Organizacje międzynarodowe

ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych, United Nations, Organisation des Nations Unies. Najbardziej powszechna i uniwersalna międzynarodowa organizacja, powstała po II wojnie światowej 24 X 1945, w dniu wejścia w życie Karty Narodów Zjednoczonych będącej statutem tej organizacji, którą podpisano 26 VI 1945r. w San Francisco przez 50 państw. Jest drugą po Lidze Narodów powszechną organizacją międzynarodową. Stanowi ona płaszczyznę spotkań państw o różnych ustrojach politycznych i różnym stopniu rozwoju gospodarczego. Polska wstąpiła 16.X.1945r. Należą do niej prawie wszystkie kraje świata - 185 na 195, główna siedziba znajduje się w Nowym Yorku (siedziba europejska - Genewa, Wiedeń). Członkiem może zostać każdy kraj „miłujący pokój” wcześniej zatwierdzone przez stałych członków (Chiny, Francja, Rosja, USA, Wielka Brytania). Do ONZ nie należą m.in. Szwajcaria, Watykan, Tonga, Cooka, Karibati, Wyspy Marshalla, Niue, Andora.

Struktura organizacyjna:
Zgromadzenie Ogólne: obraduje raz w roku, reprezentowane są w nim wszystkie państwa, pracuje na zadaniami wynikającymi z KNZ.
Rada Bezpieczeństwa - odpowiada za utrzymanie międzynarodowego pokoju, posiada 5 członków stałych i 10 wybieranych na okres 2 lat;
Rada Gospodarczo-Społeczna - składa się z 54 członków, kadencja państwa trwa 3 lata, co rok zmiana 1/3 składu, posiada komisje regionalne;
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości - organ sądowniczy z siedzibą w Hadze;
Sekretariat - jednostka administracyjna
IFAD - Międzynarodowy fundusz Rozwoju Rolnictwa z siedzibą w Rzymie, 157 członków-> udzielanie pożyczek i kredytów na rozwój rolnictwa w krajach rozwijających się.

GATT - General Agreement na Tariffa and Trade, Układ Ogólny o Taryfach Celnych i Handlu, międzynarodowe porozumienie handlowe podpisane 30 października 1947 w Genewie przez 23 państwa członkowskie ONZ. Zaczęło obowiązywać od 1 stycznia 1948. Do 1994 GATT był organizacją międzynarodową. Celami organizacji były: likwidacja ograniczeń hamujących rozwój wymiany handlowej, obniżenie maksymalnych stawek celnych, ocena sytuacji w międzynarodowym handlu, rozstrzyganie sporów pomiędzy członkami. Oznacza to, że głównym celem jest liberalizacja handlu międzynarodowego i w efekcie stworzenie warunków zbliżonych do wolnej konkurencji.

IMF – MIĘDZYNARODOWY FUNDUSZ WALUTOWY (International Monetary Fund) to międzynarodowa organizacja finansowa, o której powołaniu postanowiono jednocześnie z powołaniem Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju w lipcu 1944 na konferencji Narodów Zjednoczonych w Bretton Woods. Siedziba w Waszyngtonie, 178 członków-> Stabilizacja finansowa państw cżłonkowskich, pomoc dla krajów członkowskich celem wyrównania bilansu płatniczego.

UNESCO – Organizacja do spraw Oświaty, Nauki i Kultury, United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, organizacja, założona w Londynie w 1945 przez 44 państwa (także Polskę). Działa na podstawie Konstytucji, która weszła w życie w 1946. Za główne cele stawia sobie UNESCO utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa poprzez oddziaływanie na sferę wychowania, nauki i kultury poszczególnych członków, wymianę kulturalną i wzajemne poznanie różnych kultur. Siedziba w Paryżu, współpracuje z ponad 600 organizacjami.

WHO – Światowa organizacja zdrowia, Dla Światowej Organizacji Zdrowia organem ustalającym kierunki działania i dokonującym analizy dokonań jest Światowe Zgromadzenie Zdrowia. Odbywa się ono każdego maja w Genewie. Raz na pięć lat dokonuje ono wyboru Dyrektora Generalnego. Siedziba w Genewie, 187 członków.

UNICEF - Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci powołano do istnienia w dniu 11 grudnia 1946 roku, jako organizację mającą doraźnie wspierać dzieci w krajach zniszczonych przez II wojnę światową. Inicjatorem powstania UNICEF był dr Ludwik RAJCHMAN, polski lekarz bakteriolog i higienista, który został pierwszym przewodniczącym tej organizacji. W 1953 roku UNICEF uzyskał status stałej agendy systemu Narodów Zjednoczonych, której działalność dedykowana jest dzieciom.

