Kubizm

Kubizm jest to kierunek sztuki zainicjowany we Francji ok. 1906 przez Pabla Ruiza Picassa i Georga Braque'a. Nowy kierunek oznaczał pojawienie się sztuki koncepcyjnej. Nazwa kubizmu pochodzi z łacińskiego cubus czyli kostka, sześcian. Kubizm obejmował przede wszystkim malarstwo, a także rzeźbę i nieliczne realizacje architektoniczne, egzystował w latach 1906-1914 we Francji. Jednym z obrazów Picassa, który zapoczątkował kubizm był "Panny z Awinionu" , który to stał się przełomowym dziełem zapowiadającym nowe ujęcie bryły w malarstwie dzięki ostrym, łukowatym i linearnym podziałom figury, dając początek nowej koncepcji przestrzeni w malarstwie. Fakt uznania Picassa za ojca kubizmu zawdzięcza on wielkiej ilości wykonanych kompozycji oraz głębi wyrazu i treści, które udało mu się przekazać.

Sztuka kubistyczna wydaje się niekiedy bliska abstrakcji, zwłaszcza geometrycznej, ale w rzeczywistości przedstawia realne obiekty, tyle że "spłaszczone" na płótnie i pokazane równocześnie z różnych punktów widzenia. Zamiast tworzyć iluzję przestrzeni, czym zajmowała się sztuka od czasów renesansu, kubiści świadomie definiowali obiekt w dwóch wymiarach płaszczyzny obrazu. Pomysł ten pozwolił zupełnie inaczej spojrzeć na wzajemny związek formy i przestrzeni, a tym samym pchnął sztukę Zachodu na całkowicie nowe tory. Sztuka prymitywna wyrażała bardzo dobrze zasady formułowane przez niektórych artystów jego czasów. Prostota, szorstkość i ekspresja- były ważniejsze niż forma zewnętrzna przedmiotu. Kubiści dążyli do zrekonstruowania przedmiotów i form naturalnych, po uprzednim dokonaniu głębokiej analizy. W ten sposób temat ulega transformacji i obraz staje się przedmiotem autonomicznym, niezależnym.

Kubizm rozwinął się w 3 fazach:
1) fazie prekubistycznej trwającej w latach 1906-1909, charakteryzowała się odrzuceniem perspektywy i przestrzeni atmosferycznej, geometryzacją oraz wydobyciem struktury podziału przedmiotu i tłumieniem koloru.

2) fazie analitycznej trwającej w okresie lat 1909-1912, polegała na rozbiciu form przedmiotu, dekompozycji w celu osiągnięcia efektu profilów zachodzących na siebie i widzianych z kilku stron jednocześnie.

3) fazie syntetycznej trwającej od 1912 do 1913, wprowadzenie collages i podkreślenie konstrukcji obrazu, a nie przedmiotu przedstawianego oraz przywrócenie koloru. Kubizm trwał krótko i był odczytywany jedynie jako krótki etap twórczości takich artystów jak Picasso, Braque, Gleizes, Metzinger, Leger, Le Fauconnier, Gris, Markus, Archipenko czy Nadelman. Był pierwszym kierunkiem, który radykalnie zerwał z tradycyjną koncepcją sztuki. Wywarł decydujący wpływ na dalszy rozwój sztuki XX w. (futuryzm, konstruktywizm abstrakcjonizm).