1.) Władysław Łokietek (1320-1333)
- celem jego panowania było jednoczenie ziem polskich
- głównym przeciwnikiem był Jan Luksemburski(król czeski), który rościł pretensje do korony polskiej, dlatego też Łokietek zawarł sojusz z Węgrami
- gdy Pomorze Gdańskie zajęli w 1308r. Branderburczycy, Łokietek poprosił o pomoc Krzyżaków, którzy co prawda ich wypędzili, ale sami zajęli Pomorze
- po koronacji(1320r.) wybuchła wojna z Krzyżakami, którzy sprzymierzyli się z Janem Luksemburskim(1329-31)- wojna przyniosła Polsce straty- Krzyżacy spustoszyli Wielkopolskę oraz zajęli Ziemię Dobrzyńską i Kujawy- Łokietkowi nie udało się odzyskać Polski i panowania nad Mazowszem i Śląskiem
2.) Kazimierz Wielki (1333-70)
- zbyt słaby, aby prowadzić wojny- król prowadzący politykę rozmów i układów
- w 1335 i 39 odbyły się zjazdy w Wyszehradzie gdzie Jan Luksemburski zrzekł się pretensji do korony polskiej, a Kazimierz uznał zwierzchnictwo Czech na Śląskiem
- w 1343 r. w Kaliszu ostateczne zakończenie sporu z Krzyżakami-> zawarto „pokój wieczysty”, Krzyżacy zwrócili Polsce Kujawy i Ziemię Dobrzyńską, zatrzymali Pomorze Gdańskie i Ziemię Chełmińską
- po nieudanej wojnie z Czechami zawarto pokój w Namysłowie(1348r.) potwierdzony układem w Pradze 1356r.-> gdzie Kazimierz ostatecznie zrzekł się pretensji do Śląska, a Luksemburgowie praw do Mazowsza
- w latach 1340-49 Kazimierz podbił Ruś Halicką
- w 1351 zajął część Mazowsza
- na zachodzie włączył Santok, Drezdenko, Czaplinek, Wałcz
- w 1364r. odbył się w Krakowie kongres monarchów, co podniosło znaczenie Polski na arenie międzynarodowej(zakończony słynną ucztą u Wierzynka)