UNHCR, agenda Organizacji Narodów Zjednoczonych zajmująca się uchodźcami, otrzymała mandat ONZ na prowadzenie i koordynację międzynarodowych działań na rzecz ochrony uchodźców na całym świecie oraz rozwiązywanie problemów uchodźczych. Podstawowym celem UNHCR jest zabezpieczenie praw i podstawowych potrzeb uchodźców. UNHCR stara się, by każdy potrzebujący mógł wykorzystać przysługujące mu prawo do poszukiwania azylu i znaleźć bezpieczne schronienie w innym państwie lub dobrowolnie wrócić do domu.

WMO - Światowa Organizacja Meteorologiczna,(World Meteorological Organization), międzynarodowa organizacja meteorologiczna wchodząca w skład ONZ, z siedzibą w Genewie, powstała w 1947 z istniejącej od 1879 Międzynarodowej Organizacji Meteorologicznej. Głównym zadaniem Światowej Organizacji Meteorologicznej jest organizacja i koordynacja działań służb meteorologicznych różnych krajów, ujednolicanie metod obserwacji meteorologicznych i rozpowszechnianie prognoz pogody.

FAO – Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa, Food and Agriculture Organization of the United Nations, organizacja powstała w 1945, 171 członków, pełniąca funkcje koordynacyjne, z siedzibą w Rzymie. FAO popiera międzynarodową działalność zmierzającą m.in. do: polepszenia wytwarzania, wymiany i dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa oraz zachowania zasobów naturalnych, podnoszenia konsumpcji, poprawy warunków życia na wsi. Do zadań FAO należy: doskonalenie produkcji, wymiany i rozprowadzania produktów rolniczych, leśnictwa i rybołówstwa, stabilizacja cen na surowce rolnicze przez system subsydiów, udzielanie pomocy technicznej krajom o niskiej kulturze rolnej.

IBRD - BANK ŚWIATOWY – Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (International Bank for Reconstruction and Development)umożliwia zaciągniecie pożyczek, udziela gwarancji na pożyczki zagraniczne, ukierunkowuje pożyczki na ściśle określony cel, np. w 1998r Polska uzyskała pomoc dla rolnictwa przeznaczoną na tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój infrastruktury, siedziba w Waszyngtonie, 178 członków.

ILO – Międzynarodowa Organizacja Pracy, International Labour Organization, założona w 1919 jako jednostka organizacyjna Ligi Narodów. Po II wojnie światowej została przekształcona w afiliowaną przy ONZ wyspecjalizowaną organizację, zajmującą się problemami pracowników i warunków ich pracy. W swojej działalności MOP dąży do stymulowania działań zmierzających do poprawy warunków pracy pracowników na całym świecie i tworzenia systemów zabezpieczeń społecznych. Siedziba w genewie, 171 członków.
UNDP - Program Rozwoju ONZ - pomoc dla krajów rozwijających się
WFP - Światowy Program Żywnościowy
UNEP - Program ONZ Ochrony Środowiska
IAEA - Międzynarodowa Agencja ds. Energii Atomowej
WTO - Światowa Organizacja Handlu - 1995r.
UNIDO - Organizacja ONZ ds. Rozwoju Przemysłowego - 1986r.

