Nerwica i jej odmiany

NERWICA
Objawy zaburzeń nerwicowych są bardzo zróżnicowane. Być może zdarza Ci się przeżywać czasem lęk, smutek, silne rozdrażnienie lub zmęczenie bez powodu, utratę sił witalnych, problemy z koncentracją, zmniejszoną efektywność w pracy albo też odczuwasz niczym nieuzasadnione dolegliwości fizyczne: ból głowy, drżenie rąk, nadmierną potliwość, nagłe skurcze mięśni, bóle żołądka, problemy ze snem. Takie objawy towarzyszą każdemu w ważnych sytuacjach życiowych: ślub, rozwód, pojawienie się w rodzinie dziecka, utrat bliskiej osoby. Takie objawy mogą też towarzyszyć okresowi dojrzewania czy pokwitania. Czasem też są efektem zwykłego przemęczenia - nadmiar pracy, obowiązków trudnych do pogodzenia, działanie w warunkach dużego ryzyka i dużej odpowiedzialności. Jeśli jest to stan krótkotrwały, nie ma w nim niczego szczególnego - należy Ci się trochę odpoczynku, relaksu. Twoja psychika ma duże możliwości radzenia sobie z problemami. Jednak jeśli zauważasz, że problemy takie trwają zbyt długo, zamiast ustępować nasilają się i zaczynają negatywnie wpływać na Twoje życie, być może masz nerwicę.


Zaburzenia nerwicowe są plagą naszych czasów. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że coraz częściej żyjemy w warunkach, które sprzyjają ich rozwojowi: napięcie wynikające z trudnych warunków życiowych, konieczność pracy w pośpiechu i pod silną presją szefa lub klienta, zmiany kulturowe, do których nie zawsze umiemy się przystosować, konieczność dokonywania ważnych wyborów, na których zawsze coś tracimy. Nerwica jest chorobą cywilizacyjną także dlatego, że wielu ludzi nie chce podejmuje żadnych prób walki z nią. Dlaczego? Czasem potrafi działać na odruchy obronne naszej psychiki. Nerwica (podobnie jak depresja) niekiedy zmienia nasz stosunek do świata każąc nam postrzegać go jako źródło cierpień i bólu. Skłania nas do kwitowania naszych problemów stwierdzeniem: \"takie jest życie\". Jeśli już potraktujesz swoje problemy jako stan normalny, szanse, że poradzisz sobie z nimi są bliskie zeru. Nawet, jeśli Twoje kłopoty nie są jeszcze nerwicą, zbagatelizowanie ich może szybko Cię do niej doprowadzić.

NAJCZĘSTRZE ODMIANY:

Nerwica lękowa
- podstawowym objawem jest lęk. Nie należy go utożsamiać ze strachem. Strach jest reakcją na wyraźne zagrożenie. Lęk jest znacznie bardziej nieokreślony. Człowiek cierpiący z powody zaburzeń lękowych boi się, ale często nie wie czego. Lęk ten może mieć charakter napadowy - przychodzi nagle i po pewnym (zwykle niezbyt długim) czasie znika, często jest to lęk bardzo silny, lub uogólniony - nie jest bardzo silny, ale za to trwa długo, niekiedy nie ustaje tylko w wyjątkowych sytuacjach. Lękowi napadowemu mogą towarzyszyć objawy paniki, np. w fobii. Lęk uogólniony może polegać na ciągłym poczuciu zagrożenia, którego źródło może być nieokreślone lub określone, ale często poczucie zagrożenia jest niczym nieuzasadnione. Lęk może także przybierać formę nieustannego niepokoju. Stanu, w którym ciągle masz poczucie, że coś jest nie tak, coś jest nie w porządku, ale nie pamiętasz, co.Psychika próbuje racjonalizować swoje lęki \"dorabiając do nich ideologię\". Wielu ludziom po każdym wyjściu z domu brak jest pewności, czy zamknęli drzwi, czy zakręcili gaz lub wyłączyli żelazko. Niekiedy, gdy niepokój jest naprawdę silny, wracają, aby koniecznie to sprawdzić, przez co spóźniają się do pracy, szkoły itp. Czasem niepokój objawia się niepewnością o jakość wykonanej pracy. Najczęściej kończy się to nadmiernym perfekcjonizmem, pracoholizmem, itp. Inne typowe objawy tego rodzaju nerwicy to podwyższona aktywność układu wegetatywnego: silne pocenie się, biegunki, bóle skurczowe żołądka, kołatanie serca, podwyższone napięcie mięśniowe.


