Problem bezrobocia w Polsce

Bezrobocie - rodzaje i zwalczanie, przyczyny i skutki

Bezrobocie, zjawisko braku pracy zarobkowej dla osób zdolnych do pracy i jej poszukujących; bezpośrednią przyczyną bezrobocia jest z reguły niewystarczająca liczba wolnych miejsc pracy dla ubiegających się o nie; przyczynami mogą być również: wadliwa organizacja rynku pracy, brak odpowiednich kwalifikacji bezrobotnych, trudności mieszkaniowe uniemożliwiające przesuwanie nadwyżek siły roboczej do ośr. wykazujących jej niedobór, oferowanie zbyt niskich stawek płac (np. w porównaniu z zasiłkiem dla bezrobotnych). Na wielkość bezrobocia wpływają wahania koniunktury (cykl koniunkturalny), sezonowe wahania poziomu zatrudnienia, wprowadzanie osiągnięć techniki do procesów produkcyjnych (automatyzacja), stopień wykorzystania zasobów siły roboczej w rolnictwie (przeludnienie agrarne); w największych rozmiarach bezrobocia występuje w okresach kryzysów gospodarczych; w okresie wielkiego kryzysu gosp. (1929–33) bezrobotni stanowili (w 1933): w USA 24,9% ogółu zatrudnionych i poszukujących pracy, w W. Brytanii — 19,5%, w Niemczech — 28%, w Austrii — 29%, w Czechosłowacji — 16,9%. W Polsce w latach 30. bezrobotni stanowili ponad 20% ogółu pracowników najemnych zatrudnionych poza rolnictwem (1933 — ok. 40% ogółu zatrudnionych); trudności na rynku pracy najbardziej odczuwała młodzież, co roku brakowało miejsc pracy dla ok. 300 tys. młodych ludzi.

W zależności od przyczyn rozróżnia się różne rodzaje bezrobocia:
1. Bezrobocie frykcyjne – jest rezultatem ruchu zatrudnionych na rynku pracy; ludzie zmieniają zawód, pracę, przenoszą się do innej miejscowości i pozostają krótko na rynku pracy. To bezrobocie występuje w każdej gospodarce, także w warunkach pełnego zatrudnienia. Jest ono korzystne dla gospodarki, gdyż umożliwia znalezienie w krótkim czasie pracowników.

2. Bezrobocie koniukturalne lub recesyjne - pojawia się wówczas, gdy następuje spadek popytu, produkcji i aktywności gospodarczej.

3. Bezrobocie strukturalne – wynika z nieaktywności struktury podaży siły roboczej i popytu na nią na rynku pracy. Wynikać może ono z szybkich zmian strukturalnych zachodzących w gospodarce, za którymi nie nadąża szkolnictwo zawodowe i ogólne. Bezrobocie strukturalne występuje także wówczas, gdy zasoby kapitałowe są niewystarczalne dla zatrudnienia zasobów pracy.

4. Bezrobocie technologiczne – wynika z postępu technicznego automatyzacji i mechanizacji procesów wytwórczych, które mają charakter praco-oszczędny. Pojawia się ono, gdy tempo wzrostu gospodarczego jest niskie, a inwestycje mają charakter modernizacyjny, prowadzą do wzrostu i unowocześnienia produkcji przy spadku zatrudnienia.

5. Bezrobocie sezonowe – jest efektem wahań aktywności gospodarczej w różnych porach roku, spowodowanych zmianą warunków klimatycznych.

Sposoby zwalczania bezrobocia proponowane przez prezydenta A. Kwaśniewskiego to:

1. Współdziałanie, prezydenta, rządu, parlamentu, samorządów lokalnych i organizacji pracodawców.

2. Współdziałanie niezbędne dla ochrony obecnych miejsc pracy i tworzenie nowych.

3. Zachęcanie absolwentów do ubiegania się o pracę, a nie o zasiłek; pracodawcy muszą wiedzieć, że zatrudnienie absolwenta jest opłacalne.

