Wartości, jakie cenił człowiek żyjący w starożytnej Grecji.

Wartości, jakie cenił człowiek żyjący w starożytnej Grecji można określić na postawie dzieł filozoficznych, literackich, malarskich oraz rzeźbiarskich. Wiele z nich zaginęło a ich treści musimy dochodzić ze szczupłych, przypadkowo ocalałych fragmentów wydobytych przez archeologów lub na podstawie pism naśladowców.

Filozofia a wraz z nią etyka jako dziedzina zajmująca się poszukiwaniem wartości nadrzędnych, rozwinęła się w Grecji przede wszystkim dlatego, że mieszkańcy polis mogli nauczyć się rozumieć życie społeczne. Powszechny udział w działalności politycznej przyzwyczajał ich do dyskutowania, do rozpatrywania spraw z różnych punktów widzenia. Za sprawą tolerancji, mieli oni możliwość wyrażenia swojego zdania. To głównie dzięki demokracji i filozofii kultura grecka mogła osiągnąć tak wysoki poziom.

Główną wartością, jaką cenił sobie każdy Grek była harmonia pomiędzy ciałem i umysłem. Według nich ciało powinno być piękne, zdrowe i wysportowane a umysł jasny i niezależny. Ich bogowie byli przedstawiani jako idealni ludzie (mądrzy a zarazem piękni) w dziełach literackich takich jak „Iliada” czy „Odyseja”, w rzeźbach, mozaikach oraz malowidłach (zachowanych do dzisiejszych czasów na dzbanach, urnach i obrazach ściennych). Przykładem człowieka doskonałego jest rzeźba Dyskobol Mylona: „Ten młodzieniec będzie modelem dla postaci bogów, ale wejdzie też do sztuki sam jako: atleta, dyskobol, biegacz, równy bogom dzięki swej fizycznej urodzie, godnej uwielbienia i posągu.”. Na temat harmonii pisali też wszyscy filozofowie. Demokryt twierdził, iż „Najwyższym dobrem jest zadowolenie a środkiem pozyskania go rozum.”. „Zadowolenie jest to stan harmonii ciszy i spokoju ducha. Osiąga się go przez umiar.”.

Na podstawie fragmentów tekstów Normana Davisa między innymi „Europa” można wywnioskować, że Grecy lubili prowadzić życie wypełnione ucztami, zabawami, igrzyskami, lecz za najwspanialsze uważali tak jak w przypadku historii Achillesa: „życie krótkie, lecz wypełnione bohaterskimi czynami, i gdy ginie w kwiecie wieku, zapewnia sobie wieczna sławę „pięknej śmierci” i nieprzemijającą pamięć.”.
Starożytni Grecy popierali rozwój nauk filozoficznych tworząc „ośrodki naukowe” w postaci akademii. Dzięki temu przyjeżdżało do ich miast wielu wybitnych naukowców – filozofów, którzy przyczyniali się do rozwoju państwa we wszystkich dziedzinach takich jak: społecznych, militarnych, gospodarczych.

Mieszkańcy starożytnych polis byli bardzo bogobojni i nie żałowali dóbr doczesnych na ofiary i budowę pięknych świątyń, które stanowiły dzieła sztuki uznane już wówczas za cuda świata. Powstało wiele wspaniałych ośrodków kultu religijnego takich jak Świątynia Apollona w Delfach, Akropol, Panteon czy Świątynia Artemidy w Efezie. Grecy cenili sobie niezwykle kunszt artystów, rzeźbiarzy, malarzy, którzy te dzieła wykonali.
Inną ważną instytucją, która miała wielki wpływ na życie i system wartości człowieka starożytnej Grecji był teatr. Pełnił on funkcję nie tylko rozrywkową ale także religijną, edukacyjną i polityczną. Dzięki niemu obywatele polis mogli sobie dokładniej wyobrazić historie i problemy wielkich herosów, bogów i odnieść to bezpośrednio do ich życia.

Podsumowując większość głównych wartości cenionych w starożytnej Grecji stało się do dzisiejszych czasów wartościami podstawowymi – uniwersalnymi. Historia świata pokazuje wyraźnie jak system wartości starożytnej Grecji skupiony na pojedynczym człowieku cyklicznie powracał i powraca w takich epokach jak Renesans, Oświecenie i w czasach nam współczesnych.