profil

Na czym polegają związki literatury renesansu z kulturą antyczną?

poleca 85% 133 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

W literaturze renesansowej można zauważyć mnóstwo wzorców przejętych z kultury antycznej.

Jednym z głównych związków literatury odrodzeniowej z antykiem jest sięganie do filozofii antycznej: stoickiej i epikurejskiej. Do poglądów Epikura nawiązywał w początkowym okresie humanizm renesansowy. Dzięki temu humaniści kierowali się w stronę natury oraz zainteresowań doczesnych. Dopiero późniejsza faza tego prądu zwróciła się ku stoicyzmowi, który głosił obojętność względem wzruszeń, spokój wewnętrzny. Jan Kochanowski sięgał często do filozofii neoplatońskiej. Podkreślała ona wielokształtną naturę człowieka. Wątek ten można zauważyć we fraszce pt.: „Do gór i lasów”. Kochanowski porównywał się w niej do morskiego bożka Proteusza, który miał dar przybierania coraz to nowych postaci:
„Taki był Proteusz, mieniąc się to w smoka,
to w deszcz, to w ogień, to w barwę obłoka”.

Kolejną cechą w literaturze renesansu jest sięganie do źródeł wiedzy i kultury zapisanych w literaturze antycznej. Humaniści zaczęli badać oryginalne teksty biblijne. Tworzono również utwory o tematyce mitologicznej. Przykładem może tu być „Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego, Kochanowskiego której wydarzenia przedstawione są na tle wojny trojańskiej. Utwór ten jest pierwszą polską tragedią, która oparta jest na wzorach teatru antycznego. Poeta zachowuje tu zasadę trzech jedności, epizody podzielone są pieśniami chóru, ograniczona jest również liczba aktorów znajdujących się jednocześnie na scenie.

Jan Kochanowski w „Pieśniach” bardzo często odwoływał się do bogów greckich i muz. Główną bohaterką jego utworu jest Fortuna, czyli uosobienie zmiennego szczęścia. W tym utworze lirycznym świat ludzki jest bardzo chaotyczny, a życiem włada Fortuna. W „Pieśniach pojawia się tzw. motyw arkadyjski. W „Pieśni świętojańskiej” autor przedstawia Czarnolas jako mityczną Arkadię. Jest to kolejny związek literatury renesansowej z kulturą antyczną.

W odrodzeniu zaczęto również poszukiwać starożytnych zabytków kultury i rękopisów. Dzięki nim poszerzała się nie tylko nasza wiedza źródłowa, ale także znajomość języków starożytnych. Humanista powinien znać grekę , łacinę i hebrajski, dzięki czemu mógł poznać dogłębniej znaczące dzieła starożytności.

Poeci renesansowi sięgali często do gatunków antycznych: trenów, pieśni, sielanek. W „Trenach” Jan Kochanowski przekroczył jednak normy klasycznej sztuki poetyckiej. W starożytności treny były poświęcone królom, mędrcom lub bohaterom. Tu autor bohaterem tworzy swoje cierpienie i ból, a nie zmarłą córkę Urszulę. Zgodnie jednak ze starożytnymi wzorami znajduje się to pochwała osoby zmarłej.

Uważam, że w literaturze odrodzenia można znaleźć mnóstwo związków z kulturą antyczną. Te wyżej wymienione są tylko ich częścią. Jak można zauważyć poetą, dla którego wzorem byli antyczni tragicy greccy, i który czerpał mnóstwo przykładów z literatury antycznej, był Jan Kochanowski. Być może dlatego jego twórczość jest podziwiana do dnia dzisiejszego.

Załączniki:
Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty

Ciekawostki ze świata