Rzym

Romulus i Remus - Legendarni bracia bliźniacy, którzy odegrali niepoślednią rolę w założeniu Rzymu. Według rzymskich historyków, przede wszystkim Liwiusza, Romulus był wnukiem króla miasta Alba Longa (dziś. Castel Gandolfo), Numitora. Brat Numitora, Amuliusz, (łac. Amulius), dokonał zamachu stanu, króla uwięził, a jego córce Rei Sylwii (łac. Rhea Silvia) nakazał zostać westalką i żyć w celibacie.Rea Sylwia zaszła jednak w ciążę i powiła bliźnięta, dwóch chłopców, których nazwano Romulus i Remus. Ich ojcem miał być nie, kto inny, tylko bóg Mars. Niemniej Amuliusz rozkazał dzieci utopić w rzece. Wrzucony jednak do wody koszyk z nimi popłynął z prądem i utknął w jednej z zatoczek. Płacz dzieci usłyszała wilczyca, która zaczęła regularnie odwiedzać zatoczkę, by karmić dzieci własnym mlekiem. Wilczycę wyśledził pasterz królewski, znalazł koszyk z dziećmi i zaadoptował je. Wilczyca jest z tego powodu nieoficjalnym symbolem Rzymu

REFORMY SERWIAŃSKIE - Reformy te, choć zapoczątkowane przez króla Serwiusza , wprowadzano zapewne stopniowo przez dłuższy okres, prawdopodobnie na przestrzeni IV wieku p.n.e. Dzieliły one całą wolną ludność na klasy majątkowe (classes), te zaś wystawiały odpowiednią liczbę centurii.

Co pięć lat przeprowadzano spis wszystkich obywateli, oszacowywano ich majątki (census) i przydzielano do odpowiedniej klasy. Podział na klasy był dla plebejuszy wielkim osiągnięciem, włączył ich do narodu rzymskiego i umożliwił udział w komicjach centurialnych oraz trybusowych, nakładał też na nich jednakowy z patrycjuszami obowiązek służby wojskowej oraz jednakowe ciężary podatkowe.

Reformy Serwiańskie wprowadziły oligarchiczny ustrój państwa. Od ich wprowadzenia, możliwość decydowania o losach państwa została uzależniona od wielkości posiadanego majątku, gdyż klasa najbogatsza posiadała 98 ze 193 centurii zgromadzenia ludowego.

I secesja plebsu na Mons Sacer - Pierwszym osiągnięciem plebejuszy było utworzenie funkcji trybunów plebejskich. Tradycja rokuje to wydarzenie na rok 494 p.n.e. i wiąże z pierwsza secesja plebsu. Wyjście plebejuszy poza pomperium Rzymu oznaczała próbę utworzenia własnego civitas (miasto) – przeciwstawionej patrycjuszom. Rezultatem tych zamierzeń stało się utworzenie własnych urzędów plebejskich; trybunów, później zaś edyktów. Ośrodkiem ich działania był Mons Aventinus. Plebejusze osiągnęli swój cel powołano dwóch trybunów plebejskich ( ich zadaniem było dbanie o bezpieczeństwo swych podopiecznych przed bezprawiem patrycjuszy).

Pierwsza wojna punicka toczyła się między Kartaginą i Rzymem w latach 264-241 p.n.e. Działania wojenne prowadzono początkowo wyłącznie na terenie Sycylii, gdzie Kartagińczycy dominowali nad zachodnią częścią wyspy, zaś wschodnia i południowa stanowiły część tzw. Wielkiej Grecji. W późniejszym okresie do walk doszło także na macierzystych terytoriach Kartaginy w Afryce północnej. Zakończyła się podbiciem sycylijskich kolonii greckich przez Scypiona Starszego oraz zrzeczeniem się przez Kartaginę w traktacie pokojowym swych posiadłości na Sycylii na rzecz Rzymu. Sycylia stała się pierwszą kolonią Republiki.

Druga wojna punicka toczyła się w latach 218-201 p.n.e. między Kartaginą i Rzymem .Prowadzona była na Półwyspie Iberyjskim, w Italii i Afryce. Jej główną postacią był Hannibal, wódz kartagiński z rodu Barkasów. Pretekstem do wojny było zaatakowanie przez Hannibala Saguntu , miasta-państwa sprzymierzeńca Rzymu na obecnym wybrzeżu katalońskim. Hannibal przeprawiwszy się ze swoją armią przez Alpy postanowił zaskoczyć Rzymian od północy. Mimo wyczerpującej przeprawy przez góry (armia straciła m. in. wszystkie słonie bojowe) odniósł szereg imponujących zwycięstw (bitwa nad Jeziorem Trazymeńskim, bitwa pod Kannami), jednak nie umiał wykorzystać swojej przewagi militarnej. W tym czasie Rzymianie najpierw przystąpili do pacyfikacji kartagińskich posiadłości w Hiszpanii, a potem za radą Scypiona Młodszego zaatakowali serce Kartaginy w Afryce, co spowodowało odwołanie armii Hannibala z Italii. W 202 roku p.n.e. Scypionowi udało się pokonać Hannibala w bitwie pod Zamą .Po wojnie Rzym zagarnął posiadłości iberyjskie. Kartagina zmuszona była zniszczyć swoją flotę i przekazać część posiadłości afrykańskich mauretańskim sprzymierzeńcom Rzymu.

