Alkohol - twój wróg czy przyjaciel?

ALKOHOL- PODSTAWOWE INFORMACJE
Alkohol jest związkiem organicznym zawierającym jedną lub więcej grup wodorotlenkowych (alkohole jedno-, dwu-, lub wielodorotlenkowe). Silnie wpływa on na psychikę człowieka, funkcjonowanie jego organizmu i sposób zachowania.
O winie i piwie wspominają, zarówno znalezione w Mezopotamii a pochodzące z ok. 5000 r. p.n.e., teksty pisma klinowego jak i egipskie papirusy pochodzące z ok. 3500 r. p.n.e. Na większą skalę zaczęto w Europie uzyskiwać czysty alkohol w VIII w. n.e., początkowo z żyta a od połowy XVIII w. z ziemniaków. W drugiej połowie XIII w. francuski profesor zastosował alkohol w medycynie m.in. jako środek przeciwrobaczny, przeciwbólowy oraz zapobiegający nudnościom.

Młodzież, zarówno jak i osoby dorosłe, spożywają alkohol w różnych celach. Piją, żeby zapomnieć o bólu, usunąć lęki, pobudzić wiarę w siebie, albo żeby dodać sobie odwagi. Sprzedawcom alkoholu ich praca, przynosi wiele zysków, często jest to ich źródło dochodów. Niektóre osoby, które piją, bo łudzą się, że alkohol może być instrumentem władzy, albo służyć do manipulowania innymi. Topią w alkoholu swoje smutki. Jednak jest to błędne wyjście rozwiązywania swoich problemów. Alkohole powodują zwolnienie działania komórek mózgowych, zmniejszanie sprawności zdolności umysłowej i fizycznej, chociaż często wydaje nam się, że jest odwrotnie. Skutkiem picia trunków są nieskoordynowane ruchy, chwiejny krok, plączący się język. Jak szybko skutki te będą widoczne zależy od: rodzaju alkoholu, jego ilości, stężenia i od organizmu każdego człowieka. Poprzez stosowanie tego rodzaju używki inaczej myślimy i czujemy, ponieważ alkohol dostaje się do mózgu i ma duży wpływ na wszystkie procesy tam zachodzące. Częste stosowanie alkoholu może być przyczyną raka piersi oraz uszkodzenia wątroby i mózgu. Alkohol działa również szkodliwie na układ nerwowy. Nawet niewielkie dawki alkoholu, które nie wywołują widocznych zmian w zachowaniu się człowieka powodują zaburzenia reakcji wzrokowej, słuchowej, pogarszają też precyzję ruchów. Błędnie się więc sądzi, że alkohol działa na układ nerwowy pobudzająco, gdyż hamuje i zaburza jego sprawność. Występuje otępienie i senność. Człowiek traci przytomność.

Badania wykazują, że niektóre napoje alkoholowe stosowane w odpowiednich ilościach pozytywnie wpływają na zdrowie. Rozszerzają naczynia krwionośne, dzięki czemu krew może szybciej krążyć w naszym organizmie. Naukowcy twierdzą, że pijąc szklankę dziennie dobrego, czystego wina z winogron można przedłużyć sobie życie. Natomiast w białym winie odkryto substancje bakteriobójcze, które niszczą zarazki salmonelli. Piwo natomiast, ma właściwości moczopędne, czyli pomaga zmniejszyć zawartość kamieni i piasku w nerkach.

Puszka piwa (330 gramów), lampka wina (125 gramów) i kieliszek wódki (20 gramów) zawierają tę samą ilość alkoholu. Nastolatki piją najczęściej po to, by się upić, przestają gdy już po prostu nie są dalej w stanie pić. Wielu dorosłych nie zauważa nic dziwnego w tym, że jedenastoletnie dziecko potrafi bez problemu wypić 11 piw. Nie dochodzi do nich, że pijąc ilości alkohol działa tak samo jak trzy podwójne martini. Uzależnienie od alkoholu następuje łatwiej u dzieci niż u dorosłych.

ALKOHOLIZM
Nadużywanie tego rodzaju napojów prowadzi do choroby zwanej alkoholizmem. Jest to choroba, która zaczyna się i rozwija podstępnie, bez świadomości zainteresowanej osoby. Polega na niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych. Wielu uzależnionych ludzi mogłoby uniknąć kłopotów wynikających z nadużywania trunków, gdyby zwrócili uwagę na wcześniejsze sygnały wskazujące, że zadzieranie z alkoholem może okazać się bardzo niebezpieczne. Alkoholizm wywołuje wiele groźnych chorób, może nawet doprowadzić do śmierci. Może być przyczyną uszkodzenia systemu nerwowego, narządów wewnętrznych, takich jak: żołądek, serce, jelito, trzustka. Ludzie nadużywający alkoholu często cierpią na zaburzenia równowagi, czy utraty świadomości. Takie zakłócenia w pracy mózgu, jeśli powtarzają się często, zawsze pozostawiają po sobie ślady. Nadmierne spożywanie tego rodzaju używek, powoduje także niedowłady, niedowłady, padaczkę, porażenia podniebienia, gardła i krtani, przewlekłe stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy, zapalenia trzustki, przewlekłe zapalenie błony śluzowej tchawicy, przebarwienia i pajączkowate znamiona naczyniowe. Głównym składnikiem tych używek jest alkohol etylowy. Jest on otrzymywany poprzez fermentację skrobi lub cukru pod wpływem enzymów zawartych w drożdżach. Pod wpływem tej reakcji wydzielają się także tzw. polifenole oraz fuzle, nadające napojom ich charakterystyczny smak i aromat, wywołujące objawy typowe dla spożycia nadmiernej ilości alkoholu.

