Stymulująca i terapeutyczna rola zabawy i stadia zabaw

Maria Kielar Turska i B. Muchacka –„Stymulująca i terapeutyczna rola zabawy”

Stadia zabawy społecznej:
1. Zabawa nieustrukturalizowana – dziecko obserwuje otoczenie i bawi się czymś co zwróci jego uwagę. Jeśli nic nie zwróci jego uwagi to bawi się jakąś swoją cześcia ciała.
2. Bierna obserwacja – dziecko obserwuje zabawę innych dzieci, ale się z nimi nie bawi. Czasem zadaje pytania innym dzieciom bawiącym się.
3. Niezależna zabawa – dziecko bawi się samo. Czasem wymienia z innymi dziećmi swoje uwagi i zdania.
4. Zabawa równoległa – dziecko bawi się samo w to samo co inne dzieci lub tymi samymi zabawkami.
5. Zabawa kooperacyjna – dziecko bawi się z innymi, ale nie podporządkowuje swoich zainteresowań celom grupy.
6. Zabawa zorganizowana – dziecko bawi się z grupą posiadającą określony cel i samo również podporządkowuje się temu celowi.

Stadia zabawy poznawczej:
1. Zabawa sensomotoryczna – dotyczy własnego ciała, ruchy mięśni sprawiają przyjemność.
2. Zabawa konstrukcyjna – manipulacja na przedmiotach w celu stworzenia czegoś nowego.
3. Zabawa dramatyczna – odgrywanie w zabawie roli, udawanie bycia kimś.
4. Zabawa z regułami

Stadia rozwoju zabawy dziecka:
1. Zabawa funkcjonalna – stadium I obu wymienionych wcześnie zabaw (zabawa nieustrukturalizowana i sensomotoryczna).
2. Zabawa intuicyjna – dziecko bawi się w celu odkrycia lub stworzenia czegoś najpierw samo, potem często z innymi dziećmi(zabawa konstrukcyjna, niezależna, równoległa i bierna obserwacja).
3. Zabawa strukturalna – zabawa kooperacyjna i zabawa dramatyczna.
4. Zabawa formalna – zabawa zorganizowana i zabawa z regułami.

Wpływ zabawy na stymulowanie rozwoju dziecka:
Zabawy podejmowane w zespole sprzyjają wzmocnieniu stabilizacji uczuciowej i wzbogacaniu repertuaru umiejętności interpersonalnych. Dzieci uczą się negocjowania, uzgadniania stanowisk, odkrywają, że każdy jest ważny i ma swoje para i obowiązki.
Zabawy ruchowe pozwalają na pozbycie się wewnętrznego napięcia, niepokoju, zahamowań.
Zabawy tworzywami bezkształtnymi ułatwiają dzieciom rozładowanie napięcia spowodowanego nadmiernym pobudzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Wyzwalają formy aktywności proste. Wpływają dodatnio na równowagę wewnętrzną, przeciwdziałają nadwrażliwości, niepokojowi, zahamowaniu i agresywności. Dzieci angażują się w działanie. Pobudza potencjał twórczy, poczucie sprawstwa.
Zabawy dramatyczne mają charakter aktywności spontanicznej. Mogą pomóc dzieciom w odkrywaniu i badaniu ich własnych możliwości oraz w odkrywaniu i badaniu środowiska. Uwrażliwiają dzieci na ludzi, na świat zewnętrzny.


Podsumowanie:
Zabawy mogą sprzyjać rozwojowi u dzieci pozytywnego obrazu własnej osoby, poczucia własnej wartości, mogą wzbogacać życie uczuciowe dziecka, zasób posiadanych przez nie środków ekspresji uczuć, wzmacniać stabilizację uczuciową, samodzielność dzieci, rozwijać umiejętności interpersonalne.