Rola lasów jako zasobów naturalnych.

Na początku chciałbym przedstawić definicję lasu, czyli tego, czego będzie dotyczyć treść poniższej pracy. Las jest to zespół roślinności z przewagą roślin drzewiastych. Lasy mogą powstać samoistnie lub poprzez działalność człowieka. W Polsce lasy zajmują około 28 % powierzchni kraju. Województwem o największym wskaźniku zalesienia jest województwo lubuskie. Natomiast najmniejszą lesistość stwierdzono w województwie łódzkim.
Lasy zajmują łącznie około 40 mln km2 , czyli 30 % powierzchni lądów na ziemi. Nie można ukrywać, że przez ostatnie kilkadziesiąt lat gospodarka leśna na świecie była prowadzona fatalnie. Dopiero od niedawna na arenie międzynarodowej zauważono problem zniszczonych całkowicie lasów dla doraźnych celów.
Podstawowe funkcje lasów można przedstawić w następujący sposób:

- wymiana CO2 na tlen; - drewno na opał; - wypoczynek;
- regulacja stosunków - drewno dla przemysłu; - turystyka;
wodnych; - owoce leśne, grzyby;
- ochrona przed erozją wodną
i wietrzną;
- osłabienie siły wiatru.


Niegdyś lasy były postrzegane jako źródło drewna, surowca leśnego o najszerszym zastosowaniu. Pomimo tego lasy odgrywają w naszym życiu zdecydowanie poważniejszą rolę.
Mają wpływ na klimat i pogodę, chociażby przez to, że pochłaniają CO2 i dostarczają do atmosfery tlen. Zmniejszenie ilości lasów wpływa na ilość CO2 w atmosferze, a im wyższe jego stężenie, tym temperatura na ziemi jest wyższa. Duże kompleksy leśne nazywa się niekiedy „fabrykami tlenu”. W wyniku przeprowadzanie procesu fotosyntezy rośliny pobierają z atmosfery dwutlenek węgla, a wydzielają tlen.

Ról lasów jako zasobów naturalnych jest kilka. Wyżej przedstawiłem już jedną z nich.
Lasy oddziaływają na gleby, stosunki wodne, wiatry i wilgotność powietrza w sposób, który staje się dostrzegalny dopiero po wycięciu drzew. Wody deszczowe są zatrzymywane w ściółce. Na terenach leśnych wolniej przebiega topnienie śniegu. Wszystko to powoduje zahamowanie szybkiego, powierzchniowego spływu wody, ogranicza erozję gleb i niebezpieczeństwo powodzi. Jednocześnie wzrastają zasoby wód gruntowych i wydajność źródeł. Wycięcie lasu na stoku górskim może zwiększyć tempo erozji nawet stukrotnie, w zależności od sposobu dalszego wykorzystywania stoku. Przy glebach podatnych na erozję proces wymywania gleby przebiega bardzo szybko.
Korony drzew zatrzymują część opadów atmosferycznych. Stanowią też powierzchnię kondensującą parę wodną atmosfery, przyczyniając się do uwilgotnienia gleby. Co się tyczy wiatru, to w lasach szybkość powiewów wiatru spada do kilku procent; zatem las ma duże zdolności retencji wody.

Obfity opad resztek roślinnych tworzy ściółkę leśną, której produkty rozkładu zasilają glebę w składniki pokarmowe i polepszają jej strukturę.

Zdrowotne walory lasów nabierają coraz większego znaczenia wraz z postępującymi procesami urbanizacji i uprzemysłowienia.
Wreszcie las dostarcza nam wielu przyjemnych przeżyć estetycznych i zaspokaja naturalną potrzebę człowieka obcowania z naturą.
W krajach uprzemysłowionych lasy traktuje się obecnie jako wielkie bogactwo narodowe, którego wartość nie może być oceniana tylko w kategoriach ekonomicznych. Pogodzenie biologicznych i społecznych funkcji lasu z funkcjami produkcyjnymi jest jednym z głównych problemów gospodarki leśnej tych krajów. Nie są to problemy łatwe do rozwiązania, gdyż różne sposoby użytkowania lasu: jako źródła drewna, jako ogólnie dostępnego terenu rekreacyjnego lub jako rezerwatu pierwotnej przyrody – wymagają różnych strategii gospodarowania. Poręby leśne muszą być jak najszybciej z powrotem zalesiane. Lasy poddaje się stałym zabiegom pielęgnacyjnym, jak: stosowanie środków ochrony roślin, sadzenie bardziej odpornych gatunków drzew, nawożenie, wycinanie drzew zagrożonych szkodnikami, itd.
Las jest źródłem wielu produktów. Z kory dębu korkowego otrzymujemy korek. Z drzewa kauczukowego pozyskuje się lateks, wykorzystywany w przemyśle chemicznym do produkcji gumy.
Niegdyś prawie cała Europa oraz wschodnia część USA były pokryte lasami. W ciągu pięciu wieków omawiane zasoby zostały niemal całkowicie zniszczone ustępując miejsca polom uprawnym. Umiejętnie gospodarowany las może być niewyczerpalnym źródłem surowców. Las sam odradzał się już wiele razy. Las, spalony albo wykarczowany przez człowieka, sam się odrodzi. Pierwsze pojawią się szybko rosnące drzewa, a kiedy już trochę podrosną, zapewniają schronienie innym, wolniej rosnącym.
Te lasy, które już istnieją powinny być pielęgnowane przez kontrolowany wyrąb i rozsadzanie. To jednak nie wystarczy. Coraz większą popularnością cieszy się koncepcja ponownego zalesiania. Drzewa iglaste rosną stosunkowo szybko, dzięki czemu można je częściej wycinać i w ten sposób odzyskiwać zainwestowany kapitał. Natomiast większość drzew liściastych rośnie zdecydowanie wolniej, więc z drzew posadzonych dzisiaj pożytek będą miały dopiero następne pokolenia.
Kolejną, bardzo istotną, funkcją lasów jest schronienie, jakie one dają wielu gatunkom zwierząt. W lasach spotkać można okazy zwierząt w zasadzie z każdego gatunku. Las jest naturalnym miejscem życia obfitym w pożywienie dla zwierząt oraz miejscem, gdzie mogą one czuć się bezpieczne.
W trosce o przyszłość lasów na świecie wyraża się również troska o warunki naszej dalszej egzystencji i egzystencji przyszłych pokoleń.
Niegdyś było popularne powiedzenie …”Nie będzie nas, będzie las”. Dzisiaj słowa te nabierają zupełnie innego znaczenia i zmuszają do zastanowienia nad naszym szacunkiem dla przyrody, w tym lasów.


BIBLIOGRAFIA:
- Nowa encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1998.
- Miesięcznik „Focus”.
- Internet: http:// www.interia.pl/encyklopedia