4. Wsparcie dla restrukturyzacji wsi i tworzenie tam nowych miejsc pracy.

5. Polityka regionalna.

Sposoby proponowane przez rząd przeciwdziałają bezrobociu na dwa sposoby:

1. Bierny – charakter osłonowy (wypłacanie zasiłków).

2. Aktywny – tworzenie miejsc pracy (przez inwestycje, roboty publiczne, szkolenia, przekwalifikowanie bezrobotnych, doradztwo zawodowe i pośrednictwo pracy.

Inne propozycje rządu to:
- Wzmocnienie polityki proinwestycyjnej.
- Ściślejsze powiązanie programów modernizacyjnych i restrukturyzacyjnych z sytuacją na rynku pracy.
- Sterowanie szkolnictwem zawodowym zgodnie z zapotrzebowaniem na rynku pracy.
- Polityka fiskalna np. mniejsze podatki = rozwój firmy = wzrost zatrudnienia.
- Kierowanie obywateli polskich do pracy za granicę.
- Wspieranie drobnych i średnich przedsiębiorstw.

Przyczyny bezrobocia

Istnieje wiele powodów, dla których osoby chcące pracować i zdolne do pracy nie pracują:

- Między zakończeniem pracy w poprzednim miejscu pracy, a jej podjęciem w nowym ma miejsce zwykle pewien okres czasu. Jest to tzw. bezrobocie frykcyjne i jest ono generalnie niskie i nie ma większego wpływu na gospodarkę.
- Osoby poprzednio pracujące mogły stracić pracę ze względu na przekształcenia gospodarcze, zmiany technologiczne czy upadek całych gałęzi przemysłu (bezrobocie strukturalne). W Polsce jest to bardzo duża grupa, co jest spowodowane między innymi praktyką zatrudniania ponad potrzeby za okresu gospodarki planowanej. Należą tu m.in. górnicy, hutnicy, stoczniowcy, pracownicy PGR-ów. Ponieważ bardzo duże ilości bezrobotnych bez odpowiednich kwalifikacji pojawiają się nagle na niewielkim obszarze gospodarka regionu (często osłabiona upadkiem firm w których bezrobotni poprzednio pracowali) nie może stworzyć wystarczająco szybko miejsc pracy i wchłonąć bezrobotnych. Bezrobocie takie utrzymuje się przez wiele lat na wysokim poziomie.
- Osoby które zakończyły edukację, ale nie mają jeszcze doświadczenia zawodowego nie są zbyt dobrym materiałem na pracowników (z wyjątkiem niewielu bardzo dobrych szkół). Wymagają długich okresów szkolenia i nabywania doświadczenia, w których są bardzo mało produktywne. Z tego powodu absolwenci często nie mogą znaleźć pracy nawet jeśli istnieje popyt na pracowników w danej branży.
- Miejsca pracy mogą być gdzie indziej niż potencjalni pracownicy. Często miejsca pracy znajdują się w większych miastach, a bezrobotni w małych miasteczkach i na wsi. Ze względu na niewielką mobilność ludności (niechęć do przeprowadzki do miasta i trudności takiej przeprowadzki) oraz wysokie koszty dojazdu osobom takim trudno znaleźć zatrudnienie.
- Pracodawcy mogą obawiać się zatrudniania osób pomimo, że aktualnie potrzebują więcej pracowników, ze względu na trudność ich zwolnienia kiedy popyt będzie mniejszy. Sytuację tą rozwiązać mogą w pewnym stopniu inne formy zatrudniania, takie jak umowy na czas określony, umowy o dzieło, czy zlecenia

Skutki bezrobocia:

1. Utrata środków do życia nie tylko dla bezrobotnego, ale i dla całej jego rodziny, pogorszenie ich warunków życia;

2. Z biegiem czasu utrata kwalifikacji zawodowych;

3. Wzrost przestępczości;

4. Społeczeństwo staje się konsumpcyjne.

Bezrobocie ma wpływ na zdrowie dotkniętej nim jednostki (Światowa Organizacja Zdrowia nazywa bezrobocie katastrofą epidemiologiczną):

1. Cyklicznym wahaniom koniunktury gospodarczej towarzyszy wzrost zachorowalności wśród bezrobotnych;

2. Bezrobotni przez ponad 2 lata ulegają większej zachorowalności;

3. Obniżenie samooceny, wzrost bezradności, apatii, izolacja społeczna., nadużywanie leków i alkoholu;

4. U partnerów bezrobotnych – niepokój, napięcie, smutek;

5. W rodzinach wzrasta liczba rozwodów, rodzą się konflikty, stosowana jest przemoc;

6. Chroniczne bezrobocie jest przyczyną samobójstw, frustracji z braku perspektyw na przyszłość, nasila agresję w zachowaniu.

