Księżyc Ziemi

Księżyc - jedyny naturalny satelita Ziemi - jest skalnym globem, którego średnica wynosi jedną czwartą średnicy Ziemi czyli około 3467 kilometrów. Dla porównania - jeden z księżyców Jowisza, Ganimedes, ma średnicę 5262 kilometrów. Spośród wielu drobniejszych satelitów można wyróżnić satelitę Urana - Kordelię, o średnicy około 30 kilometrów.

Księżyc nie świeci własnym światłem, lecz odbija promienie słoneczne. Jego bezwodna, pokryta pyłem powierzchnia nie wykazuje śladów życia. Nie ma na nim atmosfery, gdyż grawitacja jest zbyt słaba, by utrzymać cząsteczki gazu.

Powierzchnię pokrywają kratery. Kratery na Księżycu powstały w wyniku bombardowania meteorytami ponad 3,5 miliarda lat temu. Mają do 300 kilometrów średnicy. W niektórych kraterach występują tarasowate zbocza i łańcuchy górskie w kształcie koncentrycznych pierścieni, a także centralnie położone wierzchołki. Inne są otoczone dużymi, jasnymi, rozchodzącymi się promieniście formacjami wyrzuconej materii. Największe kratery wypełnia zastygła lawa wulkaniczna, tworząc gładkie równiny zwane maria (morza).

Jak powstał Księżyc?
Otóż, Ziemia i Księżyc powstały 4,5 miliarda lat temu. Jednakże pochodzenie Księżyca nadal stanowi zagadkę. Muł on uformować się wraz z Ziemią na wczesnym etapie istnienia Układu Słonecznego. Mogła go wychwycić z przestrzeni międzyplanetarnej pole grawitacyjne Ziemi. Najbardziej rozpowszechniona teoria głosi, że Księżyc powstał w wyniku zderzenia Ziemi z planetoidą wielkości Marsa.

Grawitacyjne oddziaływanie Ziemi na Księżyc i Księżyca na Ziemię powoduje wydłużanie okresu obrotu obydwu ciał. Na przykład okres obrotu Ziemi (doba) wynosił kiedyś 10 godzin, lecz stopniowo uległ zwiększeniu do 24 godzin. Proces ten mógłby ostatecznie doprowadzić do takiego wydłużenia doby, że miesiąc trwałby 47 obecnych dni. Jednakże skala czasowa tego procesu przewyższa znacznie przewidywany okres życia Słońca, a zatem Układ Słoneczny nie będzie istniał wystarczająco długo, aby do tego doszło.

Wiele wskazuje na to, ze Księżyc był kiedyś w stanie płynnym. Badania skał księżycowych pozwalają szacować, że skalna skorupa wykształciła się 4,48 miliarda lat temu. Przez następne 500 milionów lat meteoryty rozbijały się i nadtapiały tę skorupę. W wyniku dwóch ostatnich potężnych zderzeń, które miały miejsce około 4 miliardów lat temu, powstały baseny uderzeniowe, znane jako Morze Deszczów (Mare Imbrium) i Morze Wschodnie (Mare Orientale).

W każdym momencie Słońce oświetla 50 procent powierzchni Księżyca. To, jaką część oświetlonego obszaru widzimy, zależy od położenia Księżyca względem Ziemi i Słońca. Obserwator z Ziemi może oglądać albo pełną tarczę Księżyca, albo nie widzieć jej wcale, albo też widzieć tylko fragment. Cykl przemian przebiega w ośmiu etapach, zwanych fazami Księżyca, w ciągu 29,53 dnia.

O zaćmieniu.
Z zaćmieniem mamy do czynienia wtedy, gdy światło jednego ciała niebieskiego zostanie przesłonięte przez inne ciało niebieskie. Zaćmienia Księżyca następują dwa lub trzy razy w roku, gdy Ziemia znajdzie się między Księżycem w pełni a Słońcem, rzucając cień na powierzchnię Księżyca. Zaćmienia Słońca następują raz lub dwa w roku, gdy Księżyc odcina światło Słońca, rzucając na Ziemię cień, który ma zwykle szerokość 161 kilometrów.