Cele i rodzaje działalności gospodarczej

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, czy też usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zawodowy i ciągły. Warunkiem uznania danej działalności za działalność zawodową jest więc jest zarobkowy charakter oraz fakt, że jest ona wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

-------------------------------------------------------
Spółki osobowe:
1. Spółka cywilna
2. Spółka jawna
3. Spółka partnerska
4. Spółka komandytowa
5. Spółka komandytowo – akcyjna

Spółka cywilna jest jedynym typem spółki osobowej, której regulacja znajduje się w Kodeksie cywilnym. Spółka cywilna stanowi formę gospodarczego współdziałania osób i może być założona dla każdego celu gospodarczego, krótko - lub długookresowego, zgodnie z wolą stron.
Wniesione przez wspólników wkłady w postaci np. własności rzeczy lub innych praw, świadczenia usług itp. oraz dochody uzyskiwane przez spółkę cywilną w czasie jej trwania, stanowią wspólny majątek wspólników. Wspólnicy nie mogą nim rozporządzać ani go dzielić tak długo, jak długo istnieje spółka. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie, co oznacza, że każdy z nich w całości odpowiada nie tylko wspólnym majątkiem spółki, ale i majątkiem osobistym.

Spółka jawna to taka, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Umowa spółki jawnej powinna być zawarta na w formie aktu notarialnego.
Spółka jawna w odróżnieniu od spółki cywilnej, posiada pewne cechy właściwe osobom prawnym; może ona mianowicie nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana oraz być uznana za upadłą nie pociągając upadłości wspólników. Natomiast podobnie jak w spółce cywilnej, wspólnicy bezpośrednio prowadzą sprawy spółki i mogą reprezentować ją na zewnątrz, zaś za zobowiązania spółki odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem, zarówno spółki jak i osobistym.

Spółka partnerska jest to spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Jej cechą jest to, że przynajmniej jeden wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń; jest to tzw. general partner. Natomiast odpowiedzialność pozostałych wspólników, zwanych limited partner, jest ograniczona.

Spółka komandytowa z kolei jest to spółka mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Stanowi ona odmianę spółki jawnej, jednakże w odróżnieniu od niej spółka komandytowa powstaje dopiero z momentem wpisu do rejestru prowadzonego przez sąd rejestrowy.


Spółka komandytowo – akcyjna jest to spółka mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Akcjonariusz jest obowiązany jedynie do świadczeń określonych w statucie spółki. Spółka ta stanowi połączenie dwóch znanych typów spółek, tj. spółki komandytowej i spółki akcyjnej. Wspólnicy, którzy decydują się na prowadzenie działalności w formie spółki komandytowo - akcyjnej muszą zgromadzić kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 50.000 zł.

-------------------------------------------------------
Spółki kapitałowe:
1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
2. Spółka akcyjna

Ważną cechą spółek osobowych jest to, że nie mają one osobowości prawnej, tzn. że pozywając taki podmiot w rzeczywistości pozywamy jej wspólników. Spółki kapitałowe zaś opierają swoją działalność nie na wspólnikach, a na kapitale (może to być majątek spółki). Oznacza to, że skład osobowy w takich spółkach jest zmienny a cechy osobiste poszczególnych wspólników dla działalności spółki są bez znaczenia. Wspólnicy prowadzą sprawy spółki pośrednio, poprzez wybrane organy.
Spółki kapitałowe są odrębnymi od wspólników osobami prawnymi, ich majątek jest ich majątkiem "własnym", a nie wspólników. Same też odpowiadają za swoje zobowiązania.


Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.) może być zawierana w celach gospodarczych przez jedną lub więcej osób, o ile ustawy nie wprowadzają w tym zakresie ograniczeń. Nie można w takiej formie prowadzić działalności innej niż gospodarcza, a więc np. działalności kulturalnej, politycznej czy charytatywnej. Przepisy szczególne wyłączają ponadto możliwość prowadzenia w tej formie m.in. przedsiębiorstw bankowych, ubezpieczeniowych czy funduszy powierniczych.
Nazwa spółki z o.o. związana jest z tym, że wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do wysokości wniesionego wkładu, natomiast to spółka, jako odrębna od wspólników osoba prawna, odpowiada za swoje zobowiązania - swoim majątkiem - w sposób nieograniczony.

Spółka akcyjna może być zawiązana dla realizacji każdego celu prawnie dozwolonego, zarówno gospodarczego jak i innego - np. kulturalnego, charytatywnego, społecznego itp. Z reguły stanowi ona jednak formę działalności gospodarczej, ułatwiającą tworzenie dużych przedsiębiorstw oraz koncentrowanie kapitału. Tworzenie takiej spółki jest możliwe, gdy wspólnicy dysponują kapitałem w wysokości co najmniej 500.000 zł i zamierzają emitować akcje firmy.