Transformacja systemowa w gospodarce Polski

Proces przechodzenia od tzw. socjalistycznego systemu gosp., opartego na własności państwowej oraz centralnym planowaniu i zarządzaniu gospodarką, do kapitalistycznego systemu rynkowego, opartego na własności prywatnej i swobodzie przedsiębiorczości. Ogólny cel transformacja systemowa w Polsce jest określany dążeniem do zbliżenia ustrojowego ku światu rozwiniętemu gospodarczo przez zbudowanie nowoczesnej gospodarki rynkowej, opartej na demokratycznym ustroju społ. i politycznym. System scentralizowany pozostawił po sobie niesprawną gospodarkę o niskiej efektywności, charakteryzującą się trwałymi niedoborami podaży i brakiem adaptacyjności, zacofaną technologicznie i organizacyjnie, mającą wadliwą strukturę przem., niezdolną do konkurencyjnego uczestnictwa w rynku świat. oraz obciążoną wielkim zadłużeniem zagr. powstałym w latach 70. W wyniku reformy realizowanej 1981–89 system ten został w pewnej mierze przekształcony przez wprowadzenie niektórych elementów gospodarki rynkowej, ale radykalna transformacja stała się możliwa dopiero po załamaniu się komunistycznego reżimu politycznego. Pierwszym elementem radykalnej transformacja systemowa w Polsce stał się realizowany od pocz. 1990 program stabilizacyjny (tzw. program Balcerowicza), określany mianem terapii wstrząsowej, a nastawiony na opanowanie wytworzonej 1989 hiperinflacji. Doprowadził on do szybkiego zrównoważenia rynku, a tym samym do likwidacji gospodarki niedoborów. Zapewnienie rynkowej swobody kształtowania się cen wywołało ich silny wzrost w wyniku kumulacji takich czynników, jak: zniesienie dotacji do cen, głęboka dewaluacja złotego, wysoka skala przeszacowania majątku i wielokrotny wzrost oprocentowania kredytów bankowych, a także podwyżka cen energii. Równocześnie restrykcyjna polityka dochodowa i kredytowa zredukowała popyt rynkowy. Łączne działanie tych instrumentów pozwoliło na zrównoważenie popytu i podaży. Drugim aspektem transformacji było rozpoczęcie przekształceń w systemie prawno-instytucjonalnym. Najważniejsza stała się prywatyzacja gospodarki, obejmująca zakładanie nowych przedsiębiorstw prywatnych oraz prywatyzowanie przedsiębiorstw państwowych. Umożliwienie szybkiego rozwoju prywatnej inicjatywy, liberalizacja importu i wprowadzenie konkurencji rynkowej zapewniły szybki rozwój handlu i zasadniczą zmianę jego oblicza. Rozpoczął się też rozwój systemu bankowego oraz rynku kapitałowego, w tym giełdy warszawskiej. Trzecim elementem transformacji było rozpoczęcie współpracy ekon. i politycznej z krajami zach. w dążeniu do włączenia się do wspólnot europejskiej; wielkie znaczenie miało zawarcie 1991 umowy o stowarzyszeniu z Unią Europejską (weszła w życie 1994); umowa ta wyznacza dla Polski kalendarz dostosowań prowadzących do pełnej swobody obrotów gosp., z krajami Unii.

