Kmicic - kreacja bohatera literackiego.

Andrzej Kmicic jest to główna postać „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Jest to kreacja literacka, która nie została stworzona na wzór prawdziwej ludzkiej mentalności. Jest tylko symbolem. Symbolizować ma typowego polskiego szlachcica XVII wieku. Kmicic wplątany w nieprawdopodobne przygody jest kreacją ulegającą wewnętrznej przemianie,

Na początku poznajemy Kmicica jako młodzieńca buńczucznego, odważnego, działającego pod wpływem nagłych uczuć. Przykładem tu może być nieudana próba porwania Oleńki Billewiczówny. Jest również typowym przykładem szlachcica lubiącego dobrą zabawę, prowadzącego awanturniczy tryb życia (jak choćby pierwsza noc w Lubiczu). Cechy osobowości Kmicica odpowiadają postawie szlachty polskiej, kiedy to pierwsze sukcesy Szwedów w Polsce spowodowane były uległością szlachty, brakiem patriotyzmu, egoizmem, prywatą i zdradą. Jednak nasz bohater jest patriotą. Zauważamy to szczególnie w drodze z Kiejdan., skąd został wysłany w charakterze posłańca Janusza Radziwiłła.

W czasie podróży dowiaduje się o knowaniach Radziwiłłów. Po odkryciu zdrady próbuje porwać księcia Bogusława, aby zrehabilitować się w oczach szlachty wiernej ojczyźnie oraz w oczach Oleńki. Po nieudanym zamachu Kmicic ulega przemianie. Przybiera nazwisko Babinicz, aby pod nim odkupić winy Kmicica. Kontrast pomiędzy obrazem upadku i odrodzenia bohatera jest wykreowany aby zasygnalizować możliwość przemiany w narodzie polskim.

Bohater pod fałszywym nazwiskiem dokonuje niezwykłych czynów, brawurowo broni Częstochowy. We wszystkich swych czynach nie szuka sławy, ponieważ jego przemiana jest również przemianą wewnętrzną, moralną. Jest wierny wobec obowiązku i honoru, a ojczyznę przekłada ponad szczęście osobiste. Kmicic jest bohaterem heroicznym, który ma swoje korzenie w etosie rycerskim.

Opisywaną przeze mnie postać charakteryzuje również dynamizm. Przypomina dzieje Mickiewiczowskiego Jacka Soplicy - ks. Robaka. Jednak w odróżnieniu od tego romantycznego bohatera Kmicic rehabilituje się za życia w oczach ukochanej kobiety oraz oczyszcza się z zarzutów zdrady. Motorem napędowym przemiany Sienkiewiczowskego bohatera jest miłość - pod jej wpływem dokonuje wielkich czynów i prowadzi ku poprawie moralnej. Autor chciał przez to powiedzieć że przemiana jednostki jak i przemiana narodu może prowadzić do sukcesu.

Sienkiewicz obdarzył swego bohatera cechami pozytywnymi jak i negatywnymi. Andrzej Kmicic miał z reguły dobre intencje, jednak jego metody postępowania nie zawsze były słuszne. Inni bohaterowie powieści wypowiadali się o nim, że „Jest w nim tyle złego co i dobrego”, a mimo to Kmicic budzi sympatię czytelników, w tym i moją. Po przemianie wewnętrznej która odbyła się podczas podróży z Kiejdan do Częstochowy bohater uczy się pokory i cierpliwości, jest sługą Rzeczpospolitej, dla której dopuszcza się heroicznych czynów. Wykreowany na herosa i bohatera dynamicznego jest uosobieniem walki narodu z najeźdźcą, która może być zakończona sukcesem.