Programy głównych stronnictw politycznych Wielkiej Emigracji

1.) Po upadku Powstania Listopadowego ostatecznie na emigracji (Francja, Anglia) znalazło się 10 tysięcy Polaków, różniących się między sobą w poglądach politycznych. Ostatecznie ukształtowały się 3 stronnictwa polityczne:

2.) Towarzystwo Demokratyczne Polski (17 III 1832r.)
- twórcy wydali „Mały Manifest”, który był programem politycznym
- skrytykowano szlachtę za jej egoizm stanowy i obarczono ją za klęskę powstania (nie przeprowadzono uwłaszczenia, a tym samym odepchnięto chłopów od powstania)
- stwierdzono, że bez reform społecznych (uwłaszczenie, zniesienie przywilejów stanowych szlachty) nie jest możliwe odzyskanie niepodległości
- w 1836r. po odejściu radykałów wydano „Wielki Manifest”, w którym ustalono że:
- Polska będzie republiką parlamentarną
- granice z 1772r.
- niepodległość odzyska się na drodze powstania, dlatego należy budować konspiracyjną siatkę pod zaborami, która przygotuje powstanie
- powstanie należy oprzeć na siłach własnego narodu a nie liczyć na rewolucję europejską (jak zakładano w „Małym Manifeście”)
- zapowiedziano przeprowadzenie uwłaszczenia bez odszkodowania

3.) Gromady Ludu Polskiego – w 1835r. z TDP odeszła grupa radykalnych działaczy (Krępowiecki, Worcell), która miała inną wizję przyszłej Polski:
- niepodległość odzyskać poprzez powstanie, które będzie jednocześnie rewolucją społeczną=>
- => zniesie się własność prywatną, własność ma być wspólna (idee komunizmu)
- => ziemia dla chłopów tylko nadana dożywotnio
- => nikt nie może korzystać z cudzej pracy
- => likwidacja szlachty
- => w miejsce własności prywatnej miały powstać korporacje handlowe, przemysłowe itd.

4.) Hotel Lambert – ks. A. Czartoryski=> początkowo szukał wsparcia w Anglii, Francji=> jego celem było przywrócenie autonomii, nie znalazł jednak wsparcia u Anglików i Francuzów, więc razem ze swoim otoczeniem utworzył w 1833r. ZWIĄZEK JEDNOŚCI NARODOWEJ, którego najważniejszym celem było odzyskanie niepodległości; sformułowano 5 zasad ustrojowych:
- równość wobec prawa
- wolność słowa, wyznania
- wolność osobista
- poszanowanie własności prywatnej
- uwłaszczenie za odszkodowaniem

Chcieli odzyskać niepodległość poprzez powstanie, ale przy sprzyjającej sytuacji międzynarodowej. Z Hotelem Lambert związane było też Towarzystwo 3 Maja=> jego cel to przywrócenie monarchii na zasadach konstytucji 3 maja, uwłaszczenie za odszkodowaniem a książę Czartoryski miałby zostać królem.