Sukces pierwszych lat transformacji polegał na stworzeniu podstaw oraz warunków ekspansji systemu rynkowego. Kosztem tego sukcesu był drastyczny spadek produkcji: produkcja sprzedana przemysłu w cenach stałych obniżyła się w ciągu 2 lat o ponad 1/3, a produkt nar. brutto o ok. 18%. Jednak dzięki rozwojowi prywatnej przedsiębiorczości i dopływowi kapitału zagr. już 1992 rozpoczął się ponowny wzrost produkcji, trwający w latach następnych: 1993 produkcja przem. wzrosła o ponad 6%, a produkt krajowy brutto prawie o 4%; gospodarka zaczęła odzyskiwać prężność. Następstwa wcześniejszego regresu produkcji były jednak poważne: ogólne pogorszenie warunków życia znacznej części ludności, związane z silnym spadkiem dochodów realnych oraz z masowym bezrobociem miejskim i utajonym wiejskim; niewypłacalność znacznej liczby przedsiębiorstw z powodu wzrostu kosztów (związanego gł. z wysokim oprocentowaniem kredytów bankowych, adaptacjami cen paliw i energii oraz ze stopniową dewaluacją złotego), konieczność utrzymywania nie wykorzystanej zdolności wytwórczej oraz nagromadzenie obciążeń podatkowych; nastąpiła silna redukcja działalności inwestycyjnej, połączona z dekapitalizacją majątku nar.; spadek dochodów budżetu państwa doprowadził do kryzysu w dziedzinie usług społ. finansowanych z budżetu, w tym ochrony zdrowia, oświaty i nauki; w wyniku rozluźnienia systemu prawnego i więzi społ. pojawiły się też w dużej skali zjawiska korupcji, afery finansowe i różne formy przestępczości, także zorganizowanej. Podobne zjawiska, choć w różnej skali, wystąpiły we wszystkich krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Jednym z istotnych czynników potęgujących spadek produkcji było załamanie się handlu z krajami dawnego ZSRR, związane z rozpadem imperium sowieckiego.

Problemem kontrowersyjnym jest skala restrykcyjności zastosowanej polityki stabilizacyjnej (dotyczy to zwł. stopnia deflacyjności polityki dochodowej), zastosowania dyskryminacji wobec przedsiębiorstw sektora publicznego w celu przyspieszenia ich prywatyzacji, a także daleko idąca liberalizacja importu. Istnieje pogląd, że przy innej polityce było możliwe uniknięcie tak głębokiego załamania produkcji i jego konsekwencji; twierdzi się jednak, że mniej radykalna polityka nie pozwoliłaby na szybkie wejście w nowy system. Zagrożeniem towarzyszącym procesowi transformacji są napięcia społ., wynikające z wysokiego poziomu bezrobocia (1994 blisko 17%) oraz postępującej polaryzacji dochodowej i zubożenia dużej części ludności. Napięcia wyrażają się w strajkach i protestach oraz w klimacie politycznym, który nie sprzyja racjonalnej polityce przemian. Kluczową sprawą jest polityka przeciwdziałania bezrobociu, zwł. wobec istniejącej presji demograficznej oraz trudności skojarzenia społ. potrzeby zapewnienia miejsc pracy z ekon. potrzebą wysokiej wydajności opartej na automatyzacji, robotyzacji i elektronizacji. Innym zagrożeniem, którego skutki będą występowały w dłuższym okresie, jest utrwalenie kryzysu, w którym znajduje się sfera edukacji, nauki i techniki. W warunkach pol. znaczną część nakładów na tę sferę musi ponosić państwo, dopóki nie rozwiną się zdolne do tego wielkie firmy prywatne. Potrzeba wspomagania rozwoju systemu rynkowego przez państwo obejmuje sterowanie przemianami instytucjonalnymi oraz prowadzenie polityki gosp. sprzyjającej ekspansji przedsiębiorczości i podnoszeniu konkurencyjności kraju w międzynarodowym podziale pracy. Rola państwa w gospodarce, zakres i rodzaj potrzebnych działań — pozostają sprawą sporną: np. czy polityka pieniężna powinna być aktywna w celu stymulacji popytu i produkcji, czy restryktywna w celu obrony przed inflacją; kontrowersje powstają wokół polityki zmian strukturalnych, zwł. polityki przem. i rolnej: w jakiej mierze jest potrzebne popieranie rozwoju konkurencyjności wybranych, obiecujących kierunków produkcji oraz ochrona rynku krajowego w celu umożliwienia przedsiębiorstwom modernizacji i restrukturyzacji. Otwarte są rozmaite problemy dotyczące przemian własnościowych. Potrzeba zapewnienia dominacji sektora prywatnego jako warunku właściwego funkcjonowania gospodarki rynkowej jest bezsporna; trudności polityki transformacji są związane ze stosunkiem do tych przedsiębiorstw państw., których nie daje się szybko sprywatyzować, oraz nieprzeprowadzeniem reprywatyzacji, tzn. przywrócenia praw dawnych właścicieli obiektów znacjonalizowanych. W celu przyspieszenia prywatyzacji 1993 przyjęto program powszechnej prywatyzacji, oparty na koncepcji uprawnienia wszystkich obywateli do otrzymania świadectw udziałowych upoważniających do zakupu akcji tzw. Nar. Funduszy Inwestycyjnych, powołanych do zarządzania określoną liczbą przedsiębiorstw operatywnych. Ze względu na wciąż znaczną liczbę przedsiębiorstw państw. jest też wysuwana koncepcja ich komercjalizacji, tzn. przekształcenia w podmioty rynkowe przez zasadnicze zmiany systemu zarządzania, bez zmiany typu własności.