UNIA EUROPEJSKA powstała w 1957r. jako europejska wspólnota gospodarcza - EWG założyło 6 krajów Francja, Holandia, RFN, Belgia, Luxemburg i Włochy. W 1973 wspólnota powiększyła się o 3 kraje Wlk Brytanię, Danię, i Irlandię. W 1981 przystąpiła do niej Grecja, a w 1987 zostały przyjęte Hiszpania i Portugalia. Od 1995r członkami UE zostały: Finlandia, Szwecja i Austria. W 1999 roku wprowadzono wspólną walute Euro. Euro wprowadziło 11 z pośród 15 krajów, nazywa się je Eurolandem nie należą do niego tylko Wielka Brytania, Dania, Szwecja i Grecja.
Ze statusu państw stowarzyszonych korzysta kilkadziesiąt krajów, w tym Polska. Kraje stowarzyszone uzyskuja min. Zwolnienie z cła na określone towary eksportowe na rynki UE, otrzymują pomoc na realizacje różnych projektów gospodarczych.
Rozwój:
• 1951 - powołanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (Francja, RFN, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg;
• 1957 - podpisanie przez państwa EWWiS Traktatu Rzymskiego powołującego EWG;
• 1973 - przystąpienie do EWG Danii, Irlandii i Wielkiej Brytanii;
• 1981 - przystąpienie do EWG Grecji;
• 1986 - przystąpienie do EWG Hiszpanii i Portugalii;
• 1991 - podpisanie przez państwa EWG traktatu z Maastricht -> powołanie UE, która zaczęła funkcjonować od 1 XI 1993r.-> współpraca gospodarcza, obronna, walutowa, w polityce zagranicznej, wspólne europejskie obywatelstwo;
• 1995 - przystąpienie do UE Austrii, Finlandii i Szwecji.
• 1999 - wprowadzenie EURO (bez Wlk. Brytanii, Danii, Szwecji i Grecji)
Organy:
• Rada Europejska - prezydenci, premierzy, ministrowie spraw zagranicznych krajów członkowskich oraz przewodniczący i zastępcy przewodniczącego Rady UE-> podejmowanie decyzji o charakterze politycznym;
• Rada Unii Europejskiej - przedstawiciele państw członkowskich w randze ministrów-> koordynacja działań UE, reprezentowanie UE w stosunkach z państwami trzecimi;
• Komisja Europejska - organ wykonawczy, posiada uprawnienia kontrolne, zarządza środkami finansowymi;
• Parlament Europejski - nadzór nad działalnością UE;
• Trybunał Sprawiedliwości - rozstrzyganie sporów między państwami członkowskimi;
• Trybunał Rewidentów Księgowych - nadzór nad działalnością finansową.

EWG – Europejska Wspólnota Gospodarcza, organizacja powstała w wyniku procesów integracyjnych rozpoczętych po II wojnie światowej przez europejskie państwa demokratyczne o gospodarce rynkowej. Proces ten odbywał się w kilku etapach i polegał na tworzeniu wspólnych instytucji ekonomicznych, politycznych i prawnych.
EWWiS Europejska Wspólnota Węgla i Stali Pierwsza organizacja powstała w 1952 jako Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), a powołały ją: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Republika Federalna Niemiec i Włochy. Celem jej było koordynowanie procesów ekonomicznych, rozwój gospodarczy członków i odbudowa gospodarki RFN w oparciu o swobodę konkurencji kapitałów, siły roboczej i towarów.
EUROSTAT – Urząd Statystyczny Unii Europejskiej. Odpowiada za przygotowywanie prognoz i analiz, przekazuje instytucjom Wspólnot Europejskich niezbędne informacje statystyczne, współpracuje z urzędami statystycznymi państw członkowskich, które mogą uzyskać od Eurostatu informacje dotyczące rozwoju integracji europejskiej w ramach UE.
EUROATOM Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euroatom) powstała w wyniku zawarcia traktatów rzymskich w marcu 1957, a celem była współpraca w dziedzinie pokojowego wykorzystania energii atomowej.
SAPARD -program ten dotyczy rolnictwa i obszarów wiejskich. Ma on wesprzeć modernizacje rolnictwa oraz pomóc w rozwiązaniu problemów związanych z trwałym dostosowaniem się sektora rolniczego do wymogów UE.



Polska na tle państw UE w 1998r.
Państwo Liczba mieszkańców w mln % udział ludności miast % udział bezrobotnych w ludności aktywnej zawodowo % ogół ludności zatrudnionej w rolnictwie Produkcja energii elektrycznej w tys. KWh na mieszkańca Eksport w tys. $ na mieszkańca PKB w tys. $ na mieszkańca
Polska 38,66 62 10 12,9 3,7 0,7 4,1
Austria 8,08 54 7,2 2,9 - 7,3 26,2
Belgia 10,21 97 12,6 1,1 7,5 16 24,4
Dania 5,3 87 6,5 2,3 - 9 32,9
Finlandia 5,15 80 11,4 3,5 13,6 8,3 24,5
Francja 58,85 74 11,8 1,8 8,8 5,1 24,4
Grecja 10,54 63 10,3 8,2 - 1,1 11,3
Hiszpania 39,37 79 18,8 3,5 4,4 2,7 14,1
Holandia 15,69 89 4,1 1,9 5,4 12,6 24,1
Irlandia 3,66 57 7,7 4,7 - 17,5 22,4
Luksemburg 0,42 86 12,6 1,1 - 16 24,4
Niemcy 82,02 85 11,1 1,4 6,7 6,6 32,8
Portugalia 9,96 35 5 6,8 - 2,4 10,7
Szwecja 8,85 83 6,5 2,1 15,9 9,3 25,8
W. Brytania 59,12 92 4,7 1,9 5,9 5,3 23
Włochy 57,65 67 12,3 2,9 4,2 4,7 20,3


