Plastydy rybosomy itd.

Plastydy Plastydy występują tylko u roślin .Posiadają prosty system lamelarny(błoniasty) tworzony przez spłaszczone pęcherzyki ,czyli tylakoidy.Wkomórce bakterii kilka tylakoidów tworzy tzw.chromatofor.Plastydy posiadają własny DNA i własny aparat niezbędny do syntezy białek.Zaliczamy je więc do organelli samoreplikujących się(podobnie jak mitochondria).Ze względu na rolę, pochodzeniei barwę, plastydy dzielimy na: 1.PROPLASTYDY-występują w komórkach embrionalnych, powstają z niezróżnicowanych związków plastydów , które mogą się dzielić.Proplastydy są bez barwne, od mitochondriów odróżnia je równoległy układ błon wewnętrznych. 2.LEUKOPLASTY-są bezbarwne , powstają zwykle z proplastydów.Leukoplasty mają uproszczoną budowę,tzn.słabo rpzbudowany system błon wewnętrznych.Jednak na świetle mogą przekształcić się w chloroplasty.Cechą charakterystyczną leukaplastów jest ich zdolność do intensywnej syntezy skrobi . 3.CHLOROPLASTY-barwne, aktywne fotosyntetycznie powstają na świetle z proplastydów i leukoplastów . 4.CHROMOPLASTY-barwne, niektóre powstają z proplastydów lub częściej z chloroplastydów. Mają żółto lub czerwoną barwę (ksantofil i karoten) CHLOROPLASTY-zewnętrzna błona jest gładka ,a wewntrzna tworzy system równoległych wpukleń .Chloroplast posiada tylakoidy (składa się z dwóch błon zanużonych w stromie .W chloroplastach są dwa rodzaje tylakoidów :krótkie poukładane w stosy zwane granami i długie , mniej liczne łączą ze sobą grana.W komórce jest 50 gran .Chloroplasty umożliwiają asymilację dwutlenku węgla na swietle. RYBOSOMY Rybosomy są odpowiedzialne za biosyntezę białek Nie oddziela ich od cytoplazmy żadna błona biologiczna .Z wyglądu przypominają ,,spłaszczone grzybki".Rybosomy składają się z RNA , białek . Każdy kompletny rybosom składa się z dwóch podjednostek-większej, mniejszej Ze względu na rozmiary podjednostek i całych rybosomów wyróżnia się : 1.Tzw.rybosomy małe , występujące u Procariota oraz w plastydach i mitochondriach u Eucariota. 2.Tzw.rybosomy duże , występują w cytoplaźmie komórek eukariotycznych.Zwykle tego typu rybosomy związane są z błonami retikulum szorstkiego .Rzadko występują w cytoplaźmie jako wolne organelle .Liczba rybosomów zależy od aktywności metabolicznej komórki. U Procarioty rybosomy powstają w cytoplaźmie w wyniku gromadzenia się składników . U Eucarioty skomplikowany proces syntezy rRNA zachodzi głównie w jąderku .Tam też rRNA zostaje opatrzony białkami .W wyniku tego powstają duże kompleksy RNA-białko, które nazywamy pierwotną podjednostką .Zanim dostaną się do cytoplazmy , poddane zostają procedurze. Później wędrują do cytoplazmy i tam łączą się w kompletne rybosomy. JĄDRO KOMÓRKOWE U Procariota odpowiednikiem jądra jest nukleoid .Stanowi on centralny obszar cyroplazmy zawierającej cząsteczkę DNA.Cząsteczka jest nawinięta na białko stabilizujące oraz RNA i przytwierdzona do błony komórkowej .W przeciętnej komórce jest jedno jądro . Jeśli w jednej komórce występuje więcej jąder to jest to komórczaku . Powstają one poprzez wielokrotny podział jądra komórkowego , którym nie towarzyszą podziały cytoplazmy albo w drodze zlewania się komórek jądrowych .Jądra komórkowe są kuliste i położone centralnie .Rzadziej są owalne i ulokowane peryferycznie .Wielkość jądra komórkowego jest zmienna .Jądro składa się z: -OTOCZKI JĄDROWEJ , która oddziela neukoplazmę od cytoplazmy. Składa się z dwóch błon biologicznych: zewnętrznej i wewnętrznej , które się łączą tworząc pory (które transportują składniki cytoplazmy).Błona wewnętrzna jest gładka a, na zewnętrznej znajdują się rybosomy .Błona zewnętrzn łączy się z retikulum szorstkim. -KARIOLIMFA wypełnia wnętrze jądra komórkowego .Zawiera enzymy( które przeprowadzają reakcję chemiczną). -W kariolimfie zanurzona jest chromatyna (stanowią ja skaplikowane plątaniny długich fibryli chromatynowych - główny składnik to DNA)Jednostką budującą chromatyny jest fibrylla, która jest zbudowana z białek histonowych. W czasie