Różnice kulturowe Niemiec

Dziś Niemcy są jednym krajem, którego mieszkańców dzieli piętno historii na landy wschodnie i zachodnie. Różni ich styl życia, temperament; jednak najbardziej uderzającymi różnicami są kwestie przemysłu, infrastruktury i poziomu życia. Charakterystyka tego kraju zawierać będzie istotne ogólne cech zachowań w biurze i wzorce kulturowe w przedsiębiorstwie.
Niemcy bardzo poważnie traktują sferę biznesu, są dumni ze swych zdolności i osiągnięć oraz głęboko przekonani, iż ich produkty, systemy zarządzania, sposoby działania są najlepsze. Każdy przybysz z innego kraju powinien o tym pamiętać.
Państwo w gospodarce niemieckiej odgrywa bardzo ważną rolę, możemy to zaobserwować w postaci obszernego zbioru regulacji prawnych, których bardzo przestrzegają. Istnieje także szereg zasad i wskazówek obejmujących wszystkie aspekty kierowania przedsiębiorstwem, a w przypadku zaistnienia luki prawnej firmy nie wykorzystują jej, lecz proszą właściwe organy władzy o wyjaśnienie (co w naszym kraju byłoby nie do pomyślenia).
Silną pozycję posiadają małe i średnie rodzime firmy. Cudzoziemiec może się spotkać z nowym dla siebie poczuciem odpowiedzialności społecznej i troski o zatrudnionych od lat pracowników. Może dziwić także fakt, iż kwestie działalności przedsiębiorstwa rozstrzygane są na forum rodzinnym, poza gronem zawodowego kierownictwa.

I. ORGANIZACJA I STRUKTURA PRZEDSIĘBIORSTWA



W firmach niemieckich władza skoncentrowana jest w rękach niewielkiej liczby osób stojących na szczycie. Korporacje publiczne (AG) oraz spółki z ograniczona odpowiedzialnością (Gmbh) posiadają radę nadzorczą (Aufsichtsrat) złożoną z maksymalnie 21 członków. Natomiast w mniejszych prywatnych firmach gdzie nie ma rady nadzorczej, dyrektor mianowany jest przez akcjonariuszy (Geschaftsfuhrer).
Struktura przedsiębiorstwa i rola jednostki opracowane są w sposób logiczny i metodyczny. Działy i istniejące pomiędzy nimi związki są ściśle określone i ujęte w formie dokumentów.
Procedury, przepisy i metody działania są ściśle przestrzegane.
Niemców cechuje szacunek do perfekcjonizmu, który dotyka wszystkie sfery życia zawodowego i prywatnego.

PLANOWANIE

Niemcy źle czują się w sytuacjach niepewnych, dwuznacznych i ryzykownych, boja się niepewnej przyszłości. Są konserwatywni a improwizację uważają za brak zdolności organizacyjnych. Planowanie jest zadaniem wyższego kierownictwa, odbywa się w atmosferze dyskusji, a decyzje podejmowane są jednogłośnie.


MODEL PRZYWÓDZTWA

Ludzie sprawujący władzę otoczeni są szacunkiem. Powinni być oni zdecydowani i fachowo kierować firmą. Menedżerowie powinni wydawać jednoznaczne polecenia, których podwładni słuchają z szacunkiem dla kompetencji szefa i jego stanowiska.
Cudzoziemcy z krajów, w których wybuchy gniewu kierownictwa uchodzą za oznakę zdecydowania powinni wiedzieć, iż Niemcy uważają to za słabość oraz dowód braku wychowania.
Niezależnie od pozycji zajmowanej w przedsiębiorstwie każdy powinien czynnie uczestniczyć w jego rozwoju.

ZEBRANIA

Niemcy swobodniej czują się podczas indywidualnych dyskusji niż na zebraniach.
Jeśli nie występuje żadna nadzwyczajna sytuacja, zebrania planowane są z wyprzedzeniem. Mają charakter oficjalny, wyznaczony porządek oraz są protokołowane. Tylko na początku zebrania, gdy sekretarka podaje kawę lub herbatę można sobie pozwolić na pogawędkę później natomiast obowiązuje silna dyscyplina.
Na zebraniach wyższego kierownictwa, gdzie omawia się długofalową politykę i podejmuje ważne decyzje strategiczne, nie powinno się zabierać głosu w sprawach, których nie jest się specjalistą.

PRZEPŁYW INFORMACJI

Informacje przekazywane są przez odręczne notatki oraz komputerowy system łączności wewnętrznej.
W odróżnieniu od swych śródziemnomorskich kolegów, którzy są również wymowni i bezpośredni podczas rozmowy telefonicznej jak i bezpośredniej, Niemcy do dziś mają awersję do posługiwania się telefonem. Brak im atmosfery bezpośredniej wymiany zdań, w której mogą reagować na wypowiedź spontanicznie.

MECHANIZMY AWANSU SPOŁECZNEGO

Kultura organizacyjna, w której cenne są zawodowe kompetencje, bardzo często pozwala pracownikom awansować w strukturze przedsiębiorstwa, ale nie następuje to szybko. Największe szanse maja ludzie o wykształceniu technicznym. Od pracowników oczekuje się, że będą dawali z siebie wszystko, na co ich stać, licząc w przyszłości na nagrodę, jaką jest awans.

