Nizina Amazonki

AMAZONKI, NIZINA, Plancie Amazonica, największa na Ziemi aluwialna nizina, w Ameryce Pd., gł. w Brazylii; obejmuje ok. 3/4 dorzecza Amazonki; pow. ok. 5 mln km2; większa część Niziny Amazonki leży na wys. 30–100 m; stanowi nieckę wypełnioną utworami paleozoicznymi, mezozoicznymi i trzeciorzędowymi oraz czwartorzędowymi aluwiami; powierzchnia płaska i równinna, pocięta dolinami dopływów Amazonki na liczne, niewysokie płaskie garby. Klimat równikowy wybitnie wilgotny, o średniej rocznej sumie opadów do 4000 mm i średnich rocznych temp. 24–27C. Liczne rzeki wylewają szeroko w czasie wysokich stanów wód, tworząc niezliczone ramiona, jeziora i bagna. Obszar Niziny Amazonki pokrywają gł. bujne, wilgotne lasy równikowe (selwa) z licznymi cennymi gat. drzew (kauczukowiec, mahoniowiec, orzech amer. i in.), w miejscach wyżej położonych sawanny. Obszar b. rzadko zaludniony (gł. Indianie i Metysi) i słabo zagospodarowany; eksploatacja lasów, myślistwo, rybołówstwo, pasterstwo; wydobycie rud manganu i ropy naft.; sieć komunik. na Nizinie Amazonki stanowią drogi wodne i linie lotn.; droga samochodowa (Transamazonika) biegnie od wybrzeża O. Atlantyckiego, aż po granicę brazyl.-peruwiańską i dalej do O. Spokojnego.