Karpaty

Karpaty to długi pas górski rozciągający się przez pięć państw: Polskę, Słowację, Ukrainę, Czechy i Rumunię. Największy szczyt Karpat to Gerlach, który mierzy 2655m. n.p.m. i leży na części Słowackiej. W Polsce Karpaty podzielone są na Beskidy Zachodnie z Beskidem Niskim, Średnim i Wysokim oraz na Beskidy Wschodnie z Bieszczadami. W Polsce można wyróżnić także kilka pasm górskich, lecz najsławniejszym z nich są Tatry.
TATRY - Góry najczęściej odwiedzane przez Polaków jak i przez zagranicznych turystów. Tatry słyną z pięknych krajobrazów (Patrz rys.1 i rys.2) oraz wspaniałych tras turystycznych jak i szlaków dla ludzi uprawiających wspinaczkę górską. Najwyższym szczytem Tatr po stronie polskiej - gdyż trzeba wspomnieć, że Tatry leżą częściowo również na Słowacji - są Rysy, które mierzą 2499 m. n.p.m. Jednak sławniejszy jest szczyt o nazwie Kasprowy Wierch z licznie obleganą kolejką linową (patrz rys.3). Pomiędzy wysokimi szczytami górskimi Można znaleźć liczne jeziora. Najczęściej odwiedzanymi są Morskie Oko (patrz rys.4) oraz Dolina Pięciu Stawów. U podnóży Tatr znajduje się rezerwat przyrody, a mianowicie Tatrzański Park Narodowy. Jednymi z licznych atrakcji tego parku są widowiskowe wodogrzmoty (patrz rys.5).
Krajobraz Karpat początkowo został uformowany przez lodowce. Dzięki nim powstały cyrki lodowcowe, doliny U-kształtne, doliny zawieszone i moreny boczne. Następnie w wyniku wietrzenia i erozji powstały ostre granie, poszarpane ostre stoki, różne skały, żleby, stożki piragowe. Krajobraz Karpat jest typowy dla krajobrazu górskiego. Liczne doliny pomiędzy szczytami gór są porośnięte lasami iglastymi. W wyższych partiach gór rosną już tylko kosodrzewiny, a wierzchołki pozostają nagie. Na zboczach gór znajdują się hale. U podnóży gór lub w ich dolinach leżą małe miejscowości. Z Karpat wypływa wiele rzek, między innymi: Wisła, Dunaj, San, Skawa, Olza.
Co do klimatu to jest on bardzo zróżnicowany. Temperatura w górach rośnie od piętra runi poprzez piętro hal, piętro kosodrzewiny, piętro regla górnego, piętro regla dolnego do piętra pogórza (patrz rys.6). Różnica średnich temperatur od najwyższego do najniższego piętra to 8 do -4 stopni Celsiusza.
W Polsce najsławniejszą częścią Karpat są właśnie Tatry. Są to tereny najlepiej zagospodarowane i wiele ludzi inwestuje w te tereny. Powstaje tam wiele wspaniałych tras narciarskich (patrz rys.7), wiele pensjonatów oraz mnóstwo innych atrakcji z których korzystają turyści. Powstało tu wiele sławnych miejscowości jak Nowy Targ, Bukowina Tatrzańska. Lecz oczywiście najsławniejszą miejscowością jest Zakopane.
ZAKOPANE - to miejscowość położona u samych stóp Tatr. Jest nazywane "Zimową stolicą Polski", gdyż w zimie jest najczęściej odwiedzaną miejscowością. Najsławniejsza ulicą Zakopanego są Krupówki. W Zakopanem zawsze zatrzymuje się papież i właśnie trwają przygotowania do kolejnej wizyty Ojca Świętego. Również Zakopane stoi przed szansą zorganizowania olimpiady zimowej w 2006 roku. Zawody miałyby się odegrać między innymi na sławnej Wielkiej Krokwii.
Innymi sławnymi miejscowościami leżącymi na wschód od Tatr są Nowy Sącz, Muszyna i Krynica.
KRYNICA - to miejscowość górska, a zarazem uzdrowiskowa. Znajduje się tam sławna pijalnia wód źródlanych. Przyjeżdżają tu osoby z różnymi dolegliwościami. Lecz od niedawna można tu poszaleć na 3 kilometrowym stoku leżącym na Jaworzynie Krynickiej.
Idąc jeszcze dalej na wschód niestety nie napotkamy już tylu atrakcji co wcześniej. Są to tereny zaniedbane, które w czasach komunistycznych służyły za tajne bazy i poligony armii rosyjskiej. Aktualnie teren ten jest zagospodarywowany, lecz minie jeszcze dużo czasu, gdy będą one mogły dorównywać np. Zakopanemu.
Ludność mieszkająca w pobliżu karpat zajmuje się różnymi rzeczami. Na zachodzie większość trudni się turystyką, gdyż jest to najbardziej dochodowe zajęcie. Jedni wynajmują prywatne kwatery inni budują własne ośrodki wypoczynkowe, a jeszcze inni są przewodnikami wycieczek. Niektórzy trudnią się wyrobem i sprzedażą pamiątek i sławnych na całą Polskę oscypek. Coraz rzadziej górale trudnią się wypasem owiec na ogromnych halach. Co nieliczni uprawiają tu zboża oraz różne warzywa i owoce. Natomiast na wschodzie z turystyki nie da się utrzymać . Tu najczęściej ludzie zajmują się wyrąbem drzewa, uprawą ziemi i hodowlą bydła. Podkarpacie to słabo zurbanizowana część Polski. Wyjątkiem są Bielsko-Biała z wyrobem włókienniczym i samochodowym, Żywiec ze sławnymi browarami, Cieszyn z przemysłem metalowym i hutniczym, Nowy Sącz z przemysłem komputerowym i maszynowym, Gorlice z rafinerią oraz Krosno z hutą szkła.
Ludność podkarpacia słynie z dużego bogactwa kulturalnego. Słynne tu są liczne zespoły folklorystyczne. Znajduje się tu wiele muzeów, oraz pięknych zabytków.