Nadmiar alkoholu u każdego człowieka może mieć inne skutki. Jedni czują się apatyczni, zmęczeni i chce im się płakać, inni stają się agresywni. Niebezpieczeństwo uzależnienia od alkoholu pojawia się w chwili, kiedy człowiek zauważa, że działanie alkoholu odpręża i daje ulgę, redukuje napięcie i niepokój, osłabia poczucie winy, ośmiela, ułatwia zaśnięcie czy pobudza do działania. Osoba zagrożona chorobą stwarza sobie błahe okazje do wypicia, pije z chciwością, wyprzedza kolejki, wielokrotnie upija się, nierzadko także lekceważy zalecenia lekarskie, sugerujące powstrzymanie się od alkoholu.

Alkoholizm przyczynia się do rozbić rodzin, rozluźnia więzy społeczne i zawodowe, zmniejsza dyscyplinę pracy, obniża jakość. Często, w dużym stopniu powoduje rozwój przestępczości. Przez alkoholizm mają miejsce liczne wypadki drogowe i zawodowe.


MITY I FAKTY NA TEMAT ALKOHOLU
Często mówi się, że mężczyzna jest bardziej odporny na działanie alkoholu niż kobieta, choć w gruncie rzeczy zmiany chorobowe pojawiają się u osobnika płci męskiej wcześniej niż u kobiety spożywającej podobną ilość alkoholu w podobny sposób. Wiele osób twierdzi, że alkohol poprawia odporność organizmu. Prawda jest taka, że zmniejsza on odporność obronną organizmu, gdyż ogranicza aktywność białych krwinek, które zwalczają wszelkie infekcje. Kolejnym mitem jest to, że alkohol dodaje sił. Rzeczywiście alkohol może sprawiać takie wrażenie, ponieważ poprzez swoje działanie pobudzające pozwala na krótko zapomnieć o zmęczeniu. Ale jest to jedynie krótkotrwałe złudzenie. Kiedy ktoś mówi, że alkohol jest lekarstwem na sen, nie należy mu wierzyć. Zaśnięcie po spożyciu alkoholu jest wynikiem toksycznego działania alkoholu na mózg. Sen nie jest wówczas naturalny (fizjologiczny), a człowiek podczas takiego snu nie wypoczywa w sposób właściwy. Uważając, że alkohol może zastępować pokarm, mylimy się. Nie jest on w stanie zastąpić niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu składników pokarmowych, takich jak białka, węglowodany czy tłuszcze. W rzeczywistości dostarcza organizmowi pewną ilość kalorii (z 1 grama ok. 7 kcal.), jednak są to tzw. "puste" kalorie. Jesteśmy w błędzie uważając, że alkohol jest środkiem poprawiającym trawienie. Prawda jest taka, że alkohol drażni i uszkadza śluzówki, zaburza pracę jelit, utrudnia wchłanianie pokarmów, a także upośledza funkcje takich narządów jak wątroba czy trzustka, które są niezbędne do prawidłowego przebiegu procesu trawienia.


