W literaturze romantyzmu możemy odnaleźć wiele charakterystycznych motywów, jakimi kierowali się artyści pisząc swoje dzieła. Jednym z przykładów może być wizja poety – pielgrzyma albo poruszanie przez nich problemów swojej epoki. Nie można zapomnieć również o motywie „wielkich ludzi”. Doskonałym przykładem jest również wizja poety i poezji romantycznej a i wydaje się, że temat ten był najczęściej wykorzystywany. Pisarze często zastanawiali się nad swoja rola i rola poezji w ich czasach. Poeci tacy jak J. Słowacki i C. K. Norwid często przedstawiali ten motyw w swoich dziełach. J. Słowacki Np robił to w wierszu, „Bo to jest wieszcza…” lub w poemacie dygresyjnym „Beniowski”, C. K. Norwid w wierszu „Pióro”.
C. K. Norwid w swych utworach porusza częściej motyw roli poezji niż poety. W wierszu „Język ojczysty” pokazał jej moc, sile i wartość. W krótkim stwierdzeniu uświadomił odbiorcy, że poezja jest zdolna walczyć z „bronią” i nawet wygrać, a wroga pokona swoimi dziełami. Natomiast w utworze „Do obywatela J. Brona” pisze, ze poezja powinna być nośnikiem idei. Słowa, „(…) bo pieśń nim dojrzy, człowiek nieraz skona, a niźli skona pieśń, naród pierw wstanie (…)” mówią, ze nim dojrzy jakaś idea wielu ludzi zdąży umrzeć, a zanim umrze idea, naród najpierw powstanie. Według poety poezja powinna nawoływać do walki.
J. Słowacki, podobnie jak C. K. Norwid, równie silny nacisk w swoich utworach postawił na wizje poezji. Jednak u niego wyraźniej da się zaobserwować, ze poruszał role samego poety jako nauczyciela. Wiersz „Testament mój” zawiera fragmenty mówiące o tym, ze widzi siebie jako sternika. Sugeruje to czytelnikom, ze utożsamia siebie z przewodnikiem, ze chce ich prowadzić i „pokazywać drogę”. Wspomina również, ze autor wprowadza w dziełach idee, która kiedyś pociągnie za sobą odbiorców. Nawet w wierszu „Grób Agamemnona” znaleźć można krotki fragment, który mówi, ze on sam chciałby przymusić słuchacza do łez lub złości. Można, zatem śmiało stwierdzić, ze według J. Słowackiego poeta powinien umieć przekazywać uczucia.
O tym wspomina również w wierszu, „Bo to jest wieszcza…”. Ukazał tam poetę, który potrafi opisać pewna chwile z życia. Kiedy już to zrobi, przemienia ja w swoisty pomnik, czyli cos trwałego, niezniszczalnego, a także uświetnia ją. Przelanie jej na kartki papieru oznacza również zapisanie uczuć, które towarzyszyły temu wydarzeniu. J. Słowacki uważa, ze poeta powinien umieć w pełni oddawać zjawiska.
Natomiast w „Kordianie” w „Przygotowaniu” przedstawia poetę jako proroka nadziei. Taka osoba stawia siebie na miejscu zwykłego Polaka i z jego perspektywy ocenia przyczyny porażki. W poemacie dygresyjnym „Beniowski” pisze, ze poezja powinna przekazywać wszystko, o czym autor pomyśli, musi umieć opisywać wszystkie uczucia, wydarzenia. Najważniejsza powinna być treść, nie forma. Poezja powinna umieć łączyć w sobie przeciwstawność, opisywać jednocześnie Np. smutek i radość.
Na przykładzie wybranych utworów widać, ze wizja poety i poezji w literaturze była naprawdę różnorodną. Posiadała różne formy, choć nie zawsze tak znacznie od siebie odbiegały. Różnice da się już zaobserwować na przykładzie dwóch pisarzy. Podsumowując cala literaturę romantyczna byłoby ich zapewne jeszcze więcej.
.written by…
.mayday…
.absolwent SLO Traugutt Zgierz…
.wrzesień 2000 – czerwiec 2004…