Genetyka na pierwszy rzut oka może wydawać się nauką, która niesie ze sobą wyłącznie pozytywne efekty. Któż nie słyszał dziś o ogromnych możliwościach stojących przed medycyną, właśnie dzięki genetyce i jej osiągnięciom na przestrzeni kilkunastu ostatnich lat. Któż z nas nie chciałby wyhodować sobie nowego serca, zaplanować dokładnie wygląd swojego domowego kota, pozbyć się wszelkich wrodzonych oraz nabytych wad genetycznych czy też określić wygląd i cechy swojego własnego syna. Jednak im bardziej genetyka wkracza w inne dziedziny nauki, tym więcej niebezpieczeństw ze sobą niesie. Genetyką świetnie można by porównać do broni jądrowej, jednego z największych wynalazków XX wieku. Broń ta posiada niezwykłą moc, która może zostać albo spożytkowana do produkcji energii, albo posłużyć do zagłady całych narodów. To jak ten potencjał zostanie wykorzystany, zależy tylko i wyłącznie od człowieka. Podobnie rzecz ma się z genetyką. Kto zagwarantuje, że zdolność klonowania nie zostanie wykorzystana w sposób negatywny?
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych tematów poruszanych ostatnio w mediach jest klonowanie człowieka. Sama technologia klonowania nie stanowi większego problemu, jednak proces ten ingeruje w podstawowe zasady etyki i godności człowieka. Klonowanie wyeliminowałoby rodzinę jako instytucję powołaną do przekazywania życia i jego wychowania, rodzina jest tutaj zastępowana przez laboratorium. Następuje zanegowanie sensu ludzkiej płciowości. Zjawisko to stałoby się nową formą koniunkturalizmu społecznego, lub mogłoby zostać wykorzystane do osiągnięcia elitaryzmu genetycznego, które decydowałoby o rolach i funkcjach społecznych. Klonowanie mogłoby doprowadzić do masowej produkcji „bezosobowych niewolników”, wykorzystywanych do niewolniczej pracy lub morderczej walki. Osoba ludzka ma przecież prawo do ochrony swojej godności, co oznacza również niepoddawanie jej szalonym eksperymentom. Ciekawy obraz klonowania pokazano w filmie, pt: „The sixth day”, w którym główny bohater wraca do domu i doznaje szoku, widząc w domu swojego własnego klona. Zostaje pozbawiony osobowości, stając się nikim. Przede wszystkim został pozbawiony niepowtarzalności!
Odwiecznym marzeniem człowieka jest przezwyciężenie śmierci, co teraz staje się możliwe, właśnie poprzez inżynierię genetyczną. Zniknie smutek po stracie bliskiej osoby, obawa przed chorobami, a w przyszłości nawet może zanikną wszelkie choroby poprzez pośmiertne usunięcie tkanki chorobotwórczej z informacji genetycznej chorej osoby i przywracanie jej do życia zupełnie zdrowej. Dzięki inżynierii genetycznej możemy przezwyciężyć smutek, choroby, a nawet śmierć. Należy tutaj jednak zadać pytanie, kiedy człowiek stanie się mutantem, tworząc nowy gatunek. Narodziny, choroby i śmierć to nieodzowne elementy życia ludzkiego. Czy nie uważasz, drogi czytelniku, że zanik tych czynników wyeliminuje również powszechnie rozumiane pojęcie „człowieka”?
