I i II deklinacja rzeczownika

I DEKLINACJA RZECZOWNIKA

- rzeczowniki rodzaju żeńskiego, w N.sg. -a, w G.sg. –ae, (są zakończone w, N.sg. –E w G.sg. –es)
- rzeczowniki rodzaju męskiego oznaczające zawód lub imię męskie w N.sg. -a w G.sg. –ae, ( są zakończone w N.sg. –es,-as w G.sg. –ae)
- grupa rzeczowników pochodzenia greckiego, która może być rodzaju męskiego albo żeńskiego,

Nazwy własny np. Imiona, mają tylko jedną liczbę !!!

Mensa, mensae- stół
Nauta, natae- żeglarz
Agricola, agricolae- rolnik
Poeta, poetae- poeta
Icola, icolae- mieszkaniec
Collega, collegae- kolega
Ascites, ascitae- puchlina brzuszna
Diabetes, diabetae- cukrzyć
Phidias, Phidiae- Phidiasz
Archidias, Arichidiae- Archidiasz
Aeneas, Aeneae- Eneasz
Systole, systoles- skurcz
Diastole, diastoles- rozkurcz

WYJĄTKI:
- przy połączeniu z wyrazami: pater, mater, filia, filius, w G.sg. przyjmuje końcówkę –as,
- jeżeli dea ma się spotkać z deus, a filia z filius w D. lub Abl.pl. wtedy żeńska postać obu wyrazów zamiast –is, przyjmuje końcówkę –abus.

PRZYMIOTNIKI DEKLINACJI I:
(odmieniają się identycznie jak rzeczowniki)

Magna - duża aegra - chora
Parva - mała rotunda - krągła
Rubra - czerwona alta - wysoka
Nigra - czarna

II DEKLINACJA RZECZOWNIKA

- rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone w N.sg. –us, -er (-r) w G.sg. –i,
- rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone w N.sg. –um w G.sg. –i,
- grupa rzeczowników pochodzenia greckiego rodzaju nijakiego zakończona w N.sg. –on w G.sg. –i,

N. hort-us hort-i N. puer puer-i
G. hort-i hort-orum G. puer-i puer-orum
D. hort-o hort-is D. puer-o puer-is
Acc. hort-um hort-as Acc. puer-um puer-os
Abl. hort-o hort-is Abl. puer-o puer-is
V. hort-e hort-i V. puer puer-i

N. ager agr-i N. vir vir-i
G. agr-i agr-orum G. vir-i vir-orum
D. agr-o agr-is D. vir-o vir-is
Acc. agr-um agr-os Acc. vir-um vir-os
Abl. agr-o agr-is Abl. vir-o vir-is
V. agr agr-i V. vir vir-i

N. templ-um templ-a N. pharmac-on pharmac-a
G. templ-i templ-orum G. pharmac-i pharmac-orum
D. templ-o templ-is D. pharmac-o pharmac-is
Acc. templ-um templ-as Acc. pharmac-on pharmac-a
Abl. templ-o templ-is Abl. pharmac-o pharmac-is
V. templ-um templ-a V. pharmac-on pharmac-a

Oculus. Oculi- oko
Hortus, horti- ogród
Ager, agri- pole, rola
Culter, culti- nóż
Vir, viri- mąż
Medicamentum, medicamenti- lekarstwo
Pavimentum, pavimenti- podłoga
Skeleton, sceleti- szkielet

WYJĄTKI

RODZAJU ŻEŃSKIEGO:
Bolus, boli- gałka atomus, atomi- atom
Alvus, alvi- żołądek dialectus, dialecti- dialekt
Humus, humi- ziemia pharagraphus, pharagraphi- paragraf
Diamiter, diamitri- wymiar dyphtongus, dyphtongi- dyftong
Methodus, methodi- metoda
Periodus, peridi- okres
Crystalius, crystali- kryształ

RODZAJU NIJAKIEGO:
Pelagus, pelagi- morze
Vulgus, vulgi- lud
Virus, viri- jad

WYJĄTKI W ODMIANIE:
Imiona męskie zakończone w N.sg. –ius mają:
G.sg. –ii, -i,
V.sg. –i,
meus- mój ( zaimek dzierżawcy 1 osoby sg. Rodzaju męskiego)
V.sg. mei
3. filus, fili- syn
V.sg. fili
4. deus, dei- Bóg
a) V.sg. deus
b) N.V.pl. dei, dii
c) D.Abl.pl. deis, diis
5. locus, loci- miejsce
W pluralis MAŁE MIEJSCA- locus, loci,
DUŻE MIEJSCA- locum, loci,

PRZYMIOTNIKI DEKLINACJI II

Urodzajna ziemia
N. hum-us frugifer-a hum-i frugifer-ae
G. hum-i frugifer-ae hum-orum frugifer-arum
D. hum-o frugifer-ae hum-is frugifer-is
Acc. hum-um frugifer-am hum-os frugifer-as
Abl. hum-o frugifer-a hum-is frugifer-is
V. hum-e frugifer-a hum-i frugifer-ae

N. de-us me-us de-i me-i
G. de-i me-i de-orum me-orum
D. de-o me-o de-is me-is
Acc. de-um me-um de-os me-os
Abl. de-o me-o de-is me-is
V. de-us mii de-i me-i