AIDS

Pierwsze przypadki AIDS rozpoznano w Stanach Zjednoczonych w 1980 r., a rejestrację zachorowań rozpoczęto tam w połowie 1981 roku

WYJAŚNIENIE, CZYM JEST CHOROBA I WIRUS
AIDS jest skrótem od angielskiego określenia dla nabytego zespołu niedoboru odporności /Acquired Immune Deficiency Syndrome/. AIDS to nie pojedyncza choroba, lecz zespół objawów różnych chorób, które w charakterystyczny sposób atakują osoby zakażone HIV. Wiele z tych chorób nie jest specjalnie szkodliwych dla osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym, lecz dla kogoś, kto ma poważnie zniszczony system odpornościowy, niektóre z tych chorób mogą być nawet śmiertelne. Lekarze posługują się listą tak zwanych warunków określających występowanie AIDS., Jeśli u kogoś zakażonego HIV rozwinie się stan chorobowy określony jako czynnik warunkujący AIDS, zostaje uznany za chorego na AIDS. Niektóre stany wiążą się z poważnymi chorobami, inne są mniej groźne dla ogólnego zdrowia pacjenta, więc w wielu przypadkach, nawet, gdy system odpornościowy jest poważnie uszkodzony oraz gdy wiadomo, że osoba jest chora na AIDS, duża liczba osób czuje się całkowicie dobrze i często nie wie, że jest chora, dlatego bardzo ważne są testy na obecność w organizmie wirusa HIV, aby nie zarażać innych osób.
HIV jest skrótem od angielskiego określenia dla wirusa wywołującego brak odporności immunologicznej /Human Immunodeficiency Virus/ tzn., że wirus HIV atakuje nasz system zwalczania chorób i infekcji, rozmnaża się w nim, osłabiając go, prowadząc do spadku liczebności komórek odpornościowych i całkowitego zniszczenia układu immunologicznego. Wirus może przez wiele lat dokonywać uszkodzeń w systemie odpornościowym, zanim osoba zakażona zacznie chorować. To, że ktoś jest zakażony HIV, nie musi oznaczać, iż ma AIDS ani że wkrótce będzie poważnie chory, lecz z obserwacji wynika, że większość osób zakażonych wirusem HIV choruje na AIDS. Znane są dwie odmiany tego wirusa: -1 i uważany za łagodniejszy HIV-2. Wirus HIV zbudowany jest z białka i kwasu, RNA.
Największe stężenie wirusa HIV występuje w krwi i spermie. Wirus dostaje się do krwiobiegu ludzkiego przez błony śluzowe oraz w wyniku bezpośredniego kontaktu z krwią zarażonego.

ZAKAZENIE SIĘ WIRUSEM
Najwięcej nowych zakażeń wirusem HIV występuje u osób w wieku od 15-40 lat
Najskuteczniejszym środkiem profilaktycznym chroniącym przed zakażeniem wirusem HIV jest wierność pomiędzy zdrowymi partnerami. Najbardziej narażeni są na zakażenie narkomani, prostytutki, homoseksualiści.
Wirusem HIV można zarazić się na trzy sposoby:
- drogą płciową
- przez krew
- matka-płód

o Droga płciowa jest najbardziej powszechną drogą rozprzestrzeniania się HIV u dorosłych. HIV może występować w spermie lub w wydzielinach z żeńskich narządów płciowych. Do zakażenia dochodzi najłatwiej wówczas, gdy tkanki w obrębie narządów płciowych są uszkodzone lub stosunek płciowy odbywa się w okresie miesiączki. Szczególnym ryzykiem są obciążone stosunki analne, gdyż błona śluzowa odbytu jest podatna na mikrourazy. Ze względu na budowę i fizjologię narządów płciowych, kobiety są bardziej narażone na zakażenie.

o Zakażenie może nastąpić przez przetoczenia zakażonej krwi lub preparatów krwiopochodnych, przeszczepy, sztuczne zapłodnienie oraz używanie zakażonych igieł i strzykawek. W Polsce odsetek zakażonych w wyniku działań medycznych jest niski i wynosi mniej niż 1%. Przenoszenie wirusa przez zakażone igły i strzykawki jest bardzo ważnym problemem wśród narkomanów stosujących narkotyki dożylne. Ryzyko jest szczególnie duże, gdy używają oni niesterylnego sprzętu. Bardzo Korzystanie z używek typu alkohol lub narkotyki może spowodować złą ocenę sytuacji lub brak odpowiedniej ostrożności w niektórych sytuacjach, a to może to zwiększyć ryzyko zakażenia HIV.

o Istnieją trzy możliwe drogi zakażenia matka-płód: wewnątrzmacicznie (przejście wirusa przez łożysko), przez ekspozycję płodu na krew w trakcie porodu oraz w okresie poporodowym w czasie karmienia. Najczęściej dochodzi do przekazania HIV podczas porodu. Warto podkreślić, że ryzyko zakażenia dziecka jest największe w okresie 2-4 tygodni od momentu zakażenia matki lub wtedy, gdy jest ona w zaawansowanym stadium choroby.