Problem bezrobocia w Polsce

W ostatnich latach XX wieku w Polsce dokonały się liczne zmiany polityczne, gospodarcze, kulturowe i techniczne. Przeobrażanie rzeczywistości postawiło społeczeństwu polskiemu zadanie zrozumienia tych przemian, zaakceptowania ich oraz dostosowania się do nowej rzeczywistości. Wprowadzane reformy obejmowały liczne sfery życia społecznego. Niejednokrotnie ludzie trwali przy dotychczasowych przyzwyczajeniach nie potrafiąc odnaleźć się w nowych realiach.

Wydarzenia sierpniowe 1980 roku doprowadziły do zburzenia porządku, do jakiego zdążyliśmy się przyzwyczaić. Społeczeństwo polskie wkraczało w świat demokracji, wolności słowa. Wraz z kryzysem, a następnie upadkiem socjalizmu w coraz większym stopniu stawaliśmy się społeczeństwem kapitalistycznym, z własnością prywatną. Niestety przemianom politycznym i gospodarczym nie towarzyszyły równoległe przemiany myślenia w społeczeństwie.

Przyzwyczajeni do socjalnego państwa, które zapewniało nam pracę i środki do życia nadal oczekujemy wsparcia od państwa. Wychowani w duchu bierności z trudem podejmujemy decyzje. Obecnie bardzo często można spotkać osoby niezadowolone z dokonanych przemian, które tęsknią za dawnym ustrojem i ładem. Zjawisko niezadowolenia najczęściej dotyczy środowisk mało wykształconych, zamieszkałych na wsiach i w małych miejscowościach. Źródłem niezrozumienia i krytycznego stosunku do kolejno wprowadzanych reform jest brak wiedzy o nich. Po zmianie ustroju naszego kraju konieczne było wdrożenie reform, zwłaszcza samorządowej, edukacji, służby zdrowia i ubezpieczeń społecznych.

Gwałtowny wzrost liczby osób pozbawionych pracy w pierwszych latach przekształceń ustrojowych sprawił, że bezrobocie stało się od razu najpoważniejszym problemem reformującego się państwa i społeczeństwa.

Według danych na dzień 31 marca 2003 liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 3.321 tys. osób ( w tym 1.666 tys. kobiet), z czego 2.787 tys. osób pozostawało bez prawa do zasiłku.
W miarę upływu czasu ich niedostatek zmienia się w ubóstwo, a nawet nędzę.
Bezrobotni zarejestrowani w urzędach pracy w końcu marca 2003 roku stanowili 18,7% cywilnej ludności aktywnej zawodowo. Nadmienić należy, że statystyki są przerażające również, jeżeli chodzi o liczbę emerytów i rencistów, która wynosi 9.218 tys. osób.
Prawie 42%ogólnej liczby bezrobotnych mieszka na wsi. Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w województwach: warmińsko-mazurskim (29,4%) i zachodniopomorskim (27,2%).

