Układ oddechowy człowieka

1.Drogi oddechowe

Jama nosowa - wdychane powietrze zostaje ogrzane, nawilżone i oczyszczone z kurzu, bakterii i innych drobnych zanieczyszczeń; wyściełana błoną śluzową z nabłonka jednowarstwowego wielorzędowego.
Gardło - jest zamknięte z tyłu i boków przez błonę mięsną, zbudowaną z mięśni prążkowanych: zwieraczy i dźwigaczy gardła, a od wewnątrz wysłane błoną śluzową; łączy się ono z jamą nosową przez nozdrza tylne, z jamą ustną przez cieśń gardła i z krtanią przez wejście do krtani; do części górnej - nosowej uchodzą z dwu boków trąbki słuchowe (Eustachiusza).
Krtań - złozony zespół chrząstek( jedną z nich jest chrząstka tarczowata, której wyniosłość u męszczyzn nazywana jest jabłkiem Adama), więzadeł i mięśni, które umożliwiają wydawanie dźwięków; wejście do krtani ograniczone jest nagłośnią, poniżej znajdują się fałdy głosowe, które ograniczają szparę głośni.
Tchawica - nieco spłaszczona, sprężysta rura, wzmocniona licznymi chrząstkami (podkowiaste pierścienie chrzęstne); rozpoczyna się od krtani i kończy się w śródpiersiu, gdzie dzieli się na dwa oskrzela: lewe i prawe; wyściełana błoną śluzową.
Oskrzela główne - podobne w budowie do tchawicy; wyróżnia się oskrzela lewe i prawe; oskrzele lewe dzieli się na o. płatowe górne i dolne, a oskrzele prawe na o górne, środkowe i dolne; te z kolei dzielą się na coraz drobniejsze oskrzeliki, w których ścianach znajdują się pęcherzyki płucne; oskrzela doprowadzają powietrze do płuc i odprowadzają je stamtąd.
Płuca - pęcherzykowate narządy o płatowej budowie: w płucu prawym 3 płaty, w lewym 2; do każdego z nich dochodzi odpowiednie rozgałęzienie oskrzeli głównych - oskrzela płatowe, które dzielą się na oskrzeliki w których są pęcherzyki płucne - w nich zachodzi wymiana gazowa.

2. Oddychanie zewnętrzne - zależne od wętylacji płuc, polega na zmianie objętości przestrzeni pęcherzykowatej i dyfuzji gazów: tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy pęcherzykami płucnymi i krwią.

3. Oddychanie wewnętrzne - odbywa się przy udziale enzymów oddechowych, polega na poborze tlenu z krwi i wydalaniu do niej dwutlenku węgla.

4. Działanie układu oddechowego - powietrze wdychane jest przez górne drogi oddechowe: nos i usta. wstępnie oczyszczone powietrze przepływa przez gardło do krtani. Za nią jest tchawica, która rozdziela się na dwa oskrzela, które dzielą się aż na pęcherzyki płucne. Do nich wszystkich doprowadzane jest odgałęzienie tętnicy płucnej - naczynia włosowate. Przez cienkie ścianki pęcherzyków tlen przenika z powietrza do czerwonych krwinek znajdujących się w małych naczyniach krwionośnych, a CO2 zostaje usunięty. Po wymianie gazów krew zawierająca tlen przepływa przez żyły dopływowe i ostatecznie powraca do lewej części serca. Stąd zostaje przepompowana do różnych narządów ciała.

5. Wentylacja płuc - polega na rytmicznych wdechach i wydechach; wdech powodowany jest skurczem mięśni oddechowych: przepony rozpiętej na łuku żeber dolnych oraz mięśni międzyżebrowych, rozciągniętych na żebrach; rozciągnięcie kl. piersiowej we wszystkich 3 kierunkach prowadzi do zwiększenia obj. płuc i wytworzenia podciśnienia zasysającego powietrze; wydech jest aktem biernym(nie dot. wydechu pogłębionego), rozluźnienie mięśni powoduje, że sprężysta klatka piersiowa i płuca powracają do pierwotnych rozmiarów, a lekkie nadciśnienie wytłacza powietrze z płuc.

6. Objętość płuc

Oddechowa - 500cm3 - podczas spokojnego wdechu i wydechu.
Dopełniająca - 2500cm3 - pogłębiony wdech.
Zapasowa - 1200cm3
Zalegająca - 1200cm3

Razem : 5400cm3