Urbanizacja

Pojęcie urbanizacja może być różnie rozumiane. Z demograficznego punktu widzenia urbanizacja to koncentracja ludności w miastach. W aspekcie osadniczym urbanizacja to:
- koncentracja funkcji miejskich;
- rozwój istniejących miast;
- przekształcanie się osad miejskich w wiejskie;

- powstawanie nowych miast;
- tworzenie aglomeracji miejskich;
- przemiany w zakresie organizacji osiedli ( rozwój budownictwa wielokondygnacyjnego)
Proces urbanizacji rozumiany z punktu widzenia przemian społeczno-kulturowych to rozpowszechnienie się tzw. miejskiego stylu życia.
W geografii osadnictwa wyróżnia się dwa podstawowe typy ludności: wiejską i miejską.

Urbanizacja po II wojnie światowej:
Po II wojnie światowej szczególnie szybko rozwijały się miasta, gdzie zaczęły powstawać nowe zakłady przemysłowe. Lata 50-te przyniosły pierwsza fale wzrostu ludności miejskiej, co było spowodowane napływem ludności wsi do miast, wzrostem przyrostu naturalnego i zmiana granic miast. Głównym obszarem napływu ludności był Górny Śląsk i duże miasta, takie jak Warszawa, Kraków, Łódź. Drugi etap przypada na lata 70-te, jednak nie jest on już tak silny. Głównym kierunkiem migracji wieś-miasto stały się miasta wybrzeża. Migracje wewnętrzne ograniczył dopiero kryzys gospodarczy lat 80-tych. Na te lata i na lata 90-te przypada stagnacja współczynnika urbanizacji.
Obecnie w miastach mieszka 62% ludności Polski. W Polsce jest 860 miast. Miast powyżej 200 tyś. mieszkańców jest 20, a powyżej 100 tyś. jest 43
( mieszka tam 30% ludności).
Największe miasta:
- Warszawa - 1 600 000 - Łódź - 818 000 - Kraków - 740 000
- Wrocław - 640 000 - Poznań - 580 000
Cechy urbanizacji:
pojęcie miasta – określa się za pomocą różnorakich kryteriów

- kryteria prawno – administracyjne – miastem jest osada, która została uznana za miasto przez właściwy organ prawny (uzyskała prawa miejskie)
- kryteria fizjonomiczne – wyróżniają miasta na podstawie cech zewnętrznych (typ zabudowy, architektura)
- ekonomiczne – za podstawowy wyznacznik uznają strukturę zatrudnienia mieszkańców (w sektorach pozarolniczych)
- infrastrukturalne – czynnikiem decydującym w tym przypadku jest stopień rozwoju infrastruktury miejskiej (kanalizacja, siec ciepłownicza, energetyczna oraz komunikacji miejskiej)
- socjalne – stopień upowszechnienia miejskiego stylu życia
- kulturalne – koncentracja ośrodków naukowych i centrów kulturalno-oświatowych oraz ich oddziaływanie na obszary sąsiadujące
- wielkościowe – najczęściej wykorzystywane w studiach porównawczych mimo, że w poszczególnych krajach liczba mieszkańców powyżej której daną osadę uważa się za miasto jest zróżnicowana. Nieco kuriozalny może się wydać przykład Kuby, kraju, który swego czasu wykazywał znaczny stopień urbanizacji. Wynikało to z przyjętego nieco specyficznego kryterium.