Nerwica depresyjna
(dystymiczna) to przede wszystkim dojmujące uczucie smutku, niezadowolenia i ciągły pesymizm oraz brak wiary we własne możliwości. Dolegliwościom tym towarzyszy też nieustanne niezadowolenie ze wszystkiego, rozdrażnienie, spadek masy ciała. Częste są też problemy ze snem.


Nerwica psychasteniczna
(neurastenia, psychastenia) to głównie szybka męczliwość. Jeśli zauważasz, że czujesz się wyczerpany po drobnych czynnościach, które takiego zmęczenia nie powinny powodować, jeśli jesteś wykończony po niezbyt uciążliwej pracy umysłowej, masz trudności z koncentracją, bóle mięśni (często bóle charakterystyczne dla zmęczenia), być może cierpisz właśnie na neurastenię. Czasem dochodzą do tego drażliwość, problemy ze snem, niestrawność, ciągłe niezadowolenie, obniżenie nastroju.



Nerwica natręctw
objawia się przede wszystkim uporczywie powracającymi myślami, wyobrażeniami, wspomnieniami lub czynnościami. Najczęściej występuje pod dwiema odrębnymi postaciami: z przewagą natrętnych myśli oraz z przewagą natrętnych czynności. Myśli natrętne mogą dotyczyć czegokolwiek. Najczęściej przypominają się różne drobne gafy, nieporozumienia, obawy, choć nie są one tej wagi, która uzasadniałaby nieustanne myślenie o nich. Najczęstsze czynności natrętne to nadmiernie częste mycie rąk i inne czynności higieniczne, które choć same w sobie uzasadnione są wykonywane wielokrotnie częściej, niż powinny. Mycie rąk co 5 min. lub ponowne mycie talerzy, choć przed chwilą zostały skutecznie wymyte.



Nerwica histeryczna
charakteryzuje się ucieczką w chorobę somatyczną. Jest to sytuacja, w której pomimo braku jakichkolwiek przyczyn somatycznych występują objawy chorób. Najczęściej spotyka się psychogenne bóle głowy i żołądka. Niekiedy występują objawy sugerujące chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy, chorobę serca, chorobę neurologiczną. Po wykonaniu serii badań okazuje się, że żadna z tych chorób nie występuje, jednak objawy są wyraźne. Człowiek chory niczego nie udaje i nie jest w stanie samodzielnie zapanować nad objawami, które pomimo braku fizjologicznych przyczyn faktycznie występują - nie są udawane. Zaburzenia nerwicowe mogą przybierać różne inne formy. Nawet pobieżne opisanie wszystkich z pewnością wymagałoby grubej książki .

PRZYCZYNY
Najkrócej rzecz ujmując przyczyną nerwicy jest wewnątrzpsychiczny konflikt emocjonalny pomiędzy dwiema wykluczającymi się tendencjami.Oczywiście konflikt emocji może występować w wielu różnych sytuacjach, które nie ograniczają się do pracy zawodowej. Dlaczego te same przyczyny prowadzą do trak różnych objawów? Nie wiadomo. Z pewnością jest to uzależnione od indywidualnych właściwości psychicznych. Przyczyną powstawania objawów jest też wychowanie, które nie zawsze kształtuje w nas odporność na stres i sam nadmiar sytuacji stresowych związanych z naszym życiem. Kłopotem mogą też być nadmierne, wykluczające się wymagania otoczenia. Nie należy jednak odnosić wrażenia, że przyczyny nerwicy tkwią poza nami. To prawda, że w środowisku wielu ludzi tkwi wiele czynników ryzyka, jednak istotą nerwicy jest nasza nieumiejętność radzenia sobie z nimi oraz brak tzw. higieny psychicznej, którą bardzo często zaniedbujemy licząc na to, że poradzimy sobie z jeszcze większym obciążeniem. Jeśli nie znajdujesz czasu na codzienny relaks, nie licz na to, że długo uda Ci się zachować pełnię kondycji psychicznej. Jeśli wydaje Ci się, że może pracować 14 godzin na dobę, żeby zarobić więcej, musisz liczyć się, że szybko Twoja praca stanie się mniej efektywna i przyniesie takie same efekty, jak ośmiogodzinna praca człowieka dobrze wypoczętego.