NATO – Pakt Północnoatlantycki - W marcu 1999 Polska stała się pełnoprawnym członkiem Paktu Północno – Atlantyckiego. Jest to sojusz wojskowy 19 państw stworzony w 1949r. - Belgia, Czechy, Dania, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, polska, Portugalia, Stany Zjednoczone, Turcja, Wielka Brytania, Węgry, Włochy. Integracja z NATO daje gwarancje bezpieczeństwa naszych granic. Ze struktur NATO wyłączone są tereny: dawnej NRD, Hiszpanii, Islandii (nie utrzymuje sił zbrojnych), Norwegii i Danii (nie pozwalają na stacjonowanie na swoim terenie obcych wojsk). Cel: wzmacnianie potencjału militarnego państw członkowskich (ponad 5 mln żołnierzy, roczne wydatki na zbrojenie - 13,6 bln $).

Rada Europy - 1948 - siedziba Strasburg, członkowie: Turcja, Watykan oraz państwa europejskie bez Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Jugosławii i Monako. Obserwatorzy: USA, Kanada, Izrael. Warunki członkostwa: popieranie ideałów głoszonych przez RE, posiadanie demokratycznego ustroju, przeprowadzanie wolnych wyborów. Cel: stanie na straży demokracji i praworządności w krajach członkowskich. Zgromadzenie Parlamentarne (organ RE) -> zasiadają w nim parlamentarzyści państw członkowskich - liczba zależna od potencjału ludnościowego kraju, Polskę reprezentuje 12 parlamentarzystów.

OBWE - Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie - 1975r. (do 1995r. jako KBWE - Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie) - większość państw w Europie, siedziba - Genewa, w Warszawie - Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka. Zadania -> bezpieczeństwo w Europie, pokojowe rozstrzyganie sporów, ochrona praw człowieka, współpraca w dziedzinie gospodarczej, naukowej i ochronie środowiska. W 1998r. przewodniczącym OBWE był minister spraw zagranicznych Polski - Bronisław Geremek - przez 1 rok.

ASEAN - (Association of South East Asian Nations) - Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej, powstało w 1967r., początkowo skupiało 5 krajów: Filipiny, Indonezję, Malezję, Singapur, Tajlandię, do których przyłączyły się Brunei i Wietnam. Podstawowym celem jest wspieranie rozwoju członków poprzez drobnosąsiedzkie i pokojowe stosunki -> popieranie współpracy ekonomicznej i kulturalnej, stworzenie wspólnego rynku. W latach 90-tych w stosunkach międzynarodowych wzrosło znaczenie państw ASEAN, do czego przyczynił się ich szybki wzrost gospodarczy. Państwa te od 1993r. tworzą strefę wolnego handlu. W 2002r. rozpoczęły rozmowy z Chinami na temat utworzenia strefy wolnego handlu. 400 mln ludności, 1,5 bln $ PKB, roczny wzrost PKB powyżej 5%.

CEFTA – Środkowoeuropejska Umowa o Wolnym Handlu - 1994 - obejmuje Czechy, Polskę, Słowację, Węgry, Bułgarię i Rumunię. Kraje te dążą do wzrostu wzajemnej wymiany handlowej zanim przystąpią do UE. W związku z nieporozumieniami dotyczącymi ceł oraz odmienną polityką poszczególnych państw znaczenie tej organizacji jest niewielkie. Rozwój wymiany towarowej między państwami członkowskimi, stworzenie strefy wolnego handlu, obrót towarami rolno-spożywczymi regulują osobne porozumienia. Warunkiem członkostwa jest posiadanie umów o wolnym handlu ze wszystkimi państwami CEFTA, przynależność do WTO, posiadanie układu o stowarzyszeniu z UE.

