II wojna światowa.

PLAN BARBAROSSA –Po stronie Niemieckiej opowiedziały się Finlandia, Węgry , Rumunia , Bułgaria . Wojska Niemieckie uderzyły w trzech kierunkach : północny ( Łotwa, Litwa, Estonia, Leningrad ), południe ( Uk- raina , Krym, Kijów ), centralny ( Moskwa ). Na froncie północnym Niemcy opanowali państwa nadbałtyckie i okrążyli Leningrad, który bronił się 900 dni , do roku 1944 . Żołnierze Wermachtu na froncie centralnym doszli na przedpola Moskwy. W roku 1942 Rosjanie odepchnęli wojska Niemieckie od Moskwy.

LOSY RZĄDU RP NA OBCZYŹNIE – W nocy z 1718 września 1939 r. prezydent Mościcki i Naczelny Wódz Marszałek Rydz – Śmigły przekroczyli granicę polsko –rumuńską (nie chcieli dostać się do niewoli i uratować tajne dokumenty i skarb ). Po internowaniu władz polskich w Rumunii nowym prezydentem Polski na obczyźnie został Władysław Raczkiewicz , a premierem i Naczelnym Wodzem gen.Sikorski . Potem nie było rządu do 1991.Sikorski liczył się ze zdaniem Churchila , a ten naciskałaby Polska połączyła się z Rosją .Siedzibą rządu polskiego był Paryż , a potem Londyn . 30 lipca 1941 podpisano układ Sikorski-Majski. Postanawiał on ,że traktaty radziecko-niemiecie z 1939 r. tracą swą moc ; plan utworzenia polskiej armii w ZSRR ; przywrócenie stosunków dyplomatycznych zerwanych 17 września 1939 r. ; udzielenie Polakom amnestii w Rosji; wzajemna pomoc i poparcie w walce przeciw II Rzeszy

SPRAWA KATYŃSKA –Na czele Armii Polskiej w ZSRR miał stanąć gen. Wł. Anders. Oficerowie i Żołnierze zostali osadzeni na terytorium ZSRR w trzech obozach jenieckich ( Ostaszków , Starobielsk , Koziersk czyli las katyński ). W kwietnie 1943 roku Niemcy ogłosili w radiu i prasie o znalezieniu masowych grobów oficerów polskich w lesie katyńskim. Zbrodnia katyńska dokonana przez Rosjan na wiosnę 1940 r. spowodowała zerwanie stosunków dyplomatycznych z rządem Londyńskim przez Stalina .

SYTUACJA MIĘDZYNARODOWA PRZED WYBUCHEM II WOJNY- Niemcy mieli pewne żądania wobec Polski : przeprowadzenie eksterytorialnej autostrady i linii kolejowej łączącej Niemcy i Prusy Wschodnie ; włączenie Gdańska do III Rzeszy . Społeczeństwo polskie wobec wojny zakładało fundusze np.: Obrony Narodowej , Obrony Morskiej , Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Podpisano pakt o nieagresji między ZSRR a Niemcami tzw: Ribbentrop-Mołotow ( 23 sierpnia 1939 r. ).Tajny dokument dołączony do tego paktu przewidywał podział Europy Środkowej . Granica podziału na ziemiach polskich przebiegała wzdłuż rzek : Narew , Wisła , San ( tzw. IV rozbiór polski ). Hitler wyznaczył termin realizacji „Fall Weiss” na 26 sierpnia 1939 r. Po udzielenie Polsce gwarancji sojuszniczych przez Wlk.Brytanię termin został przesunięty na 1 września.

DZIAŁANIA WOJENNE W LATACH 1939-1941 - W Europie : wojna radziecko-fińska tzw. „Wojna zimowa” ( listopad – marzec 1940 ); agresja Niemiec na Danię i Norwegię ; zajęcie przez wojska Niemieckie Belgii, Holandii , Luxemburga ; kapitulacja Francji (22 czerwca 1940 ); bitwa powietrzna o Anglię (sierpień – październik – kryptonim „Lew morski” –Niemcy przegrali ) Na Bałkanach : atak wojsk niemieckich i włoskich na Grecję (październik 1940 ); uderzenie dywizji niemieckiej na Jugosławię ( kwiecień 1941 ) ; Chorwacja współpracowała z osią , a Serbia prowadziła partyzantkę .

