Polityka dyskryminacji mniejszości narodowych we współczesnym świecie

„Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi w swej godności i w swoich prawach. Są obdarzeni rozumem oraz powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa” głosi pierwszy artykuł Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka uchwalonej przez Organizacje Narodów Zjednoczonych ponad 50 lat temu – 10 grudnia 1948 r. Od tamtego czasu podpisało ją ponad 140 państw świata. Pomimo to w ponad 100 krajach więzi się ludzi z powodu przekonań, rasy czy przynależności etnicznej. Uchodźcy i osoby ubiegające się o azyl padają ofiarą łamania praw człowieka. Okrutne i niebezpieczne metody ograniczania swobody ruchu podczas zatrzymań, takie m.in. jak celowe blokowanie dróg oddechowych, są przedmiotem dochodzeń w Szwajcarii i Belgii w następstwie doniesień o zgonach wskutek uduszenia w trakcie wymuszonej deportacji. Romowie padają ofiarą uprzedzeń w Bułgarii, Grecji, Rumunii, Słowacji, na Węgrzech i w Kosowie.

Mniejszości narodowe to społeczności trwale zamieszkujące na pewnym terytorium (zwł. państwa), różniące się od większości jego mieszkańców (lub od społeczności panującej politycznie) cechą (lub cechami), które powodują uznawanie ich w świadomości społ. za odmienne, a w stosunkach społ. wywołują nieraz dyskryminację; cechą taką bywa religia, język, świadomość nar., kultura itd.

1. Problemy z mniejszościami:
a) konflikty wewnętrzne
b) dyskryminacja prawna-> tendencje separatystyczne
c) chęć zmiany granic (mniejszość niemiecka w Polsce)
d) terroryzm

2. Dyskryminacja mniejszości w ostatnich latach:
a) Polacy na Litwie (nawet i lata ’90)
b) lata ’80 Bułgaria- przeciw mniejszości tureckiej, bułgaryzacja nazwisk, zamykanie szkół
tureckich
c) Romowie w Czechach i Słowacji
d) Kurdowie (Turcja, Irak, Iran) Partia Pracy Kurdystanu (na terenie Turcji)-> Otcha LAN
e) Baskowie i Palestyńczycy (mają autonomię)
f) Arabowie we Francji (z Maghrebu- Maroko, Algieria i Tunezja). Ponad 3mln Arabów->
problemy społeczne we Francji tworzą się getta arabskie.
g) Turcy w Niemczech
h) mniejszość francuska w Kebek w Kanadzie-> chcą własnego państwa

W Polsce-> II RP XX-lecie międzywojenne- mniejszość ukraińska i niemiecka wbrew ich woli znalazły się w Polsce i były najbardziej liczne. Białorusini-> Związek Białoruski w RP z siedzibą w Białymstoku. Romowie, których jest w Polsce 25- 35 tys., utworzyli w 1996 Radę Romów w Polsce. Napływ w ostatnich latach Romów rumuńskich-> żebractwo. Litwini-> Stowarzyszenie Litwinów w Polsce.

Obraz życia poszczególnych mniejszości narodowych cechuje duża hermetyczność. Publikowane przez nie wydawnictwa trafiają do wąskiego kręgu odbiorców, w amatorskim życiu artystycznym (teatralnym, muzycznym) następuje „zasklepianie się” w wąskim kręgu twórców i odbiorców, nauczanie języków odbywa się również w swoistym głębokim ukryciu, w ogóle życie mniejszościowe staje się sferą prywatności poszczególnych jednostek.

W ostatnich latach próbę wyjścia z „ukrycia” mniejszości stanowiły festiwale mniejszości narodowych oraz wystawa wydawnictw mniejszości narodowych zorganizowane w Gdańsku. W inicjatywach tych wzięły udział nie wszystkie społeczności mniejszościowe. Dały znać o sobie znamiona pewnej nieufności, niepewności wobec idei organizacji tego typu przedsięwzięć. Festiwale dostarczyły licznych dowodów, że życie mniejszości narodowych jako odrębności kulturowych jest reliktem społecznym.