Rozwój emocjonalny
Emocja- to reakcje na cos, co ma dla nas znaczenie
Emocje-procesy psychologiczne, które wyrażają nasze ustosunkowanie do świata i siebie samego.
Cechy emocji : intensywność, siła emocji, natężenie emocji, strach: zagrożenie realne, lek: zagrożenie wyobrażone, przerażenie: najbardziej intensywna emocja negatywna, znak: emocje maja znak dodatni lub ujemny, emocje mogą być pozytywne lub negatywne, treść emocji: emocje różnią się treścią , bodźcami, które wywołują i różnią się skutkami w zachowaniu, do których te emocje prowadza. te emocje
Emocje towarzyszą zmiany fizjologiczne np. czerwienienie się, pocenie. Emocje maja komponent subiektywny.
Ekspresja emocjonalna: mimika, pantomimika(gestykulacja, ruchy ciała), wokalizacja: zmiany w głosie, okrzyki emocjonalne
Na ekspresję ma wpływ:
Czynnik biologiczny- typ układu nerwowego
Czynnik psychiczno- społeczny- naśladownictwo osób znaczących
Emocje mają różny czas trwania
Rozwój emocjonalny- to takie zmiany dotyczące emocji, które powodują , że przystosowanie wewnętrzne i przystosowanie społeczne osiągają wyższy poziom.
Przystosowanie wewnętrzne- człowiek jest dobrze przystosowany wewnętrznie jeżeli czuje się dobrze z samym sobą
Przystosowanie społeczne- człowiek jest dobrze przystosowany społecznie jeżeli innym ludziom jest z nim dobrze
Warunki pomyślnego rozwoju emocjonalnego- zaspokajanie podstawowych potrzeb( potrzeba kontaktu emocjonalnego np., miłości).Właściwości rodziny – pełna rodzina, atmosfera względem siebie, prawidłowe wzory emocjonalnego reagowania, przekazywanie dziecku wzmocnień dla poczucia wartości
Wskaźniki rozwoju emocjonalnego -
Różnicowanie się emocji: emocji przybywa z wiekiem,
wzrastająca zdolność rozpoznawania własnych emocji umiejętność ich nazywania
wzrastająca umiejętność rozpoznawania emocji innych ludzi , ekspresja emocji- zachowanie werbalne i motoryczne, podobieństwo sytuacyjne, analizowanie sytuacji na podstawie zdobytej wiedzy,
różnicowanie się ekspresji emocjonalnych,
poddawanie kontroli własnych emocji , zdolność do odraczania gratyfikacji- pojawia się w wieku przedszkolnym, jest to umiejętność radzenia sobie z napięciem, które towarzyszy czekaniu na cos miłego( na. prezent na gwiazdkę)Rozwój społeczny to proces nabywania kompetencji społecznych trwających przez całe życie
Kompetencje społeczne : wiedza i umiejętności potrzebne do udizału w życiu społecznym.
Adekwatne spostrzeganie( innych ludzi)
Społeczne- odpowiedzi na pytanie „jaki on jest”- tworzenie psychologicznego portretu drugiego człowieka
odróżnianie ludzi od rzeczy, odróżnianie ludzi znanych od obcych, połączenie tonu głosu z wyrazem twarzy , świadomość tego, że inni ludzie mogą pragnąć czegoś innego niż ono ( 18 miesięcy ), rozpoznawanie płci ( ubierania i fryzura), określanie wieku drugiej osoby(dzieci dzielą ludzi na dorosłych i dzieci), przypisywanie ról społecznych np. babcia)
Etap egocentrycznego spostrzegania innych ludzi- wiek przedszkolny
Dziecko charakteryzuje innych ludzi z punktu widzenia wartości jakie ma dla niego.
Portrety drugiego człowieka są jednowymiarowe( czarne lub białe)
Dziecko szybko tworzy obraz innego człowieka, jest przy tym łatwowierne. Spostrzeżenia dzieci są powierzchowne i mało obiektywne.
Przy ocenianiu innych dziecko bierze pod uwagę tylko swoje relacje z osobą
Etap wczesnoszkolny- etap zróżniocowanego spostrzegania innych ludzi (7-12)
Dziecko bierze pod uwagę perspektywę innych ludzi, potrafi połączyć zalety z wadami. Dziecko charakteryzując innego człowieka bierze pod uwagę motywy działania intencje okoliczności. Dziecko dobiera kolegów i przyjaciół pod katem tego, czy do niego pasują.
Etap zintegrowanego spostrzegania innych ludzi- okres dorastania
Dziecko posiada umiejętność abstrakcyjnego myślenia, integrowanie zebranej wiedzy, by stworzyć obraz innej osoby.
Aby pomóc dziecku w rozwijaniu umiejętności spostrzegania innych ludzi należy:
Rozmawiać z dzieckiem o innych ludziach,
Umożliwić dziecku kontakty z innymi ludźmi,
Aranżowanie scenek- wymyślanie zabawy z dzieckiem na podstawie, których będzie mogło zrozumieć innych ludzi.
Rozumienie sytuacji społecznej zależy od doświadczenia, poziomu wiedzy
Aby dowiedzieć się jak dziecko rozumie dane sytuacje społeczne można:
Przeprowadzić eksperyment- rozumieć sytuacje tzn. nadać jej sęs, rozumienie podstawowe- wiek przedszkolny, rozumienie ponadpodstawowe- wiek szkolny
Zwracać mu uwagę na konsekwencje wobec innych.
Podejmowanie zachowań prospołecznych czyli czynione dla dobra drugiego człowieka.
Poziom prospołecznosci zależy od: przykładu jaki dają rodzice, cech indywidualnych. doświadczeń
Komunikowanie się:
Kompetencja językowa- bogaty słownik, stosowanie zasad językowych, duża wiedza.
Kompetencja komunikacyjna- wysyłanie komunikatów dostosowanych do odbiorcy
Sposoby niewerbalne niemowlaka- płacz, ekspresja, wskazywanie czegoś palcem