Bezrobotni na wsi to przede wszystkim byli pracownicy Państwowych Gospodarstw Rolnych. Otrzymywali oni od pracodawcy, czyli państwa mieszkanie, opiekę zdrowotną. Korzystali także ze stołówek i z dóbr wytwarzanych w PGR. Państwo przyzwyczaiło ich do bierności i obecnie, gdy stracili to wszystko, są bezradni. Od tych ludzi, którzy swoją edukację kończyli najczęściej na podstawach nie można spodziewać się samodzielności i aktywności. W województwie warmińsko-mazurskim to właśnie oni stają w szeregach ludzi czekających na zasiłek. W najtrudniejszej sytuacji ekonomicznej są rodziny wielodzietne, gdzie rodzice i dorosłe dzieci pozostają w jednym gospodarstwie domowym Potęgowane niezadowolenie i brak środków do życia czyni z tych ludzi obywateli drugiej czy trzeciej kategorii.

Sytuacja, w której ludzie pozbawieni szans na pracę i rozwój własnych zdolności oraz wykazanie swej użyteczności dla społeczeństwa wyraźnie wpływa na ich psychikę. Im dłużej pozostają bez pracy, tym mniejsze są szanse na znalezienie jej ponownie. Bezrobotny jest zależny od innych. Każdy człowiek odczuwa to jako utratę znaczenia w społeczeństwie. Brak pracy osłabia jego początkowe poczucie wspólnoty interesów z ludźmi pracującymi. Bezskuteczność poszukiwań pracy i ogarniająca rozpacz prowadzą przeważnie bezrobotnych mężczyzn – głowy rodziny – do zupełnego zobojętnienia, do całkowitego pogrążenia się w zabójczej atmosferze beznadziejności, która panuje w domu. Często uciekają w alkoholizm lub świat przestępczy.

Tracąc rolę zatrudnionego lub uczącego się każdy człowiek usuwa się z kręgu, z którym łączyły go dotychczas szczególne więzi. Ten upadek z biegiem czasu pociąga za sobą pesymizm i zamknięcie się w sobie. Ma coraz mniej do zaoferowania innym. Widzi tylko swoją biedę. Nie prowadzi życia kulturalnego i towarzyskiego tak niezbędnego do prawidłowego, zdrowego funkcjonowania w społeczeństwie.

W latach komunizmu bezrobocie traktowano jako etap przejściowy służący znalezieniu lepszego zawodu. Obecnie są trzy możliwości stania się bezrobotnym. Niektórzy pracownicy zostają zwolnieni z pracy tj. stają się zbędni; inni przejściowo nie pracują, oczekują jednak, że po „pewnym okresie” zostaną zatrudnieni przez tę samą firmę; jeszcze inni sami odchodzą z pracy. Grono ludzi bez pracy powiększają, co roku absolwenci (wchodzący dopiero na rynek pracy). Obserwując trudności ze znalezieniem pracy młodzi ludzie decydują się na dalszą naukę, często na uczelniach płatnych.

