Związki organiczne

Metan-jego cząsteczka ma kształt czworościanu foremnego(tetraedru), w którego narożach znajdują się atomy wodoru, a w środku atom węgla. Długość wiązań C-H wynosi 109pm, a kąty między nimi są równe 109 28'.Jest gazem bezbarwnym, bez zapachu, nierozpuszczalnym w wodzie. Metan pali się. Uaktywniony metan ulega reakcjom chlorowcowania(podstawiania). Nie odbarwia r-ru KNO4 i r-ru Br2(aq).Stanowi główny składnik naturalnych gazów:ziemnego, kopalnianego, błotnegi i biogazu. Zastosowanie: jest stosowany jako ekonomiczne paliwo gazowe oraz jako surowiec w przemyśle petrochemicznym.
Etylen-wszystkie atomy tworzące cząsteczkę etylenu leżą w jednej płaszczyźnie, a kąty między wiązaniami C-C-H i H-C-H są równe 120.Długość wiązania podwójnego C=Cwynosi 134pm a wiązania C-H 110pm. Jest gazem bezbarwnym, nierozpuszczalnym w wodzie, jest związkiem o dużej reaktywności, odbariwa on szybko wodę bromową, a przyczyną tak dużej reaktywności jest wiązanie podwójneC=C.Pali się.Reaguje z utleniaczami KMnO4 i Br2(aq).
Reaguje z chlorowcami np(Br2 i Cl2) dając dichloroalkan i dibromoalkan. Reaguje z HBr i HCl dając chloroalkan i bromoalkan. Reaguje z H2O(przy użyciu H+) dając alkohol. Ulega reakcji uwodornienia (w obecności kat. niklu lub palladu) dając alkan. Ulega reakcji polimeryzacji-w odpowiednich warunkach ciśnienia i temperatury cząsteczki etylenu mogą reagować ze sobą tworząc długie łańcuchy zawierające tylko wiązania pojedyncze.Zastosowanie:Stosowany jest do otrzymywania polietylenu, etanolu, tlenku etylenu i wielu związków organicznych powszechnego użytku.
Acetylen-jest bezbarwym gazem nieco lżejszym od powietrza, czysty acetylen ma bardzo słaby eteryczny zapach, charakterystyczną właściwością acetylenu jest wybuchowy rozkład po sprężeniu do ciśnienia wyższego niż 1,5MPa. Dobrze rozpuszcza się w acetonie, ulega spalaniu.Reakcje: Addycja bromu, addycja HCl (powstaje chloroeten- chlorek winylu), Wodyobecność HgSO4 i H2SO4 (powstaje aldehyd octowy), uwodornienie w obecności katalizatora (etylen (eten) i póżniej etan i polimeryzacji (benzen).Zastosowanie:stosowany w technice jako środek oświetlający.
Naftalen C10H8 - cząsteczka naftalenu składa się z dwóch pierścieni sześcioczłonowych mających wspólny bok(dwa wspólne atomy węgla)Cząsteczka ta zawiera 10 elektronów walencyjnych nie uczesticzących w wiązaniach pojedynczych.Pozyskuje się go ze smoły węglowej a wykorzystujedo syntezy środkow wybuchowych, żywic i garbników.
Gaz ziemny - mieszanina lekkich alkanów, głównym składnikiem jest metan od 50 do 98%. Towarzyszy złożom ropy naftowej i wydobywany jest razem z nią. Znjaduje się w złożu pod wysokim ciśnieniem. Wydobyty ze złoża wymaga oczyszczenia z siarjowodoru. Taki gaz nadaje się do syntez chemicznych. oczyszczony gaz ziemny zawierający ponad 90% metanu i etanu wykorzystuje się jako surowiec dla przemysłu chemicznego lub jako opał. oddzielone od niego propan i butan to tzw gaz płynny używany do zasilania kuchenek gazowych.
Ropa naftowa-to ciekła mieszanina węglowodorów oraz niewielkich ilości związkow organicznych zawierających tlen, azot i siarkę.Oleista brunatna ciecz, nierozpuszczalna w wodzie. Najprawdopodobniej ropa naftowa powstała w wyniku rozkładu w warunkach beztlenowych z udziałem bakterii anaerobowych, rozmaitych szczątków zwierzęcych i roślinnych.Wydobywa się ją podobnie jak gaz ziemny.
Węgiel kamienny-należy do grupy węgli kopalnych, do ktorych zalicza się węgiel brunatny, torf i antracyt. Powstał w wyniku złożonych przemian szczątków roślin rosnących na Ziemi w okresie karbońskim.nie jest mieszaniną określonych związków organicznych lecz złożoną i urozmaiconą pod względem budowy subst. stałą.Zawiera on od 80do95%pierwiastka węgla, 4-5,5%wodoru,3-13%tlenu,1,4-1,8%azotu,0,3-0,7-siarki i 3-11% popiołu.
Ropa naftowa jest najważniejszym surowcem do produkcji paliw płynnych i całego szeregu półproduktów do syntezy złożonych związkow chemicznych. Pierwszym etapem przeróbki wstępnie oczysczonej ropy jest destylacja frakcyjna.Polega na rozdzieleniu ropy na grupy składnikow (frakcje) z wykorzystaniem różnic temperatur wrzenia tych składników.Frakcje:benzyna od 40 do 180 C, nafta od 180 do 280C, oleje napędowe i smary 280-350C, mazut powyżej 350C-wykorzystywany do produkcji asfaltu
Benzyna jest mieszaniną węglowodorów zawierających od 5 do 10 atmów węgla w cząsteczce. Parametrem określającym jakość benzyny jest liczba oktanowa(LO) będąca miarą odporności benzyny na spalanie detonacyjne. LO=100 2,2,4-trimetylopentan zwany izookatnem a LO=0 ma n-heptan. Np LO=94 tzn że benzyna ma takie właściwości jak mieszanina 94% izooktanu i 6% n-heptanu.Antydetonator tetraetyloołów-Pb(C2H5)a można tym poprawić benzynę.
Smoła węglowa-jest złożoną mieszaniną kilku tysięcy związkówz których wydziela się około dwudziestu. Przerabia się ją poddając destylacji frakcyjnej.Była głównym źródłem węgl. aromatycznych.