ból w okolicy podbrzusza występujący w czasie miesiączki lub okołomiesiączkowo (dysmenorrhoea).
· pierwotne bolesne miesiączkowanie: bez patologicznych uwarunkowań organicznych,
· wtórne bolesne miesiączkowanie: ból występuje przed miesiączką lub podczas niej, często bardziej nasilony niż w pierwotnym bolesnym miesiączkowaniu, uwarunkowany wtórnymi zmianami patologicznymi
Ok. 40% dorosłych kobiet ma bóle miesiączkowe, z czego 10% jest unieruchomionych przez 1-3 dni co miesiąc.
Wiek: pierwotne: nastolatki do początku 20 roku życia, wtórne: od 20 do 30 roku życia.
OBJAWY:
· ból łagodny - dyskomfort w obrębie podbrzusza, skurcze lub uczucie ciążenia w pierwszym dniu krwawienia miesięcznego bez dodatkowych objawów,
· ból średnio nasilony: dyskomfort występujący w pierwszych 2-3 dniach miesiączki, wraz z gorszym samopoczuciem, luźnymi stolcami oraz bólem głowy,
· silny ból: intensywny, skurczowy, trwający 2-7 dni; często z rozstrojem żołądkowo-jelitowym, bólem pleców, bólem ściskającym oraz bólem głowy.
PRZYCZYNY:
· pierwotne bolesne miesiączkowanie:
podwyższone (2-7-krotnie) wytwarzanie prostaglandyn i innych mediatorów w macicy, wywołujących zmiany niedokrwienne poprzez agregację płytek, skurcz naczyń, nierytmiczne zmiany ciśnienia wyższe od ciśnienia tętniczego krwi;
· wtórne bolesne miesiączkowanie:
wrodzone zaburzenia w budowie macicy lub pochwy,
zwężenie szyjki macicy,
stan zapalny narządów miednicy mniejszej,
gruczolistość mięśnia macicy,
endometrioza,
guzy miednicy mniejszej, szczególnie mięśniaki macicy.
TRYB LECZENIA:
· pierwotne: ambulatoryjne,
· wtórne: zazwyczaj ambulatoryjne.
LECZENIE OGÓLNE:
· wtórne bolesne miesiączkowanie - leczenie zapaleń; hamowanie proliferacji endometrium, jeśli podejrzewa się endometriozę,
· leczenie ogólne, elektrostymulacja nerwów -przezskórna.
POSTĘPOWANIE CHIRURGICZNE: tylko w przypadku nasilonej endometriozy, urazu nerwów okolicy krzyżowej, gruczolistości w mięśniu macicy, wycięcia macicy.
AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: pełna.
DIETA: zwykła.
PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE:
· pierwotne: zanika z wiekiem i porodami,
wtórne: możliwe do leczenia, po wcześniejszym ustaleniu przyczyny.