Przeciętne spożycie – fałszywy obraz głodu

1. Pojęcie głodu.
2. Głód utajony.
3. Niedożywienie.
4. Przyczyny głodu na świecie i sposoby przeciwdziałania.
5. Obszary niedoboru i nadwyżek żywności.
6. Dzienne zapotrzebowanie pokarmowe człowieka.
7. Stan wyżywienia na świecie.

Ad. 1

Głód to stan organizmu ludzkiego lub zwierzęcego występujący wskutek braku pokarmu albo braku lub niedoboru pewnych składników pokarmowych (np. białek, tłuszczów, cukrów, witamin, soli mineralnych, a także wody oraz niedostateczna wartość kaloryczna pokarmu).
Ad. 2
Głód utajony to głód spowodowany niedoborem określonych składników pokarmowych i witamin, soli mineralnych, a zwłaszcza białka.

Głód utajony jest na ogół bardziej powszechny i trudniejszy do złagodzenia niż głód wywołany całkowitym brakiem pokarmu.

Skutki głodu utajonego:
# zmniejsza znacznie możliwości fizyczne i umysłowe ludzi,
# jest on bardzo często przyczyną chorób,
# u dzieci powoduje często ich upośledzenie na całe życie,
# braki ilościowe nie powodują uczucia głodu, dlatego też niektóre ważne składniki pożywienia nie wydają się niezbędne i ludzie potrafią się ich wyrzec na rzecz innych wydatków.

Ad. 3

Niedożywienie jest skutkiem niedoboru składników pokarmowych w stosunku do potrzeb organizm. Do niedożywienia dochodzi w wyniku nieprawidłowego sposobu żywienia (odżywiania się).

Niedożywienie może doprowadzić do wielu chorób np.:
# niedobór białek powoduje kwashiorkor: poważną chorobę, która objawia się apatią, brakiem łaknienia, zmianami skórnymi, a u dzieci powoduje zahamowanie rozwoju fizycznego i umysłowego.
# brak witaminy A – wywołuje ślepotę,
# brak witaminy D – krzywicę,
# brak witaminy B – zanik mięśni, paraliż,
# brak witaminy C – wywołuje szkorbut,
# brak żelaza – wywołuje anemię,
# brak jodu (niska zawartość jodu w wodzie) – zakłócenia w funkcjonowaniu tarczycy,

Ad. 4

Przyczyny głodu na świecie:
# niska produkcja rolnicza w krajach rozwijających się,
# wysoki wskaźnik przyrostu naturalnego, wyższy niż wzrost produkcji rolniczej,
# brak funduszy na zakup żywności (w krajach biednych),
# tradycje, wierzenia, przesądy (np. święte krowy w Indiach),
# klęski żywiołowe: wojny, powodzie, susze, szarańcza itp. prowadzące do niszczenia upraw i zbiorów.

Sposoby przeciwdziałania:
# ograniczenie przyrostu naturalnego,
# powiększenie obszarów gruntów ornych przez nawadnianie pewnych części pustyń i osuszanie bagien,
# zwiększenie plonów poprzez nawożenie, stosowanie środków ochrony roślin, sztuczne nawadnianie, walkę ze szkodnikami, właściwy płodozmian, zapobieganie erozji gleb, dobór odpowiednich nasion siewnych i zwierząt hodowlanych, mechanizację prac rolnych, lepsze wykorzystanie pasz naturalnych.
# przeprowadzenie reform agrarnych, zwiększenie wydajności gospodarstw rolnych, bardziej sprawiedliwy podział ziemi, wzrost poziomu edukacji technicznej i technologicznej, poprawę opłacalności produkcji rolnej na sprzedaż,
# zmniejszenie strat w okresie wzrostu roślin i po ich zbiorze, racjonalne robienie zapasów i ich przechwywanie,
# zwiększenie produkcji żywności z mórz i oceanów,
# długotrwała pomoc finansowa, naukowo-techniczna i organizacyjna dla rolnictw w krajach rozwijających się ze strony państw rozwiniętych gospodarczo.

Ad. 5

Nadwyżki żywności występują głównie w krajach rozwiniętych, zwłaszcza rzadziej zaludnionych i dysponujących wielkimi obszarami ziemi uprawnej, w których został osiągnięty wysoki poziom techniki, wysoka produktywność i towarowość rolnictwa (m.in. w USA, Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, państwach zachodnioeuropejskich oraz w Argentynie i Brazylii).

Niedobory żywności dotyczą najczęściej krajów słabo rozwiniętych gospodarczo, o bardzo dużej liczbie ludności rolniczej, o niskim poziomie techniki, niskiej produktywności i niskiej towarowości. Niedobory żywności występują w krajach Afryki leżących w strefie Sahelu np. Burkina Faso, Czad, Erytrea, Etiopia, Niger, Somalia, a w Azji w takich krajach jak Afganistan, Bangladesz, Indie, Kambodża.

Ad. 6

Dzienne zapotrzebowanie pokarmowe człowieka
Na świecie średnia dzienna konsumpcja białka na 1 mieszkańca wynosi 70,8g.
W Polsce średnia dzienna konsumpcja białka na 1 mieszkańca wynosi 99,3g.
W krajach o najsłabszym wyżywieniu średnia dzienna konsumpcja białka na 1 mieszkańca jest mniejsza niż 5g, a w krajach o najlepszym wyżywieniu wynosi powyżej 100g (np. Holandia, Grecja, Stany Zjednoczone).

Na świecie średnie dzienne spożycie kalorii na 1 mieszkańca wynosi 2718 kcla.
W Polsce średnie dzienne spożycie kalorii na 1 mieszkańca wynosi 3301 kcla.
W krajach o najlepszym wyżywieniu średnie dzienne spożycie kalorii na 1 mieszkańca wynosi powyżej 3600 kcla (np. Holandia, Grecja, Stany Zjednoczone, Dania), a w krajach o najsłabszym wyżywieniu średnie dzienne spożycie kalorii na 1 mieszkańca wynosi poniżej 2400 kcla.

Ad. 7

Stan wyżywienia na świecie.
Od II wojny światowej liczba ludności Ziemi zwiększyła się o około 160%, a produkcja środków żywności według FAO (Organizacja do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa) o ponad 200%.

Bilans ten wynika jednak głównie ze wzrostu produkcji w krajach rozwiniętych: w Europie przyrost ludności wyniósł 89%, a produkcja żywnościowa – 350%. Podobnie duży przyrost żywności wystąpił w Australii, Nowej Zelandii i Ameryce Północnej.

W krajach rozwijających się natomiast produkcja żywności na ogół nie nadąża za przyrostem liczby ludności. W drugiej połowie XX wieku na Bliskim Wschodzie i w Azji Południowo-Wschodniej (bez Chin i Japonii) produkcja żywności zaledwie nadążała za przyrostem liczby ludności i przyrost jej na 1 mieszkańca wynosił 0,1% rocznie, a w Ameryce Łacińskiej i Afryce przyrost ludności był szybszy niż zwiększenie produkcji żywności, w rezultacie czego produkcja żywności na 1 mieszkańca w Ameryce Łacińskiej zmniejszyła się średnio o 0,15% rocznie, natomiast w Afryce o 0,3% rocznie.