Skutki wojen punickich Skutków wojen punickich było wiele. Najważniejsze z niech to: utwierdzenie supremacji Rzymu w Italii, zdobycie nowych terytoriów, ostrzejsze karanie nielojalnych sprzymierzeńców, zmiana uzbrojenia armii oraz zasad strategii walki, oraz znaczne osłabienie wpływów Kartaginy.

OPTYMACI, w starożytnym Rzymie konserwatywne ugrupowanie polityczne w końcu II i w I w. p.n.e., reprezentujące interesy najbogatszej, rządzącej warstwy i broniące wpływów senatu; przeciwnicy popularów; najwybitniejsi przedstawiciele: Sulla i Pompejusz Wielki.

POPULARZY, w starożytnym Rzymie stronnictwo polityczne reprezentujące interesy rolników i plebsu miejskiego ukształtowane w okresie działalności braci Grakchów (133-121 p.n.e.); przeciwnicy optymatów; popularzy walczyli o reformy rolne i demokratyzację ustroju; główni przedstawiciele: bracia Grakchowie, Cynna, Mariusz, Cezar.

PROCES WERRESA (73-71 p.n.e)

Gajuszowi Werresowi zarzucono ździerstwa, jakie dokonał w prowincji, de repetundis.

Sycylijska ludność poprosiła o pomoc Cycerona w roli oskarżyciela, w końcu jako niedawny kwestor miał obowiązek bronienia „swej” prowincji, a nadużycia Werresa były tak dostatecznie wielkie, by je potępić. Choć Werresa bronili najznakomitsi optymaci Cyceron widźiał ze tym razem ma okazje jak nigdy wcześniej zobowiązać sobie Pompejusza, który właśnie na rok 70 p.n.e. Został wybrany konsulem budującym nowa przyszłość na elementach popularystycznycj. Werresa został wygnany nim proces został zakończony.

Cyceron bardzo przejęty całym procesem opracował materiał do publikacji. Który składał się z 5 ksiąg? Pierwsza przypomina o danych z poprzedniego życia i działalności skazanego. Druga omawia nadużycia na Sycylii. Trzecia obciąża go oskarżeniem za nadużycia w sprawie dostaw zboża. Czwarta na temat dziel sztuki, która oskarża Werresa o kradzież. Piąta, ostania mówi o stosowaniu kar cielesnych wobec ludzi posiadających obywatelstwo Rzymu.

NADZWYCZAJNA POZYCJA POMPEJUSZA

Zwiazany z ugrupowaniem antysullanskim w Rzymie. Przywrócił władze trybunatu i praw potomstwu proskrybowanych. Uchodzący za najpotężniejszego wodza w dziejach Rzymu. Na wschodzie uważany za Nowego Aleksandra. Jego największym sukcesem było odebranie władzy jako wodza Lukullusowi, który prowadził wówczas wojnę z Mitrydatesem. Do oddania władzy,doszło, kiedy armia sprzeciwiła się wprowadzeniu surowej dyscypliny i ograniczenie możliwości grabieży. W Rzymie doszło do zażartej walki przeciw Lukullusowi ,dążący do zmiany dowództwa żołnierzy zostali wysłuchani.

Odtąd Pompejusz stal się dowódca na wschodzie. Pompejusz bez trudu opanował Sycylie, kładąc w ten sposób koniec resztkom państwa Seneków tworząc na jego obszarze wiele prowincji i państw zależnych od Rzymu, a następnie wyruszył do Judei i zdobył Jerozolimę. Dzięki podbojom

Pompejusza granice państwa rzymskiego przesunęły się znacznie na wschód, stykając się bezpośredni z państwem partyjskim. Skłócony z senatem, zawarł nieformalne porozumienie z Krassusem i Cezarem tzw. „potwor trójgłowy” po śmierci Krassusa doszło do wojny między Pompejuszem Wielkim a Cezarem po klęsce pod Farsalos (48 r.) Pompejusz Wielki uszedł do Egiptu, gdzie został zamordowany.

PODBÓJ GALLI PRZEZ CEZARA

W 58 r p.n.e. Cezar objął jako prokonsul namiestnictwo Gali Przedalpejskiej. To wydarzenie sprawiło ze postanowił opanować całą niepodległa dotad Galię. Wkroczył jako sojusznik Plemienia Eduów, szybko podbił ziemie Helwetów. W 57 roku p.n.e. Podbił już północno – wschodnia część kraju. 56 r p.n.e. Ogłosił swój sukces, opanował już cale ziemie Galijskie. W 52 roku p.n.e.

Wybuchło wielkie powstanie antyrzymskie. Na czele powsatnie staną wielki wódz Arwenów, Wercyngetoryks. Pozycja Cezara była zagrożona. Do wielkiej walki doszło w Alezji. Po ciężkiej bitwie, w 51 roku p.n.e. Cezar odzyskał panowanie. Podbój tych ziem otworzył nowy rozdział w dziejach plemion Celtyckich.