Źródła, z których korzystałem
- http://www.biologia.pl
- http://www.retina-forum.pl
- http://republika.pl/
- http://www.apologetyka.katolik.pl
- http://wo.and.pl
- http://www.sciaga.pl
- http://www.racjonalista.pl
- http://www.dzieci.ramtel.pl
- http://republika.pl/nat_alia/
- http://wiem.onet.pl
- Solmon, Berg, Martin, Villee – „Biologia”, wydanie II, MULTICO, Warszawa 1998
- Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2001
- Seria „Świat Wiedzy”, Warszawa 1999
- „Jak to jest”, Przegląd Readers Digest, Warszawa 1998
Wykorzystanie genetyki
Kilka lat temu urodziła się owieczka Dolly (notabene niedawno zmarła) - pierwszy ssak stworzony przez naukowców na drodze klonowania. Od tamtego czasu ten dział nauki rozwija się w błyskawicznym tempie. Postaram się teraz w przejrzysty sposób wymienić podstawowe zastosowania klonowania:
- Klonowane organizmy będą mogły posłużyć za bank organów dla człowieka ciężko chorego, dla którego przeszczep organów takich jak nerka, wątroba, serce czy płuca będzie jedyną szansą na przeżycie. Z pewnością będzie możliwe wytwarzanie samych organów, przez co nie zostanie naruszona etyka. Niewątpliwie wzbogaci się przez to medycyna, której konwencjonalne metody zapobiegania chorobom są ograniczone.
- Terapia genowa to nowa forma medycyny niekonwencjonalnej, umożliwiająca leczenie chorób o podłożu genetycznym. Dzięki terapii genowej pozbylibyśmy się wrodzonych lub nabytych wad genetycznych. Ponadto dogłębne poznanie ludzkiego genomu stałoby się podstawą do stworzenia genetycznej osłony przed największymi chorobami ludzkości, takimi jak AIDS czy rak. Życie z pewnością wydłużyłoby się.
- Nowoczesna genetyka umożliwiłoby otrzymywanie dużych zwierząt z defektami genetycznymi naśladującymi ludzkie choroby, co byłoby podstawą do tworzenia nowoczesnych leków. Prowadzono już jednak podobne eksperymenty na myszach, ale badania te ze względu na ich ograniczoną efektywność nie pomogły w opracowaniu konkretnych środków przeciw-chorobowych.
- Dzięki klonowaniu dałoby się także stworzyć stada bydła bez genu białka prionu, czyli bez podatności na zakażenie prionami powodującymi gąbczaste zapalenie mózgu u krów (BSE). Ponieważ wiele leków zawiera żelatynę lub inne produkty pochodzące od bydła, istnieją obawy, że priony z chorych zwierząt mogłyby zakażać pacjentów. Za pomocą klonowania dałoby się uzyskać stada, które pozbawione genu białka prionu byłyby źródłem składników do produkcji niezakażonych prionami leków.
- Klonowanie może stanowić olbrzymią szansę na wskrzeszenie wymarłych gatunków zwierząt i roślin, a także służyć do „ożywienia” mumii egipskich, zamarzniętych przed tysiącami lat „ludzi lodu”, co miałoby służyć poszerzeniu naszej ogólnej wiedzy historycznej. Sklonować można by również słynnych ludzi tego świata, naukowców, muzyków (Elvis odżyje!), polityków i przywódców.
- Ingerowanie w DNA zwierząt z pewnością polepszyłoby ich odporność na choroby oraz jakość produktów. Dla przykładu - mleko można by wzbogacić o hamujące rozwój chorób nowotworowych proteiny, wełna owcza byłaby bardziej puszysta i mocniejsza a zwierzę żyłoby znacznie dłużej.
- Genetycznie modyfikowane uprawy zbóż i roślin, w niektórych krajach już dzisiaj powszechnie stosowane, znacznie polepszają jakość ziarna. Zboże jest wyższa, rośnie relatywnie szybko i jest bardziej odporne na choroby, przy czym nie wymaga zwiększenia ilości podawanego nawozu. Genetycznie zmodyfikowany kwiat bawełny posiada specjalne owadobójcze substancje, a sama bawełna jest o wiele mocniejsza. Warzywa i owoce nie ulegają tak szybko procesom gnijnym tak, jak ich naturalni odpowiednicy, i co więcej - są ładniejsze. Ponadto inżynieria genetyczna umożliwia krzyżowanie gatunków zbóż i innych roślin, czego efektem jest np. pszenżyto.
- Wielką zaletą genetyki jest możliwość określania tożsamości przestępców, właśnie dzięki ich kodowi genetycznemu. Już jeden maleńki włos czy kropelka krwi może stanowić potencjalny dowód popełnienia danego przestępstwa. Dzięki DNA można także ustalać tożsamość niezidentyfikowanych ofiar.