Narkotyki

Większość środków uzależniających, negatywnie wpływa na funkcje mózgu, nawet jeśli są zażywane wyłącznie w celach towarzyskich. Substancje uzależniające upośledzają zdolności mentalne, takie jak myślenie, koncentracja, czuwanie, dobre samopoczucie, odczuwanie emocji i świadomość. Są to substancje psychotropowe, co oznacza że działają na ośrodkowy układ nerwowy i mają swoisty i wybiórczy wpływ na procesy psychiczne. Niemal w każdej kulturze i społeczeństwie na całym świecie ludzie zażywają środki psychotropowe. Różnią się tylko ich rodzaje i przyczyny zażywania.

Każdy środek psychotropowy stosowany zbyt często lub w nadmiernych ilościach może mieć szkodliwy wpływ na zażywającą go osobę i ewentualnie na osoby przebywające w jej otoczeniu. Właśnie z tego powodu społeczeństwa starają się kontrolować stosowanie narkotyków i leków zawierających narkotyki, przy pomocy nakazów tradycji, zasad religijnych, zwyczajów społecznych i ogólnie obowiązujących przepisów prawnych.

W wielu krajach zachodnich kokaina i heroina są nielegalne. Marihuana jest również nielegalna, choć obecnie traktuje się ją chyba bardziej pobłażliwie niż w przeszłości.

Tymczasem w wielu częściach Afryki Północnej palenie marihuany jest czynnością społecznie akceptowaną i odbywa się zupełnie otwarcie. W pewnych częściach Ameryki Południowej ludzie zażywają kokainę niemal tak swobodnie jak Brytyjczycy popijają herbatę, natomiast w niektórych rejonach Azji nie łamiąc prawa można brać opium, które wszak zawiera uzależniającą heroinę.

Częstym powodem zażywania narkotyków są spotkania towarzyskie, zapoczątkowane pogawędką nad szklanką kawy, a zakończone wieczornym wyjściem do baru. Narkotyk pomaga się „wyluzować”, sprawia że człowiek jest przyjaźnie nastawiony do towarzystwa, rozmowny i odprężony. Zdaje się dawać chwilą wytchnienia, okresową ucieczkę od zmartwień i kłopotów. Ludzie często usiłując uciec od rozmaitych problemów: stresu, braku pieniędzy, nadmiaru bądź braku pracy, rozbitego domu, złamanych przyjaźni i tak dalej. Jednak niektórzy całkowicie próbują oderwać się od rzeczywistości. Nie potrafią sobie poradzić z realnym życiem i sięgają po narkotyki w nadziei stworzenia idealnego świata.

Kolejną pospolitą przyczyną „brania” jest presja grupy. Człowiek, najczęściej młody, zaczyna zażywać narkotyki, ponieważ to samo robią jego rówieśnicy. Każdy członek grupy dostosowuje się do panujących w niej zwyczajów.

Następną przyczyną może być chęć spróbowania czegoś „nowego” a zarazem nielegalnego. Młodzi ludzie sięgają najczęściej najpierw po marihuanę i haszysz, a później po coraz mocniejsze narkotyki takie jak np. amfetamina, LSD, kokaina itd.

„Co za dużo to niezdrowo” – przysłowie to bez wątpienia odnosi się także do narkotyków. Organizm i umysł ponoszą duże szkody pod wpływem długotrwałego brania, lub zażywania zbyt dużych jednorazowych ilości – czyli przedawkowania.

Poważnym problemem jest fakt, że wiele narkotyków wywołuje nałóg. Rozróżniamy uzależnienia psychiczne i fizyczne. Uzależnienie psychiczne związane jest głównie z funkcjonowaniem umysłu. Nałogowiec czuje, że nie może żyć myśleć bez narkotyku. Uzależnienie fizyczne polega na tym że nerwy, mięśnie, serce i inne narządy nie mogą funkcjonować bez narkotyku.

Pozbawiony narkotyku narkoman odczuwa fizyczne i psychiczne objawy abstynencji. Mogą to być drgawki, pocenie się, skurcze i bóle mięsni, halucynacje (niezgodne z rzeczywistością wrażenie wzrokowe i dotykowe), utrata świadomości, a nawet konwulsje prowadzące do śmierci. Ponadto organizm stopniowo przyzwyczaja się do pewnych narkotyków. W celu uzyskania tego samego efektu trzeba zażywać coraz większe ilości danej substancji. Zjawisko to nosi nazwę tolerancji.

Ryzyko dla zdrowia niesie też sposób zażywania narkotyków. Wdychanie kokainy przez nos może uszkodzić sam nos jak i drogi oddechowe. Wstrzykiwanie heroiny używaną strzykawką lub igła może być przyczyną zapalenia wątroby czyli AIDS.

Narkotyki często kojarzą się z łamaniem prawa. Napady na przechodniów, włamania i inne przestępstwa bywają popełnione przez narkomanów potrzebujących pieniędzy do zapewnienia sobie kolejnych dawek upragnionej substancji. Jest to szczególnie widoczne w przypadku narkotyków silniejszych, wywołujących poważne uzależnienia, które często są również najdroższe.

Jest kilka sposobów na zerwanie z nałogiem czy uzależnieniem. Są t między innymi:
- zażywanie innych, specjalnych leków pod nadzorem lekarza
- Poddanie się psychoterapii czy innej formie leczenia „duchowego”
- zapisanie się do grupy samopomocy lub wejście w grono osób, którym udało się zerwać z nałogiem
- rehabilitacji w ośrodku odwykowym wyrwanie się z środowiska zachęcającego do kontynuowania nałogu
- Połączenie wyżej wymienionych czynności