WOJNA NA DALEKIM WSCHODZIE – Atak Japończyków na Pearl Harbour czyli amerykańską bazę marynarki wojennej rozpoczął wojnę na dalekim wschodzie . Wojska Japońskie opanowały olbrzymi obszar Azji pd-wsch – liczący 9 mln km. Do zwycięskiej bitwy nieopodal wyspy Midway wojska amerykańskie przejęły inicjatywę w wojnie z Japonią . Amerykanie w walce z Japonią posługiwali się taktyką „żabiego skoku” (polegająca na zdobywaniu kolejna wysp w okolicy Japonii, miało to na celu latanie samolotami krótkiego zasięgu ).

UDZIAŁ POLAKÓW NA FRONTACH II WOJNY ŚWIATOWEJ - Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich - Narwik ; Dywizja Grenadierów – Lagarte ; Dywizja Strzelców Pieszych – Belford ; Brygada Strzelców Karpackich – Tobruk ; 1 Dywizja Pancerna ( dw. Gen.Maczek)- Francja ; 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa – walki Sprzymierzonych w Holandii ; II Korpus Polski ( dw. gen. Anders ) – Włochy, Monte Casino ; 1 Armia Wojska Polskiego – Wa-wa , Byd-szcz . Okręty : Błyskawica( niszczyciel – uszkodził pierwszy okręt podwodny Niemiec ); Orzeł i Wilk (patrolowały Zat. Gdańską ); Piorun ( brał udział w pogoni za Bismarkiem ); Orkan i Burza ( zatapiały U-boty ); Orkan i Garland (odparły atak z powietrza ) ; Kujawiak (niósł pomoc flocie angielskiej ); Jastrząb ( uczestniczył w osłonie konwoju do Murmańska ).

DWIE OKUPACJE - 28 września 1939 r dokonano podziału ziem polskich . Granica między związkiem radzieckim a Niemcami była wzdłuż rzek : Narew , Bug , San . Granica ta obowiązywała do 1941 r. Pomorze Gdańskie , Wielkopolska , część Mazowsza i Górny Śląsk zostały bezpośrednio wcielone do III Rzeszy. Z pozostałych ziem utworzono Generalne Gubernatorstwo ( Hanz Frank ).

POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE –Powstało wiele organizacji konspiracyjnych . Służba Zwycięstwa Polski utworzona we wrześniu 1939 przez gen. Karaszewicza- Tokarzewskiego , zmienił potem nazwę na Związek Walki Zbrojnej w listopadzie 1939 ( gen. Sosnkowski – po Sikorskim naczelny wódz ); Armia Krajowa utworzona 1 lutego 1942 na rozkaz Sikorskiego , dowodzili gen. Stefan „Grot” – Rowecki ( zamordowany przez gestapo ), gen. Tadeusz „Bór” –Komorowski ( rozpoczął powstanie warszawskie ), gen. Leopold „Kobra”-„Niedźwiadek” – Okulicki (rozwiązał AK w 1945 r. ) – organizacje te były podległe rządowi londyńskiemu . Proces szesnastu w Rosji –oficer Rosyjski dał żelazny list dowództwu AK , ale ich zamordowano . W Tarnowie był batalion „Barbara” z AK .

WALKA Z HITLERYZMEM – Sabotaż ( niszczenie sprzętu niemieckiego przez robotników polskich ) ; Mały sabotaż ( najmłodsi wiekowo harcerze tzw. „zawiszacy” pisali na murach hasła antyniemieckie , zrywali flagi niemieckie, przenosili rozkazy i meldunki ; Dywersje (niszczenie szlaków komunikacyjnych , zamachy na lokale niemieckie , likwidacja gestapowców , odbijanie więźniów np.: zamach na szefa SS Warszawy – Kutrzębe , akcja pod arsenałem – odbicie Rudego , który przejeżdżała Alei Sucka na Pawiak . .