LECZENIE ALKOHOLIZMU
Aby wyleczyć się z alkoholizmu, należy przede wszystkim tego chcieć, następnie podjąć terapię w placówce odwykowej, bądź w ośrodkach wzajemnej pomocy. Niestety u większości osób uzależnionych, postępy choroby są tak duże, że większość osób nie chce się leczyć. Poprzez namawianie, presję, cierpienia i zagrożenia możemy utrudniać choremu drogę do ocalenia. Uzależnienie zostawia ślady nie tylko na naszej fizycznej sferze życia, ale także daje się we znaki naszej psychice, sferze społecznej i duchowej. Jeżeli chcemy wyleczyć się z alkoholizmu musimy odtruć organizm, oraz wyleczyć wszystkie schorzenia powstałe w wyniku picia alkoholu. Powinniśmy pomóc osobie uzależnionej uczyć się rozumienia siebie, swojego życia i swojej choroby. Pomóc uporządkować jej życie uczuciowe i zaakceptować samego siebie. Osoba chcąca się wyleczyć z uzależnienia powinna zacząć od nowa budować swoje związki z ludźmi. Trzeźwiejący alkoholicy odkrywają podstawowe wartości, które poprzednio lekceważyli i niszczyli, oraz starają się znajdować w swoim nowym życiu miejsce na realizację tych wartości, odkrywają i akceptują obecność siły wyższej w swoim życiu. W zdecydowanej większości przypadków, bez fachowej pomocy, osoba uzależniona nie potrafi się uratować. Nie oznacza jednak, że powinna być zwolniona od odpowiedzialności za swoje postępowanie. Jeżeli ktoś po pijanemu narusza prawo, zasady moralne, krzywdzi innych i powoduje straty materialne, powinien za to ponosić odpowiedzialność, tak jak wszyscy ludzie. W nałóg uzależnienia od alkoholu może zapaść na każdy, bez względu na płeć, wiek, poziom intelektualny, wykształcenie i uprawiany zawód. Każdemu też konieczna jest pomoc w powrocie do zdrowia. Podstawową formą leczenia jest psychoterapia uzależnienia, a sam proces terapeutyczny to ciężka i żmudna praca zawierająca w sobie wiele różnorodnych działań, których efektem powinny być głębokie i możliwie trwałe zmiany. Zmiany te powinny dotyczyć postaw, przekonań, zachowań, przyzwyczajeń, relacji z innymi, a także sposobów przeżywania, odczuwania i myślenia.


STATYSTYKA
W Polsce mężczyźni uzależniają się od wódki 8 razy częściej od kobiet. Piją najwięcej między 20-30 rokiem życia, natomiast kobiety w wieku 30-40 lat. Na 4,5 mln osób nadużywających napojów wysokoprocentowych ok. 600-900 jest uzależnionych. W latach 70. około 40% alkoholu spożywane było w czasie i miejscu pracy. Dziś liczba ta zmniejszyła się. Związane jest to z bezrobociem i zagrożeniem utraty pracy. W naszym kraju 70% wypijanego alkoholu to wódka. Możemy przyjąć, że 2/3 całości alkoholu spożywa 6-8 milionowa grupa mężczyzn w wieku produkcyjnym. Szczególnie są to osoby zatrudnione. Kilka lat temu liczba uzależnionych kobiety nie przekraczała 3% wszystkich alkoholików, obecnie w nałóg popadają coraz młodsze kobiety i w szybszym czasie. Jest ich około 8-10%.
Polska rada gminy ustala liczbę punktów, w których można sprzedawać napoje wysokoprocentowe. Prawo polskie zabrania sprzedaży, podawania i spożywania alkoholi na terenach szkół, placówek oświatowo- wychowawczych, zakładów pracy. Nie można pić napojów alkoholowych podczas zbiorowych zgromadzeń, w środkach komunikacji krajowej, w budynkach wojskowych, a także w miejscach, w których rada gminy wprowadzi stały lub czasowy zakaz obrotu alkoholem. Zabrania się także podawania trunków osobom w stanie nietrzeźwym, niepełnoletnim, oraz sprzedaży pod kredyt lub zastaw. Wśród uczniów kończących szkoły średnie alkohol pije 64 procent, a 21 procent używa nielegalnych narkotyków. Alkohol ma więc miażdżącą przewagę. Statystyka ta jednak nie ujawnia, że większość objętych nią dzieci należy jednocześnie do obu grup.

Alkohol zajmuje szczególne miejsce wśród substancji spożywanych przez człowieka. Dzieje się tak dlatego, że bardzo szybko- ze względu na niewielki rozmiar cząstek- jest wchłaniany przez organizm, przywracając dobry humor i przyjemne samopoczucie. Alkohol wchłaniany w jamie ustnej, przechodzi przez układ pokarmowy, przenika do krwi, a następnie do mózgu. Wywołuje on uśpienie, lub znieczulenie. Początkowo ożywia i pobudza. Później ujawnia się pełna natura alkoholu prowadząca do uśpienia i zatrzymywania kolejnych czynności mózgu, aż do stanu utraty równowagi i koordynacji, śpiączki, a w końcu do zatrzymania procesów niezbędnych do życia. Dlatego uważam, że alkohol nie jest przyjacielem człowieka. Mimo kilku swoich zalet, posiada bardzo dużo wad, które mogą się dla nas skończyć nawet śmiertelnie. Nie warto ryzykować zdrowia dla chwili przyjemności.

BIBLIOGRAFIA

 Cekiera C.: Ryzyko uzależnień. TN KUL Lublin, Lublin 2001 r.;
 Sider K. I.: Alkohol. Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa 2002 r.;
 Szulc M.: Wyzwolenie od lęków i alkoholu. Wydawnictwo Medium, Warszawa 2002 r.;
 Szymborska B.: Jak rozstać się z alkoholizmem. Wydawnictwo Świt, Kraków 2001 r.;
 Wilmes D. J.: Nie alkoholowi i narkotykom. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002 r.;
 http://republika.pl/alkoholowa_lamiglowka/wplywAlkoholu.htm;
 http://republika.pl/olambik/index.html.