Opracowanie Epoki

Ad1.
Pojęcie renesansu wprowadził wybitny szesnastowieczny włoski malarz, pisarz i architekt, Giorgio Vasari. Chciał w ten sposób podkreślić odmienność nowej epoki od średniowiecza. Odrębność ta polegać miała przede wszystkim na odrodzeniu się antycznych idei, całego dorobku literackiego, filozoficznego i kulturowego tej epoki.

Ad2.

HUMANIZM-(łac. Humanista-człowieczeństwo, ludzkość) prąd umysłowy wyrażający zainteresowanie sprawami człowieka i otaczającą go rzeczywistością, oraz troskę o jego potrzeby, szczęście, godność i swobodny rozwój, wierzący w nieograniczone możliwości ludzkiego rozumu, zachęcający do poszukiwania mądrości. Hasłem humanizmu stało się słynne zdanie Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic co ludzkie, nie jest mi obce."
Humaniści chcieli wiedzieć, kim jest człowiek, jakie są jego potrzeby, pragnienia i możliwości. Filozofem patronującym początkom humanizmu był Epikur, głoszący, że warunkiem szczęścia jest unikanie cierpienia i doznawanie przyjemności intelektualnej i duchowej.


Ad3.
Renesans to ponowne odkrycie antycznej sztuki i architektury, antycznych kanonów piękna. Za kolebkę renesansu uważa się Włochy. To właśnie stamtąd idee tej epoki promieniowały na całą Europę.


Ad4.
Filozofia renesansowa w początkowym okresie tej epoki opierała się na koncepcji jeszcze starożytnej, stworzonej bowiem przez Epikura (341 - 270 p.n.e.). Epikureizm, bo tak nazywała się owa koncepcja filozoficzna, opierał się na dążeniu do przyjemności i szczęścia. Jednak te stany osiągnąć może wyłącznie człowiek mądry i sprawiedliwy. Epikurejczycy uważali, że należy żyć rozumnie, cnotliwie i sprawiedliwie. Warunkiem szczęśliwego życia jest brak cierpienia. Taka koncepcja filozoficzna kierowała uwagę humanistów w stronę wspaniałego dzieła bożego - natury. Epikureizm, typowy dla wczesnego renesansu, głosił pochwałę społecznej aktywności, cnoty jako zalety samej w sobie, a wię bezinteresownej, a także ładu świata i harmonijnego rozwoju wnętrza człowieka. Humanizm poszukiwał zgody, porozumienia, piękna a jednocześnie dawał świadectwo wierze człowieka, dla którego nic nie było zbyt trudne.
Jednakże wczesny optymizm zaczął mieszać się z pesymizmem, który pojawił się w późniejszych fazach tego prądu. Odpowiedzią na nieszczęścia spotykające człowieka stał się stoicyzm. Ta koncepcja postulowała ascetyzm życiowy, obojętność względem wzruszeń, wyniosłość i spokój wobec wszelkich odmian losu, nieuleganie namiętności.
Nawiązanie humanistów do epoki antycznej nie oznaczało odrzucenia religii chrześcijańskiej. Humaniści poszukiwali w epoce starożytnej wiadomości o człowieku, klasycznego ujęcia ładu i piękna, nie głosili jednak uwielbienia dla greckiej religii. Wręcz przeciwnie, poszukiwali płaszczyzny porozumienia z Kościołem. Stworzona została przeto koncepcja irenizmu (tzn. pokoju) która niechętna była wszelkim zacietrzewieniom, zwłaszcza społecznym i wyznaniowym. Najwybitniejszym przedstawicielem był Erazm z Rotterdamu.


Ad.5
Reformacja, podobnie jak cała epoka, nie pojawiła się bez istotnej przyczyny, nie była zjawiskiem nagłym, lecz przygotowały ją stopniowo wcześniejsze (od XIV w.) kryzysy oraz piętnastowieczne dążenia do zmian w dotychczasowej hierarchii władzy kościelnej. Bezpośredniej przyczyny wybuchu reformacji upatruje się w wystąpieniu Marcina Lutra, który w 1517 r. w Wittenberdze ogłosił swe słynne tezy o odpustach. Choć atakowały one tylko pewne praktyki, zwłaszcza możliwość uzyskania zbawienia za odpowiednie świadczenia pieniężne, doprowadziły one do ostrego ataku ze strony Rzymu na reformatora. Powód krył się w ostatecznej konkluzji rozumowania Lutra, według której Kościół na ziemi nie był w stanie udzielić odpustu i rozgrzeszyć człowieka, a tym samym uwolnić go od przyszłych męk.
Potępiająca reformatora bulla papieska (którą Luter publicznie spalił) stała się przyczyną ostrych walk religijnych, które ostatecznie rozbiły dotychczasową europejską wspólnotę wyznaniową. Ogarniętą gorączką sporów Europą wstrząsały niepokoje, przez cały niemalże XVI wiek trwały wojny religijne. Kościół katolicki, który poczuł się poważnie zagrożony przez reformację, opracował całą strategię przeciwdziałania fali protestantyzmu. Przeprowadzono szereg reform wewnętrznych, poprawiających sytuację w łonie Kościoła, ale przede wszystkim, na soborze Trydenckim, wytyczono plany wykorzystania dorobku kultury humanistycznej do celów religijnych oraz wytyczono plany walki z innowiercami. Ta kontrofensywa" Kościoła określana jest mianem kontrreformacji. Przewodził jej, powołany do życia w roku 1534, zakon jezuitów.


Ad6.
KLASYCYZM - to ogólnoeuropejski prąd kulturalno-literacki, nawiązujący do tradycji antycznej i stawiający ją za wzór. Największy rozwój klasycyzmu przypada na wiek XVII (zwłaszcza we Francji) i wiek XVIII. Podłożem filozoficznym prądu był racjonalizm, łączenie ideału piękna i prawdy, wiara w ład i harmonię świata oraz w istnienie ponadczasowej i niezmiennej istoty zjawisk. Klasycyzm pragnął poddać sztukę określonym normom, przeznaczał ją dla dość jednolitego kręgu publiczności. Teoretyk francuskiego klasycyzmu, M. Boileau w swojej "Sztuce poetyckiej", żądał od twórców sztuki przestrzegania reguł, zachowywania zasad prawdopodobieństwa w odniesieniu do rzeczywistości, ale także uogólniania i upiększania jej obrazu, dostosowywania formy do tematu oraz służenia społecznej przyjemności i pożytkowi. Klasycyzm wyznaczał więc sztuce i literaturze cele utylitarne, stawiał przed nią zadania dydaktyczno-moralizatorskie, wyrastające z przekonania o ogromnej roli słowa jako narzędzia oddziaływania na społeczeństwo, kładł nacisk na zagadnienia społeczne.


Ad7.
- 1450 rok wynalezienie druku przez Gutenberga
- Zdobycie Konstantynopola przez Turków, czyli koniec potęgi Cesarstwa Rzymskiego – rok 1453.
- Odkrycie nowego świata przez Krzysztofa Kolumba – rok 1492.
- Leonardo da Vinci ok. 1500-1506 Mona Liza
- 1517 rok wystąpienie Marcina Lutra w Wittenberdze
- Mikołaj Kopernik 1543 rok ukazanie się wydrukowanego dzieła "De Revolutionibus”
- Sobór Trydencki 1545 – 1563
- Michał Anioł Sąd Ostateczny (1536-1541).