podziału komórki w wyniku spiralizacji chromatyny tworzą się tworzą się chromosony ,które są tylko widzialne w czasie podziału .Człowiek w komórce ma 46 chromasynów .Chromasyn jest zbudowany z dwóch chromatyd. -JĄDERKO nie jest oddzielone żadną błoną . Składa się z białek , RNA i w niewielkiej ilości kwasu DNA. W czasie podziału jąderko zanika. Jąderko pełni funkcję informacji genetycznej w postaci kwasu DNA(czyli informacji o budowie białek). Podział komórki zaczyna się od podziału jądra .Są dwa rodzaje podziału:(mitoza,mejoza) Struktury Golgiego są powszechnym składnikiem komórek eukariotycznych , pojedyńczy aparat Golgiego nazywamy diktiosomem zwykle składa się na niego 4 - 8 spłaszczonych woreczków ułożonych w stos w okół którego ułożone są mniejsze lub większe pęcherzyki i kanaliki . są rozrzucone w całe jcytoplazmie . Nie występują w komórkach prokariotycznych w komórkach glonów jest ich tylko kilka natomiast u okryto nasiennych liczba dochodzi do kilkuset , diktiosomy budowane są przez gładkie błony biologiczne wykazują bardzo duża aktywność " produkcji na eksport " ( funkcja wydzielnicza ) np komórki wydzielnicze trzustki , dużą ilosć struktur Golgiego wykryto w szybko rosnączych komórkach roślinnych .LIZOSOMY powstają ze struktur Golgiego , dokonują rozpadu związków złożonych , po uszkodzeniu błony otaczającej lizosom , nastąpi samostrawienie komórki przez własne enzymy . Elementy składowe komórki a. PLAZMATYCZNE : błona plazmatyczna cytoplazma jądro mitochondria plastydy ( tylko tylko w komórce roślinnej ) retikulum endoplazmatyczne rybosomy struktury Golgiego lizosomy B. nieplazmatyczne ściana komórkowa ( z wyjatkiem komórek zwierzęcych występuje wszędzie ) Każda komórka otoczona jest żywą błoną komórkową , Wodniczka sok komórkowy roztwór wody i różnych zw chemicznych 90 % H2O K+ Ca2+ Mg2+ Cl- SO 42- PO3- Z cukrów występują cukry proste lub di sacharydy Roztwór hipoosmatyczny woda wchodzi tylko do komórki kiedy jest w tym roztworze . Jest zaliczana wraz ze ścianą komórkową do martwych składników komórki natomiast jej błona Mitochondrium Funkcja : dostarczenie do miejsc zapotrzebowania energii użytecznej biologicznie , jest to energia wysoce wydajna która jest łatwa w obróbce . w komórce jest to energia chemiczna związkiem który jej dostarcza jest ATP adenozynotrifosforanowy , adenozynotrójfosforan nazywany uniwersalnym akumulatorem i przenośnikiem energii. Głównym źródłem ATP jest proces oddychania polegający na utlenianiu związków organicznych w formie prostej w następującej kolejności : węglowodany tłuszcze białka Podstawowym zadaniem mitochondrium jest transformacja energii zwiazków organicznychnp glukozy na energię użyteczną biologicznie zawartą w ATP . Błona wewnętrzna otaczająca Mitochondrium jest gładka a zewnętrzna tworzy poprzeczne uwypuklenia czyli grzebienie mitochondrialne. Liczba grzebieni jest zmienna w środku mitochondrium znajduje się matrix mitochondrialny .CYTOPLAZMA to najważniejszy składnik protoplastu jest jednorodna jest wielofazowym układem koloidalnym , tworzy środowisko dla zdecydowanej większości rekacji chemicznych Cytoplazma ma zdolność do odwracalnej zmiany stanów skupienia sol(półpłynny) - żel (półstały)sol-kolagulacja>żel żelpeptyzacja>sol . Wodniczka moze się przemieszczać w komórce ruch rotacyjny wokół jednej centralnej wodniczki pulsacyjny wokół kilku drobnych wodniczek przy czym kierunek jest zmienny co daje wrażenie pulsacji . cyrkulacyjny wokół kilku małych wodniczek .ŁIZOSOMY mają prostą budowę są otoczone pojedyńczą błoną biologiczną grubosć błony lizosomalnej jest podobna do grubości błony komórkowej . ((występują tylko w komórkach zwierzęcych )) wypełnione są enzymami . U zwierząt umożliwiają wewnątrzkomórkowe trawienie we wszystkich rodzajach komórek odpowiadają za wewnętrzny przerób metaboliczny . GERL to połączenie aparatu Golgiego lizosomu i retikulum endopazmatycznego nazwa pochodzi od pierwszy liter nazwiska Golgi Endoplasmatic Reticulum Lysosom