Patrząc od strony przedsiębiorstwa zatrudniającego pracowników najlepszym „materiałem” na pracownika jest młody człowiek. Chętniej zatrudnia firma młodych niż starszych, choć przekwalifikowanych. Firma woli wydać pieniądze na szkolenie młodych pracowników, co może okazać się lepszą inwestycją długookresową. Często zmusza się pracowników do przekwalifikowania się i zdobycia nowych umiejętności. Nie są oni jednak tak poszukiwani na rynku pracy jak młodzi ludzie. Mimo to w ogólnej liczbie bezrobotnych liczba ludzi młodych w wieku do 24 lat stanowi 27%, a w wieku 24 – 35 lat osiąga najwyższy odsetek osób bezrobotnych tj., 28%.
Co zatem władze są w stanie zaoferować tym młodym zdesperowanym ludziom? Przyglądając się z perspektywy czasu na bieżącą politykę niewiele. Czytamy, co jakiś czas, jaka to atrakcyjna praca czeka na naszych mieszkańców na zachodzie Europy. Wystarczy tylko chcieć. No cóż trudno oprzeć się wrażeniu, że jedyną polityką na rozwiązanie tego palącego problemu jest emigracja. A co z tymi, którzy mają tu wielodzietne rodziny, którzy muszą opiekować się swoimi bliskimi, którzy z różnych może trudno pojmowanych przez władze przyczyn chcą budować swoją przyszłość na tej ziemi?
Już czas najwyższy spojrzeć na problem bezrobocia nie jak na statystykę, ale jako na strategiczny cel miasta i wsi. Nie można opierać swojej strategii tylko na polityce ograniczonej do bieżącego administrowania.
Optymiści twierdzą, że no cóż, nie można mieć od razu wszystkiego, a mnie się nasuwa stwierdzenie, że już niewiele należy się spodziewać po elitach, które widać najmniej rozumieją położenie pozbawionych pracy obywateli.

Służby społeczne mają niepełne rozpoznanie potrzeb środowiska bezrobotnych i dlatego zasiłki otrzymują nie tylko najubożsi. Wyraźną część naszego społeczeństwa stanowią ludzie, którzy nie chcą pracować. Decydują się przejść na zasiłek niż pracować za niską stawkę. Potocznym językiem mówiąc: nie opłaca im się pracować. Wielu z nich pracuje „na czarno” przy zachowaniu statusu „bezrobotnego”. Zasiłek jest częścią korzyści pozostawania bezrobotnym. Dla społeczeństwa te korzyści mogą ulżyć sumieniu zbiorowości poruszonej nędzą i nierównością dochodów. Nie są to jednak płatności przekazywane w zamian za dostarczenie jakichkolwiek dóbr czy usług. Prowadzi to do nadmiernego wzrostu bezrobocia dobrowolnego. Przymykamy jednak na to oko widząc nędzę i intensywną degradację społeczeństwa.

Co może i co powinien zrobić w takiej sytuacji Rząd? Przeciwdziałanie bezrobociu jest bardzo trudne. Powodem trudności jest ogromna złożoność i wielopostaciowość zjawiska. Nie można opracować jednego uniwersalnego programu.

Wspieranie małych i dużych przedsiębiorstw przez większe ulgi podatkowe; subwencje umożliwiające dotkniętych redukcją pracownikom przekwalifikowanie się i zdobycie odpowiednich umiejętności; przedsięwzięcie Rządu by pomóc absolwentom szkół w podniesieniu kwalifikacji i zdobyciu pierwszych doświadczeń zawodowych; zmniejszenie wysokości zasiłku dla bezrobotnych; bardzo korzystne oprocentowanie pożyczek z Funduszu Pracy na podjęcie działalności na własny rachunek; organizowanie pracy za granicą przez organizacje; finansowanie prac interwencyjnych i robót publicznych – to najpilniejsze poczynania w celu zmniejszenia bezrobocia. Każdy z nas ma jakiś pomysł, ale w obecnych regulacjach prawnych zrealizowanie jakichkolwiek przedsięwzięć jest wyraźnie utrudnione.

Współczesne społeczeństwo polskie to pokolenie licznych zmian, ciągłej adaptacji do nowego kraju. Nie zapominajmy o polskiej otwartości a przede wszystkim serdeczności i ofiarności. Czekając na poważne kroki Rządu pomóżmy w miarę możliwości ludziom wokół nas, którzy biernie czekają na pomoc państwa. Uświadomienie Polakom, że mogą wziąć los w swoje ręce to pierwszy krok w dobrą stronę.

Statystyki

Stopa bezrobocia na dzień 28 lutego 2005r. - 19,4 %

Wskaźniki bezrobocia dla województwa dolnośląskiego w okresie od 2004.05 do 2005.05

Wskaźniki bezrobocia dla całego kraju w okresie od 2004.05 do 2005.05