Tragizm Giaura.

Na czym polega tragizm Giaura? Jak oceniasz jego postępowanie? Czy możliwa jest jednoznaczna ocena moralna? Czy to, co zrobił i czuł, pozwala nazwać Giaura „szlachetnym zbrodniarzem”?

Powiastka poetycka Byrona nosi tytuł „Giaur”. Tak nazwali głównego bohatera utworu Muzułmanie. Wyraz ten w języku tureckim oznacza „niewiernego”. Giaur bowiem pochodził z Wenecji i jak się domyślimy był katolikiem. Wiemy o nim niewiele, bo starał się zachować anonimowość i tajemniczość, ale z treści spowiedzi możemy wywnioskować, że był postacią tragiczną.

Po pierwsze dlatego, że zakochał się bardzo nieszczęśliwie w żonie Hassana. Było to uczucie odwzajemnione, ale problem polegał na tym, że para zakochanych nie miała szans szczęśliwe życie. Giaur mógł wprawdzie porwać Leile, ale ona jako muzułmanka nie żyłaby ze świadomością popełnionego grzechu.
Nie ma większej tragedii dla człowieka jak przeświadczenie, że w jakikolwiek sposób przyczyniło się do śmierci ukochanego nam człowieka. Giaur żył obciążony wyrzutami sumienia i nie mógł się od nich uwolnić, dlatego w końcu postanowił zamknąć się w klasztorze. Miał nadzieje, że tam wyciszy swoje sumienie i zazna odrobiny spokoju.
Wiadomo, że pewną satysfakcje daje nam ukaranie tych, którzy skrzywdzili najdroższą nam osobę. Zemsta jednak nie dała Giaurowi zadowolenia, bo zabijając Hassana oddał mu wielką przysługę. Turek umierał w przekonaniu, że ginąc z ręki niewiernego idzie pójdzie do nieba.
Tragizm tej postaci polegał także na tym, że Giaur nie potrafił się pogodzić z utratą Leily. Nie wyobrażał sobie życia bez niej. Podobnie swoje partnerki traktowali Orfeusz oraz Romeo. Orfeusz po nieudanej wyprawie do Hadesu przestał śpiewać i grać czekając na śmierć, a Romeo na widok zwłok ukochanej po prostu się zabił.
Trudno jednoznacznie ocenić Giaura. Na uznanie zasługuje jego uczucie do Leily. Było ono szczere i głębokie, co potwierdzają słowa samego bohatera wypowiedziane na krótko przed śmiercią do ducha ukochanej:

(...)Leilo! byłaś myśli moich treścią,
Moją rozkoszą i moją boleścią,
Tyś była cnotą, ty zbrodniami memi,
Nadzieją w niebie i wszystkim na ziemi!(...)

Z pozytywną ocena tego uczucia głównego bohatera nie mamy najmniejszego kłopotu, jednak inne dokonania naszego bohatera budzą zastrzeżenia. Giaur nie czuł wyrzutów sumienia z powodu zabójstwa Hassana, bo dokonał zemsty na Muzułmaninie. W tym zabójstwie nie widzieli nic złego także jego współcześni, bo Turek był dla nich człowiekiem drugiej kategorii. Natomiast świat dzisiejszy potępiłby zachowanie bohatera. Zabójstwo człowieka nie można niczym usprawiedliwić, a od wymierzania kary są sądy. Giaur nie zasługuje na miano „szlachetnego zbrodniarza”, tak nazwać można kogoś kto zabija dla dobra ogółu, tymczasem Giaur pozbawił życia człowieka z pobudek osobistych.
Giaur nie budzi mojej sympatii, ale jednocześnie trudno mi go potępić za jego czyny. Całym jego życiem zawładnęła miłość nad którą stracił kontrole. Życie Giaura dowodzi, że bardzo silne uczucie w pewnych sytuacjach może doprowadzić do tragedii.