Analiza ekonomiczna - wykłady

Analiza Ekonomiczna

Teoretyczne podstawy – Kartezjusz „Rozprawa o metodzie” 1637r.
Ustalił zasady do tej pory niepodważalne.

- nie wolno uważać za prawdziwe co nie zostało całkowicie zbadane, udowodnione
- badaną rzecz trzeba rozłożyć na części
- badając cokolwiek należy zaczynać od rzeczy najłatwiejszych a kończyć na najtrudniejszych, zakładając związek między elementami bardzo odległymi.
- ujmując przedmiot badania, jego elementy należ wyliczać tak dokładnie lub ogólnie by niczego nie pominąć

Analiza to sposób postępowania naukowego, uporządkowania, dzielenia całości na elementy składowe.

Cele analizy:
- zbadanie struktury całości
- poznanie mechanizmu powiązań między elementami składowymi

1. Analiza ekonomiczna to nauka o współczynnikach i ich systemach budowanych na podstawie danych ze wszystkich typów ewidencji a także nauka o metodach dokonywania oceny działalności gospodarczej przedsiębiorstw przy uwzględnieniu specyfiki ich pracy.
[chodzi o narzędzia pomiaru]

2. Rzeczą analizy ekonomicznej jest stworzenie takiego zespołu metod poznawczych i środków badawczych, które umożliwiły by szybkie a równocześnie konkretne i uzasadnione opracowanie wniosków mogących być podstawą właściwych operatywnych decyzji.
[istotą jest związek analizy ekonomicznej z procesem zarządzania- decydowanie]

3. Analiza ekonomiczna polega głównie na „odczytywaniu” wskaźników ekonomicznych tzn. na interpretacji zjawisk gospodarczych w nich zawartych.
[czytanie danych w sposób przydatny do oceny]

4. Analiza ekonomiczna zmierza do ustalenia czy i w jakim stopniu działalność gospodarcza pozostaje w zgodności z zasadą racjonalnego działania; dotyczy to stanu osiągniętego jak i projektów przyszłego działania.
[pytanie o efektywność]

Analiza ekonomiczna jest procesem rozkładu i może mieć dwojaki charakter:
- może być procesem fizycznym
- może być procesem abstrakcyjnym

Czym analiza ekonomiczna nie jest:
1. analiza ekonomiczna nie jest (ale się wiąże) kontrolą

elementy kontroli:
- znaleźć nieprawidłowości
- znaleźć winnego
- ukarać
kontrola jest nastawiona na przeszłość, natomiast analiza na przyszłość
W analizie ekonomicznej nie szuka się winnych, ale przyczyny; nie służy do karania. Może być przeprowadzana w celu kontroli, lecz to nie to samo.

2. Analiza ekonomiczna nie jest rachunkiem ekonomicznym.
Rachunek ekonomiczny – zbiór metod oceniających opłacalność określonej decyzji.

Funkcje analizy ekonomicznej

1. Funkcja poznawcza
2. Funkcja informacyjna – przywołuje dualizm rozumienia analizy ekonomicznej, analiza
ekonomiczna tworzy pewien system informacji (wymiar, o którym często się zapomina); dokładność wyniku zależy od systemu informacyjnego jaki się zbuduje ( dokładność i ilość danych)
3. Funkcja kontrolna – nie kontrola
4. Funkcja oceniająca
5. Funkcja decyzyjna

Analiza ekonomiczna dzieli się na:
I Analiza finansowa
W jej zakresie znajdują się kategorie o charakterze finansowym i wynikowym.

II Analiza techniczno-ekonomiczna
Zajmuje się procesem produkcji oraz szeroko rozumianymi zasobami.


Proces porównania

1. Układ odniesienia normatywny – porównania ze wskaźnikami postulowanymi.
a. porównanie z planem (normą) pierwotnym
b. porównanie z planem (normą) skorygowanym – plan pierwotny dostosowany do
warunków dzisiejszych.
2. Układ odniesienia dynamiczny (historyczny) - porównanie w czasie.
a. proste
b. łańcuchowe

3. Układ odniesienia przestrzenny
a. wewnętrzny
b. zewnętrzny

W oparciu o układy odniesienia można zbudować rodzaje kryteriów podziału:

Zakres i treść
- całościowe
- cząstkowe (fragmentaryczne)

Częstotliwość
- okresowe
- doraźne

Czas
- następcze
- bieżące
- symulacyjne


Podmiot wykonujący
- wewnętrzne
- zewnętrzne


Cel
- ocena stanu wewnętrznego
- ocena pozycji zewnętrznej


Podstawowe etapy procedury analizy ekonomicznej:

1. Zdefiniowanie obiektu badań
2. Wybór kryterium oceny
3. Wybór adekwatnej miary
4. Ustalenie wzorca odniesienia
5. Określenie odchyleń
6. Postawienie wstępnej hipotezy, sformułowanie modelu i przeprowadzenie analizy przyczynowej
7. Postawienie diagnozy
8. Ustalenie działań racjonalizujących

Wskaźniki ekonomiczne:

1. Czas - statyczne
- dynamiczne
· przy podstawie stałej
· przy podstawie łańcuchowej

- bieżące
- okresowe
- problemowe

2. Pojemność: pole recepcji - syntetyczne
- cząstkowe

Pojemność: pole decyzji - sterowne
- niesterowne

3. Budowa - brutto
- netto

- ilościowe (bezwzględne, kwantytywne)
- jakościowe (względne, kwalifikatywne)

4. Jednostka - pieniężne
- naturalne
- umowne
ODCHYLENIA


ISTOTNE NIEISTOTNE


ZALEŻNE NIEZALEŻNE


KORZYSTNE NIEKORZYSTNE



Ogólne zasady sporządzania analizy ekonomicznej:

1. Obiektywizm
2. Istotność
3. Wiarygodność
4. Zwięzłość i przejrzystość
5. Kompleksowość
6. Aktualność


Trzy sposoby prezentacji analizy:

1. Liczbami - szeregi, tablice
2. Opisem - daje możliwość ujawnienia wniosków z analizy jakościowej, ze wskaźników
niemieżalnych.
3. Graficznie - pozwala na daleko idące skrócenie czasu percepcji


Źródła danych do analizy:

1. Ewidencyjne
- pierwotne
- wtórne

2. Pozaewidencyjne
- wewnętrzne
- zewnętrzne
lub również
- pierwotne
- wtórne

Każda informacja kosztuje:

- bezpośrednio
- pośrednio (np. czas, który mógłby być wykorzystany na cos innego)

należy zatem ustalić optimum ilości informacji.