EFTA – (European Free Trade Association) Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu założone w 1960r. Do końca 1972r. członkami stowarzyszenia byli: Austria, Dania, Islandia, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania. Kraje te ograniczyły cła, ale nie były zainteresowane pogłębianiem integracji, ponieważ stopniowo przystępowały do EWG. Obecnie EFTA skupia kraje, których społeczeństwa sprzeciwiają się przystąpieniu do UE - Szwajcarię, Norwegię, Lichtenstein i Islandię. EFTA ściśle współpracuje z UE. Wymiana handlowa Polski w ramach EFTA dotyczy towarów przemysłowych - Szwajcaria, Finlandia, Norwegia, Lichtenstein, a po wstąpieniu do UE również Austria i Szwecja.

NAFTA- (North American Free Trade Agreement) Północnoamerykańskie Porozumienie o Wolnym Handlu, założona w 1994r. przez Stany Zjednoczone, Kanadę i Meksyk. Obszar ten (21 mln km kw) zamieszkuje prawie 400mln ludzi. W porozumieniu zakłada się w ciągu 15 lat stopniowe znoszenie ceł miedzy krajami członkowskimi. Przewiduje się również rozszerzenie tego ugrupowania na inne kraje Ameryki łacińskiej. Organizacja ta nie utworzyła wspólnych organów, działania integracyjne podejmują ministrowie handlu poszczególnych państw. Meksyk będzie utrzymywał część barier celnych do 2010r.

OECD – (Organisation for Economic Cooperation and Development) Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju - forum 29 najbardziej rozwiniętych państw świata. Działa od 1962r. na mocy porozumienia z 1960r. Zadania: działanie na rzecz rozwoju gospodarczego, wzrostu zatrudnienia i poziomu życia oraz liberalizacji handlu między krajami członkowskimi, udzielanie pomocy krajom słaborozwiniętym, nadzoruje bezpieczeństwo energetyki atomowej, wspłpracuje z krajami Europy Środkowej. Jest głównym ośrodkiem opiniotwórczym w sprawach polityki gospodarczej. Członkowie - kraje Europy Zachodniej bez Lichtensteinu, Australia, Japonia, Nowa Zelandia, Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone, Turcja, Węgry, Czechy i Polska, która wstąpiła w lipcu 1996. Ponad 60% światowej produkcji towarowej, ponad 75% obrotów handlu światowego, ok. 20% ludności świata.

OPEC - (Organization of the Petroleum Exporting Countries) - Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową, powstała w 1960r. Skupia kraje o dużym wydobyciu i eksporcie ropy naftowej (Algieria, Arabia Saudyjska, Indonezja, Irak, Iran, Katar, Kuwejt, Libia, Nigeria, Wenezuela, Zjednoczone Emiraty Arabskie). Organizacja, aby utrzymać wysokie ceny ustala limity wydobycia ropy naftowej dla poszczególnych krajów i kontroluje wielkość jej podaży na światowym rynku. W latach 70-tych w wyniku drastycznej podwyżki cen ropy naftowej organizacja przyczyniła się do wystąpienia tzw. „kryzysu naftowego” i odegrała ogromną rolę w przemianach gospodarki światowej.

EOG - Europejski Obszar Gospodarczy - ugrupowanie regionalne, działa od 1993r. na mocy porozumienia EWG z EFTA z 1991r. (Szwajcaria w wyniku referendum nie przystąpiła do EOG), wolny przepływ towarów i usług.

UZE - Unie Zachodnioeuropejska - 1948r. - Belgia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, wielka Brytania, Włochy. Stowarzyszeni Islandia, Norwegia, Turcja. Obserwatorzy: Austria, Dania, Finlandia, irlandia, szwecja. Partnerzy stowarzyszeni: Bułgaria, Czechy, Estonia, Litwa, łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, słowenia, Węgry. -> Obrona państw członkowskich, współpraca z NATO.