Nie ma dowodów, że HIV przenosi się drogą oddechową czy pokarmową, przez owady, żywność, wodę, pot czy łzy, wskutek korzystania ze wspólnej ubikacji, tych samych przedmiotów, takich jak telefon czy używana odzież.
Należy podkreślić, że HIV szerzy się w ściśle określonych sytuacjach, którym można zapobiec, np. przez stałego, zaufanego partnera.


PRZEBIEG CHOROBY
Krótko po zakażeniu może wystąpić ostra choroba retrowirusowa, która charakteryzuje się ostrą wiremią. W tym czasie osoba zakażona jest szczególnie niebezpieczna dla innych. Wynik testu może być wówczas jeszcze ujemny ze względu na tzw. okienko serologiczne.
Kliniczne objawy ostrej choroby retrowirusowej to: ból głowy, kaszel, nocne pocenie się, gorączka, powiększenie węzłów chłonnych. Najczęściej objawy te określane są jako zespół mononukleozopodobny, a okres ten trwa 2-4 tygodnie. Po tej fazie mogą długo nie występować żadne zauważalne objawy chorobowe. Taki bezobjawowy okres może trwać od 6 miesięcy do 12 lat i dłużej. Utrudnia to prawidłową profilaktykę zakażeń. Osoba nieświadoma własnego zakażenia może wówczas przenosić wirusa HIV na innych. Dane oparte na badaniach osób zakażonych, (przeprowadzonych głównie w Stanach Zjednoczonych) dowodzą, że średnio po 10 latach od momentu pojawienia się infekcji, 50% zakażonych choruje na AIDS.
Kolejną fazą rozwoju zakażenie jest okres występowania tzw. schorzeń wskaźnikowych (stwierdzono istnienie ok. 29). Są to choroby oportunistyczne związane z HIV. Najczęściej diagnozuje się:

cytomegalia, CMV
zapalenie płuc pneumocystozowe,
gruźlica (50-60% zakażonych),
mięsak Kaposiego,
kandydoza ustna, przełyku, oskrzeli lub płuc, pleśniawki,
opryszczka (owrzodzenie utrzymujące się ponad miesiąc),
grzybica pochwy,
rak szyjki macicy i inne nowotwory


HIV I AIDS NA ŚWIECIE I W POLSCE
Obecnie AIDS ma charakter pandemii, która obejmuje swym zasięgiem wszystkie kontynenty świata.
W Polsce (w porównaniu z innymi krajami) stwierdzenie pierwszych przypadków, zakażenia HIV i zachorowania na AIDS nastąpiło z kilkuletnim opóźnieniem. Pierwsze zakażenia zarejestrowano w 1985 roku, a pierwsze zachorowania na AIDS rok później. W początkowych latach dominowały zachorowania wynikające z zakażeń poprzez stosunki homoseksualne. Od 1991 roku pojawił się problem zachorowań wśród narkomanów.

W ciągu kilkunastu lat rozwoju epidemii HIV AIDS na świecie i w Polsce można odnotować następujące tendencje:
o obniżenie średniego wieku zakażonych,
o wzrost liczby kobiet wśród zakażonych,
o wzrost częstości zakażeń drogą kontaktów heteroseksualnych,
o wzrost liczby zachorowań na AIDS,

TOLERANCJA I ŚWIADOMOŚĆ
Dane WHO mówią, iż aktualnie większość zakażeń HIV następuje na skutek kontaktów heteroseksualnych. Mimo to nadal panuje mylne przekonanie, że HIV to problem narkomanów i homoseksualistów, a osobom spoza tych grup nie grozi zakażenie, dlatego tak ważnym problemem jest uświadamianie, szczególnie młodym, jakie są drogi zakażenia wirusem HIV.
Ludzie żyjący z HIV mają prawo do tolerancji tak jak my.
Ludzie żyjący z HIV mają obowiązek nie na narażać innych na jakiekolwiek ryzyko zakażenia. Tolerancja wobec nosicieli wirusa HIV i chorych na AIDS powinna oznaczać pełne akceptowanie ich w życiu społecznym z zachowaniem niezbędnych środków bezpieczeństwa. Czerwona wstążeczką to symbol solidarności z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS, ich rodziną i przyjaciółmi, symbolizuje również walkę z wirusem.


„bez względu na to
jak się ubierasz,
jakiej słuchasz muzyki,
czy masz długie, czy krótkie włosy
w dowolnym kolorze,
gdzie mieszkasz i z kim się przyjaźnisz,
bez względu na to, o czym marzysz
i jaka czeka Cię przyszłość,
daj sobie szansę na życie bez
HIV-a”



BIBLIOGRAFIA:
http://www.aids.gov.pl/
encyklopedia WIEM
http://www.free.of.pl/a/aids/
i inne