Dojście komunistów do władzy w Polsce w latach 42-47.

W styczniu 1942 roku w Polsce powstała Polska Partia Robotnicza. Została założona przez członków tzw. grupy inicjatywnej, która zdesantowała na ziemie polskie z polecenia Józefa Stalina. Partia głownie głosiła hasła namawiające do walki z niemieckim okupantem, przez co szybko zyskiwała w sobie poparcie wśród „prostych” Polaków. Oprócz głoszenia typowo patriotycznych haseł zadaniem partii było prowadzenie działalności propagandowej oraz działań wojskowych takich by jak w najkrótszym czasie wprowadzić system komunistyczny i bliską współpracę z Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich. PPR było nie uznawało rządów Rzeczpospolitej na uchodźstwie ani Polskiego Państwa Podziemnego.

Komunistyczna Partia Polityczna decyzją III Międzynarodówki została rozwiązana w 1938 roku. Skutki tego były takie, że ruch komunistyczny w Polsce stracił legitymizację i PPR musieli przedstawić jako nową siłę walki z okupantem niemieckim. Narodowe oblicze i przyrost zwolenników partii przysłużyły się warunki okupacyjne oraz kominternowska taktyka „frontu wschodniego”. Zarówno Hitler jak i Stalin przysłużyli się do wymiany kadry w partii: Adolf Hitler poprzez zamykanie ludności żydowskiej w gettach, natomiast Józef Stalin poprzez morderstwa (słynął on z ostrej dyscypliny i często swoje rozkazy kończył stwierdzeniem „ Jeśli mnie zawiedziesz to skrócę Cię o głowę” – używając takich frazeologów zastraszał wszystkich w swoim otoczeniu poprzez co jego podwładni byli bardzo posłuszni i zdyscyplinowani). Takie ruchy przyczyniły się do tego, że na czele partii stanęli ludzie zupełnie nowi: działacze średniego szczebla o, na ogół, rdzennie polskiego pochodzenia. Kadry partyjne bardzo często ( jak nie zawsze) ulegały naciskom nowych sympatyków partii – głównie wiejskiej młodzieży, która namawiała do otwartej walki z okupantem.

Dzieje Polskiej Partii Politycznej można podzielić na dwa okresy: 1 trwa od wiosny 1943 roku do 15 XII 1948 a drugi od 15 XII 1948 roku do stycznia 1990 roku – część delegatów partii utworzyła Socjaldemokracje Rzeczpospolitej Polski. PPR od roku 1943 charakteryzuje się ścisłym realizowaniem linii komitetu: hasła szerokiego frontu narodowego, wespół z obozem londyńskim sprawia, że wysuwane są tylko postulaty demokratyczne, a nie socjalistyczne. W kwietniu 1943 roku następuje załamanie się rozmów PPR z Delegaturą Rządu, przez co partia zbliża się do praktyki jugosłowiańskiej – zaczyna głosić front narodowy od dołu tzn.: pod przewodnictwem komunistów. Analizowanie ideologii Polskiej Partii Robotniczej tylko przez pryzmat partyjnej publicystyki ukazuje nam prorosyjskie ugrupowanie nacjonalistyczne o radykalnym programie społecznym a nie partię marksistowsko – leninowską. W październiku 1942 roku prasa pisała o misji PPR. Jej uważała, że partii zadaniem jest realizowaniem celów ogólnonarodowych, którymi była zbrojna walka z okupantem czyli odzyskanie niepodległości. We francuskim piśmie działaczy Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald” można było przeczytać m.in.: „My młodzież Polska we Francji z całego serca pragniemy być w szeregach tych, co najbardziej i najcelniej będą bić i dobijać hitlerowską gadzinę”. Sojusz z ZSRR uzasadniono ideą solidarności słowiańskiej. Wanda Wasilewska już w „Apelu do narodu polskiego” na I Kongresie Wszechsłowiańskim w sierpniu 1941 roku nawoływała: „w tej walce muszą stanąć jak jeden, wszystkie narody słowiańskie. Nas hitleryzm nienawidzi najbardziej, nas głosi niegodnymi praw człowieka”

Narodowa wolta znalazła pewien oddźwięk wśród nie komunistów. Pierwszym okazał się płk Zygmunt Berling, który przystał na służbę na ziemiach ZSRR niedługo po klęsce wrześniowej. Stanąwszy na czele Dywizji kościuszkowskiej mógł wprowadzić w czyn swoje program polityczny, alternatywny wobec koncepcji formułowanych prze Centralne Biuro Komunistów Polskich. Program berlingowców zawarł w dokumencie znanym jako U tezy nr 1 („O co walczymy”) mjr Jakub Prywin. Tezy przewidywały sojusz z ZSRR, rekompensatę na zachód ( Pomorze, Śląsk ), za kresy wschodnie i tzw. „zorganizowaną demokrację” czyli kierowaniem państwem przez jedną partię. Berling zdegradowany z swojej pozycji przez radzieckich protektorów napisał list do Józefa Stalina, mówiący o tym by Stalin ratował Polskę z rąk „trockistów” – Żydów.

Przywódca nielicznych słowianofilów – gen Lucjan Żeligowski – jako członek emigracyjnej Rady Narodowej poparł projekt federacji polsko-czeskiej i układ z ZSRR. W roku 1942 wydał on broszurę mówiącą o jedności Słowian. KRN rozważała możliwość przekazania mu naczelnego dowództwa.

W przemówieniu na otwarcie I Zjazdu PPR w 1945 roku Gomółka mówił: „Polska Partia Robotnicza wyrosła z narodu polskiego. Z przeszłości wyzwoleńczo-niepodległościowych i społeczno-wyzwoleńczych ruchów narodu polskiego wzięliśmy najlepsze tradycje”, „PPR wraz z całym narodem będzie wiernie stała na straży niepodległości i suwerenności Polski”, „Przyjęcie władzy przez komunistów było sprawdzianem weryfikującym szczerość patriotycznych intencji PPR”.

Komuniści w dalszym ciągu pozostawali uzależnieni od ZSRR co najbardziej dało się odczuć na kresach wschodnich poprzez ich zrzeszenie. To było największym „urwiskiem” do przeskoczenia prze PPR by uwiarygodnić swoje patriotyczne intencje.

Reformy społeczne realizowane przez komunistów nie odbiegały w zasadzie od postulatów zgłaszanych choćby przez Radę Jedności Narodowej . Nacjonalizacja w Polsce obięła głównie własność niemiecką oraz „bezpańską” i przeprowadzana była spontanicznie przez załogi, co charakteryzowała ustawa z 23 I 1946r. Wyłącza ona spod nacjonalizacji mienie obywateli niemieckich narodowości polskiej.