Zanieczyszczenia wód na świecie

Woda zajmuje 2/3 naszej planety. Około 97% wody na Ziemi to morza i oceany, które pokrywają 3/4 powierzchni Błękitnej Planety. Pozostałe 3% to woda słodka, z której większość uwięziona jest w czapach lodowcowych. Dla potrzeb człowieka pozostaje dostępne zaledwie 0.03% Zasobów wodnych Ziemi, czyli rzeki, jeziora i wody gruntowe. Nie ma wątpliwości, ze woda słodka naszej planety jest konsumowana w sposób rozrzutny, zwłaszcza w rolnictwie, odpowiedzialnym za 70% całego jej zużycia.

Główne źródła zanieczyszczenia rzek to: ścieki miejskie, przemysłowe i pochodzenia rolniczego. Rolnicy stosują coraz więcej nawozów azotowych, wskutek czego wody odpływające z silosów mogą mięć zabójcze właściwości. Wodę zanieczyszczają rozpuszczalniki przemysłowe, środki owadobójcze, pestycydy i zanieczyszczenia nieorganiczne. W wodach znajdują się również zanieczyszczenia biologiczne (bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty). Tymczasem woda to jeden za środków niezbędnych do życia. Wszelkie zanieczyszczenia wód powodują najpierw choroby, a następnie śmierć organizmów żywych. Związki szkodliwe zmagazynowane w roślinach dostają się do organizmów zwierząt i ludzi. A jak to się odbija na człowieku? On także cierpi na tym, gdy jeziora i rzeki, niegdyś kipiące życiem, umierają z powodu zanieczyszczenia. Stwarza to poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia, zauważono, bowiem wyraźny związek pomiędzy wyższa umieralnością a zwiększeniem zawartości zanieczyszczeń w wodzie. Jeżeli ludzkość nie powstrzyma zanieczyszczenia wód, to zniszczy florę i faunę Ziemi, a w konsekwencji również życie.

Także czystość wody jest niewątpliwie problemem w skali światowej. W krajach rozwiniętych nie wchodzi już w rachubę nie tylko picie wody bezpośrednio z rzek, ale i jakość wody z kranu często budzi wątpliwości skażenie rzek i wód gruntowych, z których człowiek czerpie wodę pitna stale rośnie. Woda ta, do której zresztą spływają ścieki, jest oczywiście oczyszczana, ale najbardziej zaawansowane technologie nie zdołają wyeliminować wszystkich zanieczyszczeń. W dodatku ścieki pochodzące z przemysłu, rolnictwa i gospodarstw domowych coraz bardziej pogarszają stan wód. Ren, najważniejsza rzeka Europy, zbiornik wody pitnej dla 20 mln osób, jest równocześnie jedna z najbardziej zanieczyszczonych na świecie: rocznie wprowadza się do niej około 10 tys. ton najróżniejszych substancji chemicznych. Różne gałęzie przemysłu, szczególnie chemiczny, hutniczy i metalurgiczny powodują przedostawanie się do wody wielu produktów toksycznych: metali ciężkich, arsenu, cyjanków. Wodę zatruwają także niektóre praktyki stosowane w rolnictwie. Nawozy sztuczne i pestycydy, jak również gnojowica z chlewni, wprowadzają śmiertelne zanieczyszczenia do wód. W zanieczyszczonej wodzie rozwija się sinica, na którą narażone są szczególnie niemowlęta. W zanieczyszczonej wodzie zachodzi gwałtowny rozwój alg i roślin wodnych, zapychających urządzenia zasilające w wodę i nadających jej przykry smak.

W krajach ubogich na problem zanieczyszczenia wody nakładają się trudności dostępu do niej. Jedna trzecia ludzkiej populacji cierpi z powodu braku świeżej wody lub nieodpowiedniej jej jakości. Co roku z braku wody umiera około 25 milionów osób na całej ziemi. Jedynie 1/4 ludności planety korzysta z wody bieżącej. Jeżeli półtora miliarda osób nie ma dziś wody pitnej, to aż 1.8 mld ludzi, nie ma nawet instalacji sanitarnych. Aby zapewnić wodę pitna ludności miejskiej w trzecim świecie w roku 2000, potrzeba środków finansowych przekraczających absolutnie możliwości tych krajów. Trudno się, zatem dziwić że choroby związane ze zła jakością wody znajdują się tam na czołowych miejscach listy przyczyn śmiertelności.

Odnawialność zasobów wodnych zależy od ilości i intensywności opadów atmosferycznych - w Polsce blisko polowa sumy opadów pochodzi z deszczy o dużej intensywności lub wręcz ulewnych, co stwarza warunki dla szybkiego powierzchniowego odpływu tych wód. Ale przy takim zużyciu wody natura nie zdąży samodzielnie oczyścić wszystkich wód. Dlatego budowane są rożnego rodzaju oczyszczalnie ścieków, które mają uzdatnić wodę do stopnia w, którym może ona nadawać się do spożycia. Oczywiście woda nie będzie tak czysta żeby pić ją prosto z kranu, ale jest to i tak bardzo dobry wynik. W przybrzeżnych obszarach pustynnych, takich jak Zatoka Perska, wód słodka otrzymuje się metoda odsalania wody morskiej.

Jednak ile byśmy nie wybudowali oczyszczalni i odsalarni wszystkie te wynalazki nie zaspokoją naszego zapotrzebowania na wodę, jeżeli sami nie będziemy jej oszczędzać. Dlatego pamiętajmy o tych kilku zasadach:
- Zainstaluj wodomierze - ułatwiają kontrolowanie zużycia wody.
- Bierz prysznic zamiast kąpieli w wannie.
- Zakręcaj kranu, gdy chwilowo nie korzystamy z wody np. w trakcie mycia zębów, zmywania.
- Wykorzystuj urządzenia gospodarstwa domowego (pralka, zmywarka do naczyń) o małym zużyciu wody.
- Stosuj długotrwałe namaczanie zamiast prania wstępnego.
- Pierz i zmywaj w całkowicie zapełnionych urządzeniach, zgodnie z instrukcja obsługi.