Mieszka I z Ottonem I967 - zwycięstwo Mieszka(+ Czechy) z Wieletami(śmierć Wichamana)968 - powstanie biskupstwa dla państwa Gnieźnieńskiego 972 - Mieszko wygrywa wojne z margrabią saskim Hodonem (bitwa
pod Cedynią)979 - sojuch Mieszka z Sasami
979 - pierwsza wyprawa cesarska na Polske
983 - wielkie powstanie słowian połabskich
990r - przyłączenie Małopolski i śląska początek
konfliktu z czechami991r - wystawienie dokumentu Dagome Iudex 998r - najstarszy zapis nazwy polonia
999r - utworzenie metropolii kościelnej1000 - zjazd gnieźnieński1025 - koronacja Bolesława Chrobrego
1027 - pierwszy polak arcybiskup 1034 - wybuch powstania antypaństwowego 1050 - przywrócenie polsce graniz z czasów Mieszka I 1076 - koronacja Bolesława Śmiałego 1108-1123 - wojny pomorskie, podboj pomorza przez Chrobrego i Śmiałego 1138 - śmierć
Bolesława :/ podział państwa na dzieclnice zwirchnictwo princepsa1141 - wybuch wojny między synami :/ próba
przejęcia samodzielnych rządów przez Władys. II
1146 - zwycięstwo juniorów, wygnanie Władysława II
zmniejszenie dzielnicy senioralnej1163 - powrót
synów Władysława II na śląsk dzięki wstawiennictwu cesarza 1164 - uznanie przez książąt Pomorza Zach. zwierzchnictwa niemieckiego1177 - odsunięcie od władzy Mieszka III a powołanie Kazimierza II (upadek zas. senioratu) 1180 – pierwsze przywileje dla kościoła wydane przez kazimierz sprawiedliwego1194 - powołanie na tron Leszka Bialego, małopolska =dzielnica dziedziczna1210 - potwierdzenie przez papieża obowiązywania zasady senioratu1210,1215 - przywileje kościała wydane wspólnie przez książąt dzielnicowych
1222 - najstarszy PL klasztor domonikanów
1228-1230 - osadzenie ± w ziemi chełmińskiej przez
konrada mazowieckiego 1230-1234 - opanowanie przez
henryka I całego śląska ziemi krakowskiej i wiekszości
wielkopol.1237 - najstarszy PL klasztor franciszkanów
1241 - bitwa pod legnicą(śmierć henryka II poboznego
rozpad państwa henryków śląskich)1254 - kanonizacja
św. Stanisława1270 - pierwsze zapisane PL zdanie
1291 - objęcie władzy w małopolsce przez króla Wacława II1291-1306 - rządy czeskie w KRK1295 - koronacja Przemysława II na króla Pol.1296 - zamordowanie przemysława1300 - wygnianie łokietka koronacja Wacława II na króla PL panowanie czech1304 - potajemny powrót łokietka do małopol.1306 - koniec panowania czeskiego na PL1308-1309 - zajęcie pomorza gdańskiego przez ±1311-1312 - bunt wojta alberta wojna domowa na małopol.1314 - rozciągnięcie władzy łokietka na wielkopol.1320 - koronacja łokirtka na krola PL1325 - sojusz polsko-litewski przeciwko ± 1331 - bitwa pod Płowcami1335 - kongres wyszehradzki,
wykupienie przez Kazimierza W. czeskich pretensji do tronu PL1339 - przyrzeczenie Kazimierza W następstwa tronu węgrom1343 - pokój kaliski pomorze gdańskie na rzecz ±1344-1366 - przyłączenie do PL Rusi halickiej, Podola i cz. Wołynia1364 - utworzenie pierwszego PL uniwersytetu AK1370- śmierć kazimierz W. koniec piastów

Dagome iudex-dokument, którym ok. 991r. Mieszko I oddał w opiekę papiestwu „państwo gnieźnieńskie wraz z przyległościami”; zawiera opis przebiegu granic księstwa; zachował soę jedynie w streszczeniu sporządzonym w kancelarii papieskiej w XI w. Kazimierz I Odnowiciel-syn Mieszka II. Zdołał odzyskać Mazowsze, Pomorze i Śląsk, kontynuował odbudowę zniszczonej organizacji państwowej i kościelnej, przeniósł stolicę do Krakowa. Opole-lokalna wspólnotarodowo- terytorialna. Podstawowa jednostka organizacji społecznej u Słowian zachodnich. Piastowie-ród
władców gnieźnieńskich, twórców państwa polskiego, wywodzący się od legendarnego Piasta. Św. Wojciech-przybył do Polski z zamiarem prowadzenie misji wśród pogan; udał się do Prus, gdzie został zabity; jego szczątki Bolesław Chrobry sprowadził do Gniezna. Zjazd
gnieźnieński-8-10 marca 1000r. synod pod przewodnictwem cesarza Ottona III, który przybył z pielgrzymką do grobu św. Wojciecha. Sfinalizowano utworzenie archidiecezji gnieźnieńskiej i ustanowiono 4 diecezje. Zasada pryncypatu-władzę zwierzchnią nad pozostałymi książętami dzielnicowymi sprawować miał książę princeps, posiadający oprócz własnej dzielnicy, dzielnicę senioralną z Krakowem.
Zasada senioratu-zasada dziedziczenia tytułu princepsa przez kolejnych najstarszych Piastów. Wojewoda-najwyższy urząd w państwie piastowskim. W zastępstwie władcy dowodził wojskiem i sprawował sądy.Regalia-zastrzeżone dla władcy uprawnienia w różnych dziedzinach gospodarki. Kasztelan-tytuł nadawany namiestnikom grodowym, zarządzającym w imieniu władcy przydzielonym im grodem wraz z
okolicznymi ziemiami. Bunt wójta Alberta-bunt mieszczan Krakowa i kilki innych miast małopolskich przeciwko rządom Władysława Łokietka.
Kazimierz III Wielki-rozwój gospodarczy, system zamków warownych, miast warownych; nowy system monetarny; jednakowe podatki, poradlne; skarb państwa; rozwój handlu, przywileje dla miast(przymus drożny, prawo składu); ukrócenie nadużyć możnych; przywileje dla mieszczan; ustanowienie urzędów centralnych; rozwój prawa i sądownictwa; rozbicie sojuszu krzyżacko-luksemburskiego. Korona Królestwa
Polskiego-koncepcja suwerennej monarchii, obejmującej dawne ziemie piastowskie i będącej wyrazem zbiorowych interesów społeczeństwa, nie
własnością prywatna dynastii. Poradlne-podatek od ziemi uprawnej. Starosta-namiestnik królewski mający znaczne uprawnienia sądownicze,porządkowe i wojskowe. Statuty kazimierzowskie-wydane osobno dla Wielkopolski i Małopolski zbiory praw. Kongres
wyszechradzki-zjazd monarchów:węgierskiego, czeskiego, i polskiego. Podczas obrad uzgodniono wykupienie przez Kazimierza Wielkiego czeskich pretensji do tronu polskiego. Rzeź Gdańska-gdy po zajęciu Gdańska Krzyżacy wymordowali gdańszczan przeciwnych ich rządom. Wojny pomorskie-wyprawy Bolesława Krzywoustego na Pomorze. W ich efekcie władca polski po krwawych walkach wcielił do swego państwa Pomorze Gdańskie, podporządkował sobie też książąt Pomorza Zachodniego.