POWSTANIE WARSZAWSKIE - Plan „Burza” –jednostki armii krajowej powinny podjąć walkę z wycofującą się Armią Niemiecką i występować w roli gospodarza ziem polskich wobec wkraczających wojsk radzieckich , częścią planu było powstanie Warszawskie . Przyczyną wybuchu powstania było dotarcie pierwszych radzieckich jednostek na przedpola Warszawy , oraz opuszczanie stolicy przez oddziały Niemieckie . Walki rozpoczęły się o godzinie 17.00 „W” , objęły dzielnice lewobrzeżnej Warszawy. Stalin obawiał się wpływów aliantów i AK na przebieg powstania . Chciał aby zawdzięczano oswobodzenie tylko armii radzieckiej . W ten sposób mógł stworzyć strefę wpływów w Europie Środkowej. Powstanie Warszawskie trwało 63 dni i zakończyło się klęską AK. „Bór” – Komorowski podpisał akt kapitulacji w październiku 1944 .Olbrzymią rolę odegrała ludność cywilna , to ona budowała barykady , ukrywała powstańców , zabito150 tys osób.

KONFERENCJE - Konferencja Jałtańska ( odbyła się w Jałcie między 4-11 luty 1945 , uczestniczyli Anglia, Rosja , USA . Na tej konferencji zwanej też Krymską postanowiono , że wschodnie granice Polski przebiegać będą wzdłuż linii Kurzona z niewielkimi odchyleniami na korzyść Polski, oraz że RP powinna otrzymać znacznie większe terytoria na północy i zachodzie . Rząd Tymczasowy powinien być przeorganizowany na podstawach demokratycznych i przyjąć nazwę Polskiego Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej ( rząd ten będzie zobowiązany do przeprowadzenia w Polsce wolnych i dyplomatycznych wyborów) . Konferencja w Teheranie ( 28 listopad – 1 grudzień 1943 , uczestniczyli prezydent USA – Roosevelt , premier Anglii – Churchil , prezydent ZSRR- Stalin , ustalono , że granica wschodnia przebiegać ma wzdłuż linii Kurzona , rozszerzenie granicy na pn i wsch kosztem Niemiec .) Konferencja Poczdamska ( Poczdam 17 lipca – 2 sierpnia 1945 , uczestniczyli prezydent USA –Truman , premier Wlk.Brytanii –Attle , przywódca Rosji – Stalin, postanowiono ,że zachodnią granicę Polski będzie stanowiła Odra i Nysa Łużycka i , że Niemcy będą podzielone na strefy okupacyjne.

BILANS II WOJNY ŚWIATOWEJ –Na 67 państw udział brało 61 , 50 mln osób zabitych , koszty wojny to 3 bln dolarów . Pierwszego wybuchu jądrowego dokonano na poligonie w Nowym Meksyku ( USA ) dn.16 lipca 1945 , potem ZSRR –1949 , potem Wlk. Brytania – 1952 , potem Francja – 1960 , potem Chiny –1964 3 DE –demilitaryzacja , Demokracja , denazyfikacja Represje : ziemie nie mogły być własnością prywatną , zabójstwo polonisty Siergieja , zabójstwa chorych dzieci , wielki terror , praca przymusowa, przemoc .Największe obozy koncentracyjne to Oświęcim ( Rudolf Hess ), Brzezinka, Płaszów , Majdanek , Treblinka , Sowi Bór .

UZBROJENIE – Meserschmit (samolot niemiecki ), U-boty (niem. Łodzie podwodne ) , Tygrys i Pantera( czołgi niem. ), Wermacht (niem. Wojska morskie), Kritzmarine (niem. Wojska powietrzne ) , Lutwafel( niem . wojska powietrzne ), T-34 (wygrany radziecki czołg ), V-1,V-2,V-3 (rakiety dalekosiężne ) Tomachowk (rakieta sterująca ), Teplitz (ang. statek ukryty we Fiordach )