IATA – International Air Transport Association, Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych, założone w 1919 w Hadze jako International Air Traffic Association, pod obecną nazwą funkcjonuje od 1945 z siedzibą w Montrealu. Grupuje przedsiębiorstwa linii lotniczych (m.in. od 1939 PLL Lot) z poszczególnych krajów i koordynuje ich działania w systemie światowej sieci połączeń.
WNP - Wspólnota Niepodległych Państw - 1991r. - byłe kraje ZSRR oprócz Azerbejdżanu, Litwy, Łotwy, Estonii - cementuje współpracę gospodarczą, polityczną i obronną z Rosją.
ISPA to fundusz dotyczący transportu i ochrony środowiska. Ma on na celu ujednolicenie poziomu infrastruktury technicznej w tym zakresie
APEC – Stowarzyszenie Współpracy Krajów Azji-Pacyfiku. Powstało w 1989r. Należy do niego 17 krajów Australia, Chiny, Hongkong (aktualnie włączony do Chin) Japonia, Kanada, Korea Północna, Meksyk, Nowa Zelandia, Papua Nowa Gwinea, Tajwan, Stany Zjednoczone -> ułatwienie przepływu kapitału, rozwój handlu, wymiana myśli naukowo-technicznej -> 2,2 mln ludności, 50% produktu światowego brutto, 35%inwestycji zagranicznych.
ECOWAS – Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej powstalo w 1975 skupia 16 panst: Benin, burkina Faso, Gambia, Ghana, Gwinea, Gwinea Bissau,Liberia, Mali, Mauretania, Niger, Nigeria, Republika wysp zielonego Przyladka, Senegal, sierpa Leone, Togo, Wybrzeże Kości słoniowej. Państwa członkowskie tego stowarzyszenia dążą do wspólnej polityki handlowej i celnej . Wśród celów, jakie sobie stawia ta organizacja wymienia się min. Wspólne rozwiązanie problemów transportowych, energetycznych oraz zapewnienie swobodnego przepływu kapitałów, towarów i osób.
AMC - Andyjski Wspólny Rynek - 1969r. - Venezuela, Kolumbia, Ekwador, Peru, Boliwia, współpraca z USA.
CARICOM - Caribbean Community - Wspólny Rynek Karaibski - Gujana, Surinam, Belize, Ameryka Środkowa, M. Antyle, współpraca z USA i dużymi państwami.
UDEAC - Unia Celna i Gospodarcza Arfyki Środkowej - 1964r., Kongo, Czad, Gwinea Równikowa, Kamerun, gabon, Republika Środkowo-Afrykańska
CEPGL - Wspólnota Gospodarcza Krajów Wielkich Jezior - 1976r., Zair, Burundi
SELA - Sistema Economico Latinoamericano - Latynoamerykański System Gospodarczy - 1975r., Ameryka Łacińska, Panama - reprezentowanie interesów regionu.
ALADI - Stowarzyszenie na Rzecz Ameryki Łacińskiej Jest to największe stowarzyszenie w Ameryce Łacińskiej, nalezą do niego :Argentyna , Boliwia, Brazylia ,Peru, Urugwaj, Wenezuela. Celem jest stopniowa likwidacja ograniczeń celnych i prowadzenie wspólnej polityki gospodarczej.,
GRUPA WYSZENCHRADZKA – Powstała w 1991r, należą do niej:Polska, Czechy, Słowacja i Węgry. Cele tego porozumienia to: konsultowanie działań gospodarczych przed wstąpieniem do UE, organizowanie współpracy na zasadach rynkowych, ułatwienia handlu (osiągnięcia - utworzenie CEFTA w 1994r.).
Heksagonale - od 1991r. - utworzone z Pentagonale po przyjęciu Polski - członkowie: Austria, Czechy, Słowacja, Jugosławia, polska, Węgry, Włochy-> współpraca gospodarcza, polityczna i społeczna (konflikt na Bałkanach nie sprzyja współpracy w/w państw).

SDR - (Special Drawing Rights) ,Specjalne prawa ciągnienia, to międzynarodowa jednostka walutowa o charakterze pieniądza bezgotówkowego, emitowana przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy od 1970.
Przydzielone SDR służą do zakupu - od innych uczestników systemu - walut niezbędnych do spłaty zobowiązań z tytułu bieżących obrotów bilansu płatniczego
DWT - tona nośności całkowitej ładunku i zapasów statku.
Nośność statku, zdolność uniesienia ładunku przez statek wodny, czyli największa dopuszczalna masa ładunku przy zanurzeniu do znaku wolnej burty. Wyrażana jest w metrycznych (1000 kg) lub angielskich (1017 kg) tonach wagowych DWT.
NRT – tona rejestrowa pojemności statku netto
NRT (z niemieckiego Nettoregistertonne), symbol pojemności statku netto (objętość pomieszczeń przeznaczonych tylko do składowania ładunku), wyrażanej w tzw. tonach rejestrowych.
NT- pojemność netto statku
IC - międzynarodowa standardowa klasyfikacja rodzaju działalności
PCN – polska scalona nomenklatura
SAD – jednolity dokument administracyjny
SITC - Międzynarodowa standardowa klasyfikacja handlu