II. PODSTAWY I SPOSÓB ZACHOWANIA

Niemcy są ambitni i lubią rywalizację.
Brak pracy lub bankructwo to powód do wstydu. Przywiązują wielką wagę do osobistego powodzenia, ważna jest marka samochodu, rozmiar gabinetu, czy miejsce, w jakim spędza się wakacje. Niemcy wychodzą z pracy równie punktualnie jak do niej przychodzą i bardzo rzadko zabierają pracę do domu. Pracownicy różnych działów nie utrzymują kontaktów. Tylko ci, którzy pracują razem nawiązują bliższe znajomości. Nowi pracownicy są zwykle na początku traktowani nieufnie, dopóki nie udowodnią swych kwalifikacji i zdolności.


KOBIETY

Z badań przeprowadzonych w Niemczech wynika, że ze wszystkich narodów europejskich to właśnie oni maja najbardziej tradycyjne poglądy na rolę kobiety w społeczeństwie. Mamy niestety najmniejsze szanse osiągnięcia tam szczytu kariery. Przyczyna takiego stanu rzeczy jest brak prawodawstwa przeciw dyskryminacji kobiet i bardzo rozpowszechniony w Niemczech męski szowinizm



ETYKIETA

Niemcy są narodem sztywnym i formalnym z silnie rozwiniętym poczuciem nienaruszalności sfery życia prywatnego.
Pomimo tego, jeśli w życiu prywatnym Niemiec nawiąże bliższy kontakt, to przyjaźń ta jest zażyła i trwała. W języku niemieckim zawsze używa się formy grzecznościowej (Sie). Poufale zwracają się tylko w gronie przyjaciół za obopólną zgodą. Jeśli zdarzenie to ma miejsce wśród pracowników firmy inicjatywę przejmuje zazwyczaj osoba starsza wiekiem lub rangą, a aktowi przejścia na „ty” towarzyszy rytuał: wspólny drink lub posiłek, formalna umowa obu stron (Bruderschaft). Obowiązkowy ubiór to ciemny garnitur i stonowany krawat w przypadku mężczyzn, oraz kostium lub wizytowa sukienka w przypadku kobiet.
Przy witaniu się i żegnaniu, można spodziewać się mocnego jednego lub dwukrotnego uścisku dłoni i bezpośredniego kontaktu wzrokowego. Niemcy wierzą, iż miękki uścisk dłoni świadczy o słabości, a nie patrzenie prosto w oczy o fałszywości, a nawet nieuczciwości. Wymianie uścisku dłoni nie musi towarzyszyć szeroki uśmiech, wielu Niemców rezerwuje uśmiech dla przyjaciół i rodziny, traktując uśmiechanie się do obcych jako coś głupiego, a nawet obłudnego. W tym kraju wykonuje się niewiele gestów dłońmi jak i rękami. Pukanie się w czoło i jednoczesne patrzenie na jakąś osobę, traktuje się jako zachowanie grubiańskie i jest prawnie zabronione.
Normalny dystans interpersonalny w sytuacjach biznesowych wynosi mniej więcej długość ręki. Niemcy stają i siadają dalej od innych ludzi niż np. Arabowie czy Latynosi, i mogą czuć się skrępowani, gdy naruszona zostaje ich otoczka przestrzenna.

PUNKTUALNOŚĆ

Niemcy są narodem bardzo punktualnym i punktualność ta postrzegana jest bardzo rygorystycznie – co do minuty. Spóźnienie świadczy o niesolidarności. Uważa się, że jeśli ktoś spóźni się pól godziny na spotkanie, to zapewne spóźni się pół miesiąca z dostawą. Z wiązu z tym, jeśli kogoś coś nieodwołalnie zatrzyma, to należy koniecznie zadzwonić z informacją o tym fakcie.


HUMOR

W pracy nie ma miejsc na żarty, im bardziej uroczysta okazja, tym mniej wypada żartować. Wysokie stanowisko oznacza odpowiedzialność, a zajmujący je człowiek pokazuje, że na nie zasługuje i traktuje bardzo poważnie. Bliscy znajomi pozwolą sobie w życiu prywatnym na ostre i uszczypliwe dowcipy i żarty, których celem bywają zwykle ludzie nie kompetentni, popełniający błędy i chcący za wszelką cenę być oryginalni.


ŻYCIE TOWARZYSKIE

W miejscach pracy koledzy często jadają razem lunch w stołówkach dla personelu. Lecz nie rozmawiają wtedy na tematy zawodowe.
Drink po godzinach jest rzeczą powszechną i nie stanowi naturalnego zakończenia pracy. Doroczne przyjęcia gwiazdkowe nie są okazją do okazywania swej prawdziwej osobowości, wszyscy zachowują się z nadmierną poprawnością. Natomiast karnawał ujawnia jednak inne interesujące aspekty niemieckiego charakteru narodowego. Wesoły nastrój nie ogranicza się wtedy tylko do życia prywatnego. Ludzie przychodzą do biura w zabawnych kostiumach, wyśmiewają się z przełożonych, opowiadają sprośne dowcipy. W dniu kobiet, który obchodzony jest w tłusty czwartek mężczyźni powinni przychodzić do pracy w starych krawatach, ponieważ kobiety obcinają je, rewanżując się w ten sposób za dyskryminację, którą muszą znosić przez resztę roku. Gdy karnawał się kończy Niemcy